دبیر گروه گردشگری نیلوفر منصوری با آغاز فصل پاییز، بیشتر زنان همداني دست به کار می شوند، دست به کار تهيه ترشي هاي مختلف و حسابي سرشان شلوغ است و اینجاست که بازار سبزیجات و میوه های مخصوص ترشی رونق می گیرد. اما درکنار تهیه سنتی ترشی، هستند کارگاه ها و کارخانجات کوچک و بزرگی […]
دبیر گروه گردشگری
نیلوفر منصوری
با آغاز فصل پاییز، بیشتر زنان همداني دست به کار می شوند، دست به کار تهيه ترشي هاي مختلف و حسابي سرشان شلوغ است و اینجاست که بازار سبزیجات و میوه های مخصوص ترشی رونق می گیرد. اما درکنار تهیه سنتی ترشی، هستند کارگاه ها و کارخانجات کوچک و بزرگی در استان که به تولید این محصول اشتغال دارند. محصولاتی که با بسته بندی های بهداشتی و استاندارد روانه بازارهای داخلی وحتی خارجی می شود.
همدان معروف است به شهر ترشی ها و مرباهای متفاوت و عجیب و غریب. زمانش که برسد، عطر و بوی شان نه تنها در خانه ها، بلکه در کوچه و خیابان‌های شهر نیز می پیچد. در بازارهای قدیمی همدان که قدم بگذاری؛ می بینی که از انواع فلفل تا گردو، به، انبه، آناناس، خیار، انواع کلم، زیتون، لوبیا سبز، سبزی های معطر، نخودفرنگی، ذرت، سیر و حتی موز و خرمالو هم ترشی درست کرده اند.
خانم کریمی، کارمند است و یکی از زنان هنرمند همدانی. او می گوید: ترشی، پای ثابت سفره های خانه و مجالس رسمی و میهمانی همدانی هاست، ترشی انداختن هنر زنان همدانی است و پاییز فصل این هنرآزمایی.
وی می‌گوید: بیشتر، مادرم برایمان مربا، ترشی و شور درست می‌کند. ترشی بادمجان، ترشی فلفل و کلم‌شور از جمله چیزهایی است که مادر برای فصل پاییز تدارک می‌بیند.
وی می‌افزاید: این روزها اغلب زنان همدانی دورهم جمع می‌شوند و بساط درست کردن ترشی را راه می‌اندازند و در نهایت، محصول به دست آمده را به طور مساوی بین خودشان تقسیم می‌کنند.
کریمی می‌گوید: البته با تغییر شرایط زندگی در سال‌های اخیر و افزایش اشتغال بانوان، مادربزرگ‌های خانواده ترشی اقوام نزدیک و فرزندان را درست می‌کنند و به خانه‌هایشان می فرستند در غیر این صورت، خانواده‌ها ترشی‌هایشان را از مغازه‌ها و به صورت آماده می‌خرند.
وی می‌گوید: دلیل استفاده بیشتر از ترشی در فصل زمستان این است که ترشی به خاطر تندی‌اش باعث می‌شود با خوردن آن گرم شوید، علاوه بر این ترشی عطش می‌آورد و به‌همین‌دلیل می‌گویند بهتر است در زمستان خورده شود.
یک کارشناس معتقد است که شاخصه اصلی ترشی همدان استفاده از گیاهان بومی و به‌کاربردن چاشنی‌ها و سبزی‌های منطقه در آنها است که سبب تمایز ترشی‌های همدان با سایر نقاط شده است. او می‌گوید: «به دلیل آب و هوای کوهستانی، مردم همدان ترجیح می‌دهند از خواص میوه‌ها در سایر فصول هم استفاده کنند و از سفال برای نگهداری ترشی‌هایشان بهره می‌برند.»
وی درباره تنوع ترشیجات در این استان، می‌گوید: بیش از صد نوع ترشی در همدان تهیه می‌شود که مواد مورد استفاده در این ترشی‌ها گیاهان بومی منطقه است. «شیره شیره» یکی از قدیمی‌ترین نوع ترشی در همدان است که به وسیله به نخ بستن انگور و قرار دادن آن در سرکه انگور درست می‌شود و در قدیم، برای جا افتادن این ترشی، ظرف آن را درون برف و یخ‌های زمستانی قرار می‌دادند.
