نیلوفر منصوری دبیر گروه اجتماعی «مهاجرت» در مفهوم مدرن به حرکت و کوچ افراد از یک ملیت-کشور به کشور دیگر، که در آنجا شهروند نیستند، محسوب می‌شود. این پدیده گر چه بسیار سخت و طاقت فرساست اما یکی از بهترین گزینه های روی میز برای فارغ‌التحصیل رشته‌ها‌ی مختلفی است که در پی کار هستند، گزینه‌ای […]

نیلوفر منصوری
دبیر گروه اجتماعی

«مهاجرت» در مفهوم مدرن به حرکت و کوچ افراد از یک ملیت-کشور به کشور دیگر، که در آنجا شهروند نیستند، محسوب می‌شود. این پدیده گر چه بسیار سخت و طاقت فرساست اما یکی از بهترین گزینه های روی میز برای فارغ‌التحصیل رشته‌ها‌ی مختلفی است که در پی کار هستند، گزینه‌ای که با وجود آینده نامعلوم باز هم برای افرادی که جویای نام هستند و کاری در ایران نمی یابند، به ظن خودشان تنها راه نجات و بقا است. سونامی مهاجرت چند سالی است که ورد زبان‌ها‌ شده و بسیاری از رفتن صحبت می‌کنند؛ شاید به همین دلیل است که کلاهبرداران و شیادان زمینه را برای اخاذی مناسب می‌بینند و این وسط تنها کسانی که بدون اطلاع و شناخت و حتی هدف، تنها قصد رفتن دارند گزینه مناسبی برای اخاذی شیادان محسوب می‌شوند. به گزارش روزنامه آفتاب یزد، فروردین ماه سال جاری بود که مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار در بررسی مطالعات خود به علل مهاجرت جمعیت شاغل و جمعیت بیکار کشور پرداخته و عوامل متعددی را در این زمینه تاثیرگذار دانسته بود.

دلایل مهاجرت در سال های اخیر
بررسی این مرکز نشان می‌دهد که در سال ۱۳۹۶ بیشترین علت مهاجرت جمعیت شاغلان، پیروی از خانواده و جست‌وجوی کار بوده است؛ به نحوی که پیروی از خانواده با ۴۹.۸ درصد اصلی‌ترین دلیل مهاجرت به شمار می‌رود و پس از آن جست‌وجوی کار با ۹.۷ درصد و یافتن شغل بهتر با ۷.۵ درصد در رتبه‌ها‌ی بعدی قرار می‌گیرند. البته کمترین علت مهاجرت این قشر نیز مربوط به «تحصیل»، «پایان تحصیل» و «انجام خدمت وظیفه» بوده است.
مطالعات مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار حاکی است که این نسبت در مناطق شهری و روستایی اگر چه متفاوت است ولی از یکدیگر تبعیت می‌کند؛ به نحوی که در نقاط شهری بیشترین علت مهاجرت در سال گذشته به دلیل «پیروی از خانواده» با سهم ۵۲ درصدی، «جست‌وجوی کار» با سهم ۹.۹ درصدی و «جست‌وجوی کار بهتر» با سهم ۷.۸ درصدی بوده و در نقاط روستایی نیز همچون مناطق شهری بیشترین دلیل مهاجرت به «پیروی از خانواده» با سهم ۳۹.۱ درصدی،«پایان خدمت وظیفه» با سهم ۱۶.۸ درصدی و «جست‌وجوی کار» با سهم ۶.۸ درصدی تعلق دارد.

مهاجرت یا فرهنگ؟
به گفته یک مدرس دانشگاه؛ فرهنگ مهاجرت هنوز عمومیت پیدا نکرده است، اما این موضوع در قشر جوان تحصیل‌کرده دانشگاهی به‌عنوان یکی از گزینه‌های مهم زندگی در کنار ازدواج مطرح‌شده است. رسول صادقی درباره مهاجرت که کم‌کم در حال تبدیل به یک فرهنگ است، اظهار کرد: مسئولان باید بحث مهاجرت را جدی بگیرند؛ زیرا مسئله سرمایه انسانی در میان است و بخش قابل‌توجهی از این سرمایه نیروی جوان و تحصیل‌کرده کشور ما هستند که عمدتاً از ایران مهاجرت می‌کنند یا این موضوع را در برنامه زندگی‌شان قرار داده‌اند. زمانی که این موضوع تبدیل به موج و جریان شود، بحث فرهنگ مهاجرت اتفاق می‌افتد.
وی ادامه داد: مدتی پیش یکی از دوستان من که مدرس زبان دریکی از مؤسسه‌ها است، اظهار می‌کرد این روزها نسبت به گذشته سرش شلوغ‌تر شده؛ زیرا همه به فکر رفتن هستند و او باید شب و روزبه شکل خصوصی و غیرخصوصی زبان انگلیسی تدریس کند. این موضوع نشان می‌دهد تمایل به مهاجرت افزایش پیداکرده و تبدیل به اقدام شده است.

فریب پرستاران برای مهاجرت به آن سوی آب ها
در بین کاریابی های غیرمجاز، اخیرا تبلیغات وسیعی برای مهاجرت پرستاران در فضای مجازی و حقیقی وجود دارد. مدیر امور بین الملل سازمان نظام پرستاری، در این زمینه توسط کاریابی های غیرمجاز هشدار داد.
ابراهیم محمدی، با بیان اینکه این تبلیغات توسط اشخاص، موسسات و کاریابی های قانونی و غیر قانونی انجام می شود، افزود: متاسفانه برخی پرستاران فریب این تبلیغات را خورده اند و مبالغ هنگفتی پرداخت کرده اند، اما به نتیجه مطلوب نرسیده اند. وی، تعارض منافع، عدم نظارت بر کاریابی های بین المللی، چند شغله بودن رئیس انجمن این کاریابی ها، و عدم آشنایی این کاریابی ها با حرفه پرستاری و مسائل روز پرستاری را موجبات سوءاستفاده و عقد قرارداد بر خلاف قوانین وزارت کار با پرستاران دانست و ادامه داد: متاسفانه این موسسات و افراد، با دریافت مبالغ هنگفت از پرستاران سعی در خروج نیروهای حرفه ای پرستاری از کشور و اشتغال آنها در مشاغل کم اهمیت دارند.
وی ادامه داد: این افراد و موسسات با بکارگیری پرستاران در مشاغل کم اهمیت، شآن و منزلت این حرفه را که امروزه در زمره ۱۰ شغل برتر دنیا به حساب می آید، رعایت نمی کنند که نیازمند ورود و پاسخگویی مسئولین وزارت کار به این عرصه است.