نداشتن سواد رسانهای افراد در فضای مجازی باعث میشود هویت جعلی افراد در شبکههای اجتماعی تقویت شود و این یک اشتباه راهبردی است که جامعه شهری مدرن را به سمتی هدایت میکند که افراد با شخصیتهای چند گانه در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی ظاهر شوند. رفتار برخی کاربران در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی […]
نداشتن سواد رسانهای افراد در فضای مجازی باعث میشود هویت جعلی افراد در شبکههای اجتماعی تقویت شود و این یک اشتباه راهبردی است که جامعه شهری مدرن را به سمتی هدایت میکند که افراد با شخصیتهای چند گانه در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی ظاهر شوند. رفتار برخی کاربران در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی کارشناسان رسانه و ارتباطات را به این واقعیت نزدیک میکند که از فضای مجازی به عنوان فضای نقابها و شخصیتهای چندگانه نام ببرند، افراد و کاربرانی که با هویتهای جعلی و چندگانه به راحتی میتوانند در این فضا فعالیت کرده و انواع ناهنجاریها را در جامعه افزایش دهند و چون ترسی از شناخته شدن ندارند، با خیال راحتتر میتوانند جولان دهند.
هویتهای جعلی در شبکههای اجتماعی
هر روز در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی شاهد هرزهنگاریها و بیبندوباریهای اخلاقی و کاهش فضائل اخلاقی در جامعه رسانهای هستیم و افراد به خاطر گمنامی در این فضا کارکردهای رسانهای ابزارهای ارتباطی را تا حد بسیار زیادی کاهش میدهند.
شبکههای اجتماعی دنیای شیشهای
علی احمدی، استاد دانشگاه درباره چرایی و چگونگی علت رفتار برخی کاربران شبکههای اجتماعی میگوید: شبکههای اجتماعی دنیای شیشهای هستند که افراد بدون در نظر گرفتن برخی ملاحظات در آن فعالیت میکنند و خیلی از افراد علت بروز رفتارهای خود را ناشی از فشارهای اقتصادی و دچار شدن در روزمرگی دنیای حقیقی عنوان میکنند.
وی افزود: به نظر میآید یکی از مهمترین عوامل بروز چنین رفتارهایی عدم شناخت افراد از همدیگر است، وقتی در یک محیط کوچک مانند یک روستا یا یک شهر افراد همدیگر را میشناسند ،بنابراین از انجام خیلی از رفتارها در حضور همدیگر خجالت میکشند و از آن خودداری میکنند ولی در یک شبکه اجتماعی افراد نه همدیگر را میبینند و نه میشناسند بنابراین شاهد هستیم رفتارهای غیرمنتظره و نامعقولی از کاربران رخ میدهد و حتی برخی از افرادی که آنها را میشناسند، اعلام میکنند که بروز چنین اعمالی از فرد مورد نظر بعید است در حالی که رفتارها خیلی زنندهتر از این حرفهاست.
زنجیره آموزش رسانهای در کشور درجا میزند
وی معتقد است: در بروز چنین رفتارهایی خیلی از عوامل دخیل است که یکی از مهمترین آن عوامل نداشتن آموزش در نحوه برخورد و فعالیت کاربران در شبکههای مجازی است، چرا که زنجیره آموزش رسانهای در جامعه ما در جا میزند و کاربران خیال میکنند با داشتن یک گوشی هوشمند میتوانند هر رفتاری که دوست دارند انجام دهند، در توئیتر به راحتی توئیت کرده، در اینستاگرام عکسهای مدل به مدل و البته بعضا ناخوشایند خود را به اشتراک بگذارند و در تلگرام هر آنچه را که دوست دارند برای دیگران ارسال کنند.
استاد دانشگاه با اشاره به رفتار کاربران در شبکههای اجتماعی تصریح کرد: وقتی کاربران با هویت حقیقی خود در شبکههای اجتماعی حضور دارند، رفتار محافظهکارانهتری دارند ولی وقتی با هویت ناشناخته فعال هستند بسیاری از هنجارهای اجتماعی را زیر پا میگذارند و به رفتارهای پرخطر دست میزنند و از آنجایی که یکی از ویژگیهای فضای مجازی راحتی ارتباط برقرار کردن در سراسر کشور و دنیاست، آنها بدون هیچ محدودیتی با افراد مختلف زنان و مردان طرح دوستی ریخته و اقداماتی همچون کلاهبرداری، آشکار کردن اسرار دیگران ، انتشار عکسها و ویدئوی شخصی افراد را انجام میدهند.
افراد برای فرار از امر و نهیها به فضای مجازی پناه میبرند
وی ادامه داد: همچنین میتوان فرار از دستورات و امر و نهی کردنهای روزنامه توسط افراد مختلف و کاستن فشارها در زندگی حقیقی را یکی از عوامل روی آوردن مفرط و بیش از اندازه به فضای مجازی دانست چرا که بسیاری از افراد در فضای حقیقی در چارچوب خاصی با تقیدهای زیاد زندگی میکنند ولی در فضای مجازی حصارها شکسته شده و آنها خود را آزاد میبینند.
احمدی در ادامه صحبتهای خود سواد رسانهای را به عنوان یک راهکار مهم در امر تجزیه و تحلیل پیامهای رسانهای مطرح کرد و افزود: سواد رسانهای یعنی فرد بتواند پیامهایی که دریافت و ارسال میکند را تجزیه و تحلیل کرده و به ماهیت، چرایی و چگونگی آن پی ببرد، باید درک کرد که سواد رسانهای باعث شناخت بیشتر فضای مجازی و ماهیت شبکههای اجتماعی میشود.
داشتن سواد رسانهای معیار باسوادی در قرن۲۱
وی با اشاره به تغییر سبک زندگی در جامعه خاطرنشان ساخت: در حال حاضر سبک زندگی در دنیای امروز متاثر از رسانه است و بسیاری از انسانها که از سواد رسانهای مطلوبی برخوردار نیستند به راحتی با جریان رسانهای همسو شده و شاهد تغییرات مهمی در زندگی فردی، اجتماعی، شهرنشینی،گسترش آداب و رسوم غربی، پشت پا زدن به فرهنگ دینی و اسلامی بوده و به این جهت مشاهده میشود رسانهها بخش مهمی از زندگی را تحت تاثیر قرار میدهند.