گزارش «جمله» از قطار گردشگری تهران- کاشان سفر ریلی کویری
گزارش «جمله» از قطار گردشگری تهران- کاشان سفر ریلی کویری

اشاره شهلا منصوریه: دبیر گروه گردشگری شهر تاریخی کاشان در میان انبوه نعمات ارزانی شده پروردگار، با قدمتی زیاد مانند نگینی پُر بها در میان کویر و دامنه‌های زاگرس همچنان پایدار و استوار خودنمایی می‌ کند. این شهر یکی هم جلوه های طبیعت زیبا، جذاب و سُکرآوری است که بی گمان تاکنون کسی قدر آن […]

اشاره

شهلا منصوریه:
دبیر گروه گردشگری
شهر تاریخی کاشان در میان انبوه نعمات ارزانی شده پروردگار، با قدمتی زیاد مانند نگینی پُر بها در میان کویر و دامنه‌های زاگرس همچنان پایدار و استوار خودنمایی می‌ کند. این شهر یکی هم جلوه های طبیعت زیبا، جذاب و سُکرآوری است که بی گمان تاکنون کسی قدر آن را آن گونه که باید و شاید ندانسته، که اگر غیر از این بود فی المثل غروب شهر زیبای قمصر نباید در پاییز هزاررنگ به سکوتی سؤال برانگیز فرو رود. کاشان که به مروارید کویر نیز شهره است، پر است از اصالت و تاریخ شکوهمند، که پیوندی عمیق با تمدن هفت هزار ساله سیلک دارد. شهری نشسته بر کرانه کویر است. آخر هفته فرصت مناسبی است که برای دیدار از این شهر بار سفر بست. این قطار برنامه ‌ای یک روزه، هر هفته پنجشنبه ساعت ۶:۲۰ صبح از تهران حرکت می کند و حدود ساعت ۲۲ به ایستگاه راه‌آهن تهران مراجعت می ‌کند.

قطار گردشگری، واژه تقریبا جدیدی است که به گردشگری داخلی ایران وارد شده است و اگر شما به سفر با قطار و دیدن زیبایی ‌های طبیعت کویر ایران علاقه ‌مند هستید، هر پنجشنبه یک قطار گردشگری ویژه وجود دارد که شما را در مسیر تهران-کاشان به گردشی یک ‌روزه ببرد و تا شب برگرداند. گردشگری ریلی اولین تجربه اش را با مسیر تهران سوادکوه آغاز کرد و به دلیل جذابیت‏های این مسیر علاقمندان زیادی به این نوع سفر گرایش پیدا کردند. در تجربه های بعدی، قطار لرستان، ملایر، گیلان، قزوین و رشت هم به این مسیرها افزوده شد. اما در آخرین و جدیدترین مسیر، سوت قطار گردشگری تهران – کاشان به صدا درآمد و مسافران زیادی را برای نخستین بار در ایستگاه کاشان پیاده کرد تا علاقمندان به بازدید از جذابیت های این شهر بپردازند.
شهر زیرزمینی نوش آباد، لذت قدم زدن در باغ فین کاشان، کاروانسرای عباسی، خانه های سنتی و مشهور کاشان و از همه مهمتر قدم زدن در دل کویر شنزار از شگفت انگیزترین بخش های سفر با این قطار است. به همین جهت بیراه نیست که بگوییم این سفر یک سفر ریلی کویری است. نخستین قطار گردشگری کاشان با ۱۷۰ مسافر مسیرش را آغاز کرد، هرچند به مانند قطار گردشگری سوادکوه انتظار می رفت که راهنمایان گردشگری به توضیح جاذبه‏های بین راهی اشاره کنند، اما برخلاف انتظار چنین نشد و تا مقصد بخشی از صبحت ها درخصوص کاشان از رادیو گوش ها را نوازش می داد.

کاشان
مردم کاشان، لهجه شیرینی دارند و بسیار مهمان نواز هستند، این را به وضوح در میان مردم خونگرم و با اصالت کاشان دید. آنها به رسم مهمان نوازی و آشنایی با موسیقی، با موسیقی محلی از مسافران استقبال کردند و با پهن کردن فرش قرمز و دود کردن اسفند و شربت گلاب، حقا که رسم میزبانی را خوب به جا آوردند. در این میان که گروه از قبل به دو دسته تقسیم شده بود، گروهی به شهر زیرزمینی نوش آباد رفتند و گروهی هم به تماشای خانه های تاریخی و با اصالت کاشان.

نوش آباد جادوی زیر زمین
اویی، شهری زیرزمینی است، شهری که چند سالی است در میان جاذبه‏های کاشان، جاباز کرده است. شهری که قصه مردم دانا و خرمندی است که از سختی های کویر با زیر زمین انس و الفت دیرینه به وجود آورده اند. به گفته راهنمای محلی قصه مردم کویر سال هاست با قنات به زیر زمین گره خورده بود، اما پیدا کردن شهر زیرزمینی در نوش آباد، گوشه ای دیگر از این پیوندهای کویرنشینان با زیر زمین را به نمایش گذاشت. تصمیم مجریان گردشگری ریلی برای بهره گرفتن از راهنمای محلی بهترین تصمیم این سفر بود.
به گفته محمد علوی، هر گوشه ای که از این شهر به شهر زیرزمینی منتهی می شود کافی است کمی از خانه و حیات خانه بازسازی شود آنگاه به زیرزمینی در سه طبقه می رسد. انبار و شهرزیرزمینی کمتر از یک دهه است که به وسیله کانالی به طول ۲۲متر به شهر زیرزمینی وصل شده اند و این ارتباط برای استفاده بازدید کنندگان از پله های آب انبار و امکان ورود به شهر زیرزمینی است؛ چرا که به گفته راهنمای محلی، شهر زیرزمینی هیچ ورودی قابل رویت نداشته و در طول زمان مردم از طریق تنور خانه ها یا مسیرهای قنات به آن وارد می شدند.

گره با اصالت معماری
اصالت کاشانی ها به خانه های تاریخی شان است که شهره آفاق شده است. معماری فوق العاده ایرانی با فرصت قدم زدن در اندرونی ها و حیاط های بیرونی خانه طباطبایی ها و بروجردی ها، حال هر مسافری را خوب می کند. معماری ایران برای همه طاق و چشمه هایش، آرامش را تعریف کرده است. در این میان، مسافران ریلی با روایت خانه بروجردی ها و علت شباهت آن به خانه طباطبایی ها که قصه ای عاشقانه دارد، آشنا می شوند که شرط خانواده طباطبایی برای پذیرفتن داماد از خانواده بروجردی ساخت یک عمارت شبیه خانه طباطبایی بوده است. حالا این خانه ها به گنجینه های بی نظیر معماری ایران تبدیل شده اند که با تزئینات شکوهمند، گچبری ها و نقاشی ها برای گردشگران لحظاتی مملو از آرامش را رقم می زنند. گذر از پیچ وخم های راهرو و هشتی ها و عبور از فضاهای هنری با ترکیب های هندسی فوق العاده، چشم اندازی دل انگیز برای گردشگران ریلی به همراه داشت و خاطره این سفر را در ذهنشان ماندگار کرد.

گذر از باغ شاهی
نام فین کاشان، همه را با قتل امیرکبیر سوق می دهد، اما ناگفته پیداست که بهشتی در دل کویر در این خطه از سرزمین قدم علم کرده است. روایتی که از چشمه سلیمانیه و تمدن سیلک آغاز می شود و با نام باغ شاهی در سلسله صفوی ادامه پیدا می کند و با داغ امیر به پایان می رسد. قدم زدن میان سروهای بلند قامت فین برای مسافرانی که از شلوغی شهر، رهسپار ریل شده بودند، زمانی جذاب تر شد که عمر ۲۲۲ ساله سروهای قدیمی فین، برایشان گفته شد و اعجاز حوض جوش را از نزدیک دیدند؛ حوضی در ضلع جنوبی باغ که همزمان ۸۰ حفره آن،کار ورود آب و ۸۰ حفره کار خروج آب را انجام می دهند . حیرت مسافران از شاهکار مهندسی سامانه انتقال آب در قدیم وقتی بیشتر شد که فهمیدند هنوز ناشناخته های زیادی از همین سیستم وجود دارد.

ابو زید آباد به جای مرنجاب
جذابترین نقطه کاشان، کویرش است. کویر ابوزید آباد. کویری که با موسیقی محلی و آتش از مسافران استقبال می‏کرد. آش محلی و میوه های محلی و برنامه سافاری از برنامه هایی بود که در این برنامه گنجانده شده بود. حضور در کویر و قدم زدن در شن زارهای آرامش بخش و تماشای غروب کویر بخشی از جاذبه های این سفر بود. آخرین برنامه کویر، تماشای ستاره ها بر پهنه کویر و دورهمی در گرمای آتش بود.