جامعه باستان‌شناسی ایران اعلام کرده که واگذاری بناهای تاریخی به شهرداری‌ها موجب تخریب‌ها و تعرضات بیشتر خواهد شد و این امر به زیان میراث فرهنگی است. به تازگی لایحه­ ای با عنوان «اصلاحیه قانون اساسنامه سازمان میراث فرهنگی کشور» با امضاء رئیس­ جمهور، به مجلس شورای اسلامی ارسال شده است. آن لایحه «به منظور احیاء […]

جامعه باستان‌شناسی ایران اعلام کرده که واگذاری بناهای تاریخی به شهرداری‌ها موجب تخریب‌ها و تعرضات بیشتر خواهد شد و این امر به زیان میراث فرهنگی است.
به تازگی لایحه­ ای با عنوان «اصلاحیه قانون اساسنامه سازمان میراث فرهنگی کشور» با امضاء رئیس­ جمهور، به مجلس شورای اسلامی ارسال شده است. آن لایحه «به منظور احیاء و بهره ­برداری بهینه از بافت ­ها و بناهای فرهنگی و تاریخی و مشارکت در ساماندهی اماکن مذکور توسط شهرداری­ ها در زمینه شناسایی آنها که به عنوان میراث فرهنگی در محدوده و حریم شهرها شناخته می­شوند و همچنین تملک، مرمت و بهره برداری از آنها»، برای تشریفات قانونی به جناب آقای دکتر لاریجانی، رییس محترم مجلس شورای اسلامی، تقدیم و ارسال شده است. هم اکنون این لایحه در حال بررسی در جلسات مجلس شورای اسلامی و کمیسیونهای مربوطه است. در این لایحه، مادّه واحده های بسیاری به عنوان تبصره های متمم به اساسنامه مذکور اضافه شده که به شهرداریها حق «تملک» و «نگهداری و بهره برداری» از «بناهای فرهنگی–تاریخی واقع در محدوده و حریم شهرها» را می دهد. بر این اساس، سازمان میراث فرهنگی و شوراهای اسلامی شهرها، موظف هستند خدمات لازم و تسهیلات و کمکهای فنّی و اعتباری مورد نیاز را در اختیار «شهرداری ها» قرار دهند.

 

«قوّت الاسلام»؛ مسجدی تاریخی که رو به ویرانی است

«قوت الاسلام»، نخستین مسجد در دهلی پس از فتح هندوستان توسط مسلمانان و قدیمی‌ترین نمونه باقیمانده از معماری غوریدها در شبه قاره هند، این روزها در حال ویران شدن است. وابسته فرهنگی ایران در مومبای هند، گزارشی از بنای تاریخی «مسجد قوت‌الاسلام» در دهلی تهیه کرده و آن را برای انتشار در اختیار مهر قرار داده است. این گزارش در زیر از نظر مخاطبان می‌گذرد: مسجد قوت الاسلام (Quwwat-ul-Islam Mosque) که همچنین به عنوان «مسجد قطب» یا «مسجد بزرگ دهلی» نیز شناخته می‌شود، توسط قطب‌الدین آیباک، بنیانگذار سلسله مملوک (Mamluk) ساخته شده است. این نخستین مسجد در دهلی پس از فتح هندوستان توسط مسلمانان و قدیمی‌ترین نمونه باقیمانده از معماری غوریدها در شبه قاره هند است. در سال ۱۱۹۳ میلادی ساخت این مسجد جامی (مسجد جمعه) آغاز شد. ایباک فرمانده نیروی انتظامی (پادگانی) محمد گوری در اشغال دهلی بود. این مسجد یکی از اولین مساجد ساخته شده در هند است. ابعاد اصلی مسجد حیاط، ۳۳ متر در ۳۳ متر سالن دعا واقع در غرب، ۴۵ متر در ۱۲ متر است. مسجد دارای ستون‌های خاکستری ساخته شده از سنگ با سه انحنا در شرق و دو انحنای عمیق در شمال و جنوب است. در سال ۱۲۹۶، به ابعاد مسجد در شمال و جنوب به اندازه ۳۵ متر به افزوده شد.