رضا شریعتی، روزنامه‌نگار وارد راهروي دادگاه كه مي‌شوی يكی برای انحصار وراثت آمده است. يكي براي زد و خورد، يكی هم برای طلاق و… آخری هم برای قتل! آن روز آن قدر هول بود كه فراموش كرده بود بگويد با اجازه‌ي پدر و مادرم؛ فوری «بله» گفت و انگار همه‌ي دنيا را به او داده […]

رضا شریعتی، روزنامه‌نگار
وارد راهروي دادگاه كه مي‌شوی يكی برای انحصار وراثت آمده است. يكي براي زد و خورد، يكی هم برای طلاق و… آخری هم برای قتل! آن روز آن قدر هول بود كه فراموش كرده بود بگويد با اجازه‌ي پدر و مادرم؛ فوری «بله» گفت و انگار همه‌ي دنيا را به او داده بودند. شیرینی آن «بله» چه قدر كوتاه بود. پنج ماه، زمان زيادي نبود و حالا به ته خط رسیده بود. بعد از يك بار خودكشی… فاطمه مي‌دانست براي زندگی شنيدن حرفهای قشنگ كافی نيست.
پنج ماه از قشنگ‌ترين روزهای زندگي‌اش به تلخی گذشته بود و حالا سرپای وجودش لبريز از نفرت است. ياد حرفهاي دلربای احسان افتاد. توی دانشگاه با او آشنا شده بود. پسری كه همراه يكی از همكلاسی هايش به دانشگاه می‌آمد و بعد‌ها گفته بود فقط برای فاطمه می‌آمد. در عرض چند ماه آن چنان قلب دختر جوان را تسخير كرد كه او جلوی پدرش هم ایستاد: «ما همديگر را دوست داريم و خوشبخت مي‌شويم.»

 

مادر و پدرش هر كاري مي‌توانستند كرده بودند تا فاطمه را منصرف كنند. طي تحقيقات آنها احسان پسري لا‌ابالي بود و كاري نداشت، همه هم از او ناراضی بودند. حالا فاطمه ياد حرف پدرش افتاده بود، «اين عشق ها زندگي نمي‌شود. عشقي كه با يك احساس بچه‌گانه شروع شود سرانجام ندارد.»
– «ما كه بچه نيستيم، خيلي وقته بزرگ شديم.»
حالا او هيچ حرفي برای گفتن نداشت. عين ۱۵۰ روز را عذاب كشيده بود.
۱۵ روز بعد از زندگي همه چيز تغيير كرد. احسان خيلي زود شروع به اذيت و آزار كرد، فاطمه را مي‌زد و اين آخري‌ها هم… ياد لحظه‌ا‌ي مي‌افتد كه احسان با زني دیگر وارد خانه شد. زنگ می‌زند به پلیس و حالا هم فقط طلاق می‌خواهد.
در راهروها کم نیستند کسانی که سرنوشت‌های اینگونه دارند و در زندگیشان با این موارد روبرو شده‌اند. کافیست تا به دادگستری‌ها مراجعه کنید تا با موارد زیادی از این دست رو به رو شوید. با دیدن این صحنه پرسش اينجاست كه چرا برخي زوج‌های جوان كه تحصيل‌كرده‌اند، با دنياي نو و قوانين زندگي زناشويي بيشتر از نسل قديم آشنا هستند و با شناخت و بدون زور ازدواج كرده‌اند، گرفتار چنين وضعيتي مي‌شوند؟

تغییرات اجتماعی عامل افزایش طلاق
دکتر رضا همدانی -جامعه‌شناس و استاد دانشگاه شهید بهشتی- معتقد است افزایش آمار طلاق بیش از آن‌که نگران‌کننده باشد از تغییرات اجتماعی در ایران خبر می‌دهد.
او در گفت‌وگو با جمله با بیان اینکه رابطه‌ها سرد و تاریک شدند، می‌گوید: «زوج‌های جوان آداب زندگی زناشویی و روابط اجتماعی را نیاموختند»
وی با بیان اینکه در تحقیقات مشخص شد تا افرادی که در خانواده پدری با برادر، خواهر و… دچار اختلاف بودند و راه گفت‌وگو را یاد نگرفتند در زندگی بیشتر دچار چالش شدند، افزود: « جواناني كه از كودكي در كنار پدر و مادري زندگي مي‌كردند به جای حرف زدن با هم دعوا مي‌كردند، امروز گفت‌و‌گوهای محبت‌آميز را بلد نیستند که این مسئله مهم‌ترین چالش زندگی مشترک است.»
دکتر همدانی با بیان اینکه قرار است هميشه هر دو طرف درباره موضوعي به تفاهم برسند، گفت: هر آدمي باورها و علاقه‌های شخصي خودش را دارد و نیاز بوده تا با تعامل با شریک زندگی به بهترین راه برسند.
وي با بیان اینکه نقطه مطلوب به اين معناست كه با احترام متقابل به درك مشتركي درباره موضوعي برسند، اظهار کرد: زن و شوهری که ازدواج می‌کنند، در ابتدای زندگی زناشویی متعهد می‌شوند با یکدیگر در تمامی ابعاد زندگی مشترک، حسن معاشرت و تشریک مساعی داشته باشند.
دکتر رضا همدانی -جامعه‌شناس و استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه قصور هر یک  زیر پا گذاشتن پیمان زناشویی است و برخي از آن‌ها به اصطلاح خیانت محسوب می‌شود، افزود: يكي از بهترين راه‌ها براي شناخت دنياي يكديگر براي آغاز زندگي زناشويي، گفت‌و‌گو پيش از ازدواج است. چنين گفت‌وگوهايي مي‌تواند دورنماي خوبي از شخصيت افراد و ديدگاه آنها را به نمايش بگذارد.

گفت‌وگو راه‌ حل مشکلات
وي با تأكيد بر اين‌كه متأسفانه گفت‌وگوهاي پيش از ازدواج بسيار كوتاه و كلي است، اظهار كرد: بيشتر دخترها و پسرها در گفت‌و‌گوی ابتدايی، فقط به ظاهر يكديگر توجه دارند. اگر هم از هم چيزي بپرسند بسيار كلي است و جواب‌هايی هم كه مي‌گيرند كلی است.
همدانی با تأكيد بر اين‌كه بايد گفت‌و‌گوهای پيش از ازدواج بسيار ملموس باشد، گفت: گاهي هيجان‌های لحظه خواستگاری، اجازه گفت‌و‌گوهای كليدی را از طرفين می‌گيرد. براي همين اين گفت‌و‌گوها به بعد از ازدواج واگذار می‌شود كه‌درصد خطر به تفاهم نرسيدن را افزايش می‌دهد.
وی ناشي بودن بسياري از زوج‌ها در گفت‌و‌گو كردن پيش از ازدواج را دليل به سامان نرسيدن بسياری از زندگي‌های زناشويی دانست و تصريح كرد: به همين دليل هم آموزش زوج‌های جوان موضوع مهمی است كه نهادهای مسئول بايد به آن توجه ويژه‌ای داشته باشند.
این جامعه‌شناس و استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه يكي از بزرگ‌ترين اشتباهات برخي از جوانان اين است كه پس از چند دقيقه گفت‌و‌گو و به نتيجه نرسيدن بر سر موضوعي از گفت‌و‌گو كردن پشيمان می‌شوند و پا در راه بگومگو و جدال می‌گذارند، اظهار کرد: همه مشكلات حتی كورترين گره‌ها را می‌شود با حرف زدن و بردباری حل كرد. شايد بتوان گفت كه دليل بسياری از جدايی‌ها و درخواست برای طلاق به اين دليل است كه زوج‌ها می‌خواهند با يك ساعت گفت‌و‌گو همه مشكلات و سوءتفاهم‌ها را برطرف كنند و به جای شناختن دنيای يكديگر، زاويه ديد‌شان را شبيه يكديگر كنند.

پا درمیانی ریش سفیدها
دکتر رضا همدانی با بيان اين‌كه در گذشته وقتي زوجی نمی‌توانستند با يكديگر به نتيجه و تفاهم برسند ريش سفيدها پادرميانی می‌كردند، گفت: امروزه زوج‌های جوان بي‌خبر از بزرگ‌ترها و بدون فرصت دادن به يكديگر براي تجديد گفت‌و‌گوهای بيشتر با هم، راه دادگاه‌های خانواده را در پيش می‌گيرند.
وی با اشاره به اين‌كه گفت‌و‌گو‌كاری زمان بَر است و نمي‌شود با يك ساعت نشستن و گفتن و شنيدن همه مسائل را حل كرد تصريح كرد: زوج‌ها در بيان مشكلات بايد گام به گام پيش بروند به اين معني كه از مشكل‌های كوچك شروع كنند و بعد به مشكل‌های ديگر برسند.
این جامعه‌شناس و استاد دانشگاه با بيان اين‌كه يكی از اشتباهات زوج‌های جوان بي‌حوصلگی است گفت: وقتي كسی زندگی‌اش را دوست داشته باشد، دور بی‌حوصلگی‌هايش را خط می‌كشد و همان قدر كه برای شكوفايی اقتصاد خانواده می‌كوشد برای به تفاهم رسيدن ميان خود و همسرش هم تلاش می‌كند.
دکتر رضا همدانی با اشاره به اینکه زوج‌های جوان باید توجه داشته باشند دختران در دوران بلوغ با ترس و استرس خانواده مواجه می‌شوند، افزود: خانواده در قالب ازدواج زودرس و یا در قالب سرزنش، کنایه و استفاده از اصطلاحاتی که بار جنسیتی منفی دارند، در جهت سرکوب نمودن احساسات بلوغ گام بر مي دارد تا آنجا که این عمل در دوران بعد از بلوغ -که وجود این حس باید در جهت درست برای دختران تبیین شود- به صورت رازآلود و امری مذموم در گوشه ذهن او مدفون می‌شود.
این جامعه‌شناس و استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه تنظيم هيجانی به عنوان يك فرايند آغاز، حفظ، تعديل يا تغيير در بروز، شدت يا استمرار احساس دروني و هيجان مرتبط با فرايندهای اجتماعی – روانی، فيزيكی در به انجام رساندن اهداف فرد تعريف می‌شود، خاطرنشان کرد: شیب تند طلاق در ایران به دلیل شرایط خاص اجتماعی این مقطع زمانی است و الزاما به این معنی نیست که این روند آن‌قدر ادامه پیدا می‌کند که اصولا نهاد خانواده به کلی در ایران فرو پاشیده شود.

لینک کوتاه :