با وجود اینکه کشور ما به لحاظ اقتصادی به عنوان اقتصاد تک محصولی به دلیل نوسانات قیمت نفت با بحران کاهش درآمدهای ارزی مواجه شده است و همچنین عمده محصولات صادراتی کشور هم به دلیل عدم فرآوری و خام فروشی ارزش‌افزوده چندانی ندارد با این وجود تجارت صنایع‌دستی همچنان مغفول مانده است. در حالیکه این […]
با وجود اینکه کشور ما به لحاظ اقتصادی به عنوان اقتصاد تک محصولی به دلیل نوسانات قیمت نفت با بحران کاهش درآمدهای ارزی مواجه شده است و همچنین عمده محصولات صادراتی کشور هم به دلیل عدم فرآوری و خام فروشی ارزش‌افزوده چندانی ندارد با این وجود تجارت صنایع‌دستی همچنان مغفول مانده است. در حالیکه این غفلت می تواند سهم بالایی در ایجاد اشتغال و کاهش هزینه های تولید داشته باشد و به‌عنوان یکی از ارکان رشد اقتصادی و افزایش درآمدهای ارزی کشور از محل صنایع غیرنفتی مورد توجه قرار گیرد.
صنعت فرش ایران در سطح بین المللی همواره از جایگاه ممتاز و ویژه ای برخوردار بوده است. به عقیده کارشناسان حوزه فرش، این هنر-صنعت دوران اوج و شکوفایی خود را در زمان حکومت صفویه تجربه نموده است. مردان و زنان این سرزمین، از دیرباز اوج هنر خود را در قالب بافت فرش ایرانی به رخ جهانیان کشیده اند. سال هاست که در بین رشته های صنایع دستی ایران، صنعت فرش ایران به عنوان یک برند جهانی مطرح است. در طول چند دهه اخیر، این رشته هنری در سبد صادرات غیرنفتی کشور، همواره در جایگاه بالایی قرار داشته است. متاسفانه چند سالی است که به دلایل درونی و بیرونی، بازار فرش ایران با رکود بی سابقه ای روبرو شده است.
با وجود حمایت از کارگاه‌های تولیدی صنایع‌دستی و فرش به‌عنوان یکی از سه مأموریت سازمانی میراث فرهنگی برای تحقق اقتصاد مقاومتی، در برنامه ششم توسعه اشاره شده است اما به نظر می‌رسد حوزه صنایع‌دستی در مقام اجرا آن‌گونه که باید و در حدی که لازم است موردتوجه قرار نگرفته و صنایع‌دستی ایران به‌عنوان یک صنعت مغفول در سطح مناسبات جهانی قرار دارد. با توجه به اینکه فرش جزو مجموعه صنایع دستی محسوب نمی شود اما کماکان تلاش می‌شود این دو حوزه به هم نزدیک شوند و حتی آمارهای صادرات آنها از سوی گمرک نیز به صورت مشترک اعلام می‌شود.
شهر تبریز در استان آذربایجان شرقی به دلیل وجود کارگاه های فعال قالیبافی، به عنوان شهر جهانی فرش در شورای جهانی صنایع دستی به ثبت رسید. ضمن اینکه نمایشگاه‌های ملی صنایع دستی در دو سال اخیر در کنار نمایشگاه فرش برگزار شده تا از نظر آمار فروش و بازدیدکننده ارتقاء چشمگیرتری داشته باشد.
با این وجود رئیس کمیسیون توسعه صادرات اتاق بازرگانی ایران اخیرا در نشست خبری سومین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی جمهوری اسلامی ایران از کاهش ۱۴ درصدی صادرات فرش و صنایع دستی خبر داده است.
رضی حاجی آقامیری دلیل کاهش بیش از ۱۰۰ میلیون دلاری ارزش صادرات فرش را ناشی از عوامل داخلی و خارجی دانست و مشکلات مربوط به نقل و انتقالات مالی ناشی از تحریم‌ها و اجرای پیمان‌سپاری ارزی را از عوامل کاهش صادرات محصولات ایرانی برشمرد.
اما این مقام مسوول در حالی از کاهش ۱۴ درصدی صادرات فرش و صنایع دستی خبر می‌دهد که رقم ایده‌آل از نگاه متولیان امر، به مراتب بالاتر این حرف‌هاست.
علی اصغر مونسان، رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در مراسم تجلیل از برگزیدگان سی‌امین نمایشگاه صنایع دستی، آرزو کرد که «شاهد عدد ۲ میلیارد دلاری در بخش صادرات صنایع دستی باشیم.»
