محمدحسین جعفری سمیع دبیر گروه سیاسی روز گذشته انتشار خبر استعفای محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در صدر اخبار داخلی و خارجی قرار گرفت. محمدجواد ظریف دوشنبه شب در پیامی که در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرده بود نوشت:« از بزرگواری مردم عزیز و دلاور ایران و مسئولین محترم در ۶۷ ماه گذشته […]
محمدحسین جعفری سمیع
دبیر گروه سیاسی
روز گذشته انتشار خبر استعفای محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در صدر اخبار داخلی و خارجی قرار گرفت. محمدجواد ظریف دوشنبه شب در پیامی که در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرده بود نوشت:« از بزرگواری مردم عزیز و دلاور ایران و مسئولین محترم در ۶۷ ماه گذشته بسیار سپاسگزارم. از ناتوانی برای ادامه خدمت و تمام کاستی‌ها و کوتاهی‌ها در دوران خدمت صمیمانه پوزش میخواهم. شاد و سربلند باشید.»
بدون شک محمدجواد ظریف را می توان یکی از پرکارترین و محبوب ترین وزرای دولت تدبیر و امید دانست. شخصیت کاریزمای او نه تنها از محبوبیت بالایی در داخل کشور برخوردار است بلکه حتی بسیاری از سیاستمداران اروپایی و آمریکایی نیز او را دیپلماتی قابل احترام می دانند. البته در این میان او دشمنانی هم دارد. دشمنان ظریف را بیشتر می توان در میان وابستگان لابی صهیونیستی و متحدان سعودی آنان و همچنین جریان های افراطی داخلی یافت. پس از انتشار خبر استعفای وزیر امور خارجه نیز این دو طیف از شنیدن آن اظهار خرسندی کردند. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی در توییتی نوشت:« ظریف رفت. از دستش راحت شدیم. مادامی که من اینجا هستم، رژیم ایران به سلاح هسته‌ای نخواهد رسید.» برخی دلواپسان نیز از این خبر بسیار خوشحال شدند تا جایی که گفته می شود اقدام به پخش شیرینی در مجلش کردند. گفته می شود جواد کریمی قدوسی که در چند روز گذشته ادعاهایش در خصوص شنود مکالمات ریاست جمهوری توسط اطلاعات سپاه و تکذیب این موضوع توسط سخنگوی سپاه حاشیه های زیادی به همراه داشت، از ابراز علنی خوشحالی خود بعد از استعفای وزیر امور خارجه کشورمان نیز خودداری نکرده است و در حالی که اکثریت نمایندگان مجلس ، حتی اعضای فراکسیون ولایی به صورت رسمی اعلام کرده‌اند که خواهان تداوم حضور ظریف در دستگاه دیپلماسی کشورمان هستند، او بین نمایندگان به مناسبت استعفای ظریف شیرینی پخش کرده است.
از استعفای ظریف خوشحالیم!
بهروز نعمتی، سخنگوی هیات رئیسه مجلس با تایید این خبر در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی توئیتر می‌نویسد: «جواد کریمی قدوسی با خوشحالی فراوان امروز برام شیرینی “استعفای دکتر ظریف” را آورد، به او گفتم: بر فرض که ظریف برود، که نمی‌رود. با ۲۴ میلیون ظریف دیگر چکار خواهید کرد؟» البته اینبار هم همچون موارد گذشته کریمی قدوسی در جمع خبرنگاران این موضوع را تکذیب کرد اما برخی از هم طیفان کریمی قدوسی از ابراز خرسندی خود هیچ ابایی ندارند. افرادی همچون روح ا… حسینیان نماینده سابق مجلس و از چهره های رادیکال جریان اصولگرایی. او در مصاحبه ای پیرامون استعفای ظریف اظهار داشت: « برخلاف آمریکایی ما از استعفای ظریف خوشحالیم.»
این عضو سابق جبهه پایداری در پرسشی مبنی بر اینکه آیا می‌توان استعفای ظریف را ناشی از خروج احتمالی دولت از برجام تلقی کرد، گفت: «بعید میدانم دولت بخواهد از برجام خارج بشود زیرا دولتی‌ها باور دارند که خروج از برجام بهانه‌دادن به غرب است. هرچند خارج بشویم یا نشویم، چه تفاوتی دارد؟ مگر اکنون چیزی باقی مانده است؟ سانتریفیوژها که تعطیل شد و راکتور اراک هم که با بتون پر شد و دیگر قابل بازیافت نیست». حسینیان مدعی شد: «به‌هرحال این استعفا باید پیش از اینها رخ می‌داد زیرا سیاست خارجه دولت ضررهای زیادی به ایران زد. تردید نکنید که آمریکایی‌ها بیش از همه از این استعفا ناراحتند زیرا ظریف تنها کسی بود که توانست آرزوی دیرینه آمریکا یعنی مذاکره با ایران را محقق کند اما برخلاف آمریکایی‌ها ما از استعفای ظریف خوشحالیم».
در واکنش به اظهار خرسندی برخی افراد از موضوع استعفای ظریف، منوچهر مرادی سفیر کشورمان در اوکراین ، در حساب توئیتری خود از آن‌هایی نوشت که از استعفای ظریف خوشحال می‌شوند.
مرادی نوشت: «هنری کیسینجر پیر سیاست در تقدیم کتاب خود به او نوشته بود: (تقدیم به دشمن قابل احترام؛ ظریف). حیف است که محمد جواد ظریف خانه‌نشین شود. بی گمان، صهیونیست‌های تل آویو، قصابان سعودی، جنگ طلبان واشنگتن، منافقین وطن فروش و کاسبان تحریم بیش از همه خوشحال خواهند شد.»
اما برخلاف دو طیف یاد شده ، بسیاری از گروه ها، شخصیت ها، و جریان های سیاسی از انتشار خبر استعفای ظریف اظهار ناخرسندی کردند و در پیام هایی خواهان انصراف او از تصمیمش شدند.
احمد امیرآبادی فراهانی، عضو هیئت رئیسه مجلس در جلسه علنی نوبت عصر دیروز (سه‌شنبه) نامه ۱۳۵ نفر از نمایندگان در خصوص «ضرورت مخالفت رئیس‌جمهور با استعفای ظریف» را قرائت کرد. در بخشی از این نامه که توسط نمایندگان مجلس امضا شده بود آمده است: « ما نمایندگان مجلس شورای اسلامی ضمن تشکر از زحمات بی‌شائبه‌ی دکتر ظریف و با تأکید بر ادامه‌ی خدمات ایشان در جایگاه ریاست دیپلماسی کشور و ضرورت انسجام و هماهنگی بیشتر در عرصه دیپلماسی و روابط بین‌الملل از جناب عالی می‌خواهیم که با مخالفت جدی با استعفای وزیر امور خارجه نگرانی نمایندگان خانه ملت را از وضعیت پیش آمده خاتمه بخشید.»
همچنین فراکسیون های مجلس نیز به طور جداگانه مخالفت خود را با کناره گیری محمدجواد ظریف از وزارت امور خارجه اعلام کردند.
چرا استعفا کرد؟
درباره دلایل ظریف برای استعفا گمانه‌های زیادی مطرح می‌شود که از جمله آنها می‌توان به بی‌نتیجه ماندن جلسات مجمع درباره FATFو پالرمو اشاره کرد. توهین‌های مخالفان دولت و شایعه سازی آنها درباره ظریف به‌ویژه تعاملات بین‌المللی او را هم نباید نادیده گرفت. واکنش عباس عبدی به استعفای ظریف چنین بود: «اگر استعفای ظریف قطعی باشد کار خوبی کرده، احتمالا با هماهنگی قبلی است». وی همچنین نوشت:« در واقع این تصمیم پاسخ به مجموعه رفتاری بود که شخصیت او را نادیده می‌گرفت و به حد تحقیر کردن رسیده بود.»
به عقیده برخی صاحب نظران یکی از دلایل استعفای ظریف، دخالت برخی از دستگاه ها و یا سازمان های موازی در سیاست خارجی کشور است. این دخالت ها در بسیاری از موارد باعث شده تا زحمات دستگاه دیپلماسی کشور از بین برود و یا دستآورد های آن نادیده انگاشته شود. البته این موضوع تازه ای در ساختار سیاسی کشور ما نیست. چرا که در تمام عرصه های سیاسی، فرهنگی و اقتصادی به موازات یک ارگان رسمی مانند وزارتخانه ها، سازمان هایی نیز به طور موازی در حال فعالیت هستند که فعالیت موازی این سازمان های قدرتمند امروزه کاملا رسمی و قانونی تلقی می شود.
در این میان نباید این واقعیت را نادیده گرفت که محمدجواد ظریف رکورد دار تعریف و تمجید از سوی مقام معظم رهبری است که حکایت از تائید عملکرد او توسط رهبر انقلاب دارد.
پیرامون این موضوع فریدون مجلسی کارشناس مسائل بین الملل اظهار داشت: «انتظار داشتم که آقای ظریف از سِمت خود استعفا بدهد. او فردی است که با روش و منش دیپلماتیک خود کشتی برجام را به ساحل آرامش رساند و از گرداب حوادث نجات داد اما نگذاشتند تا تمام برنامه‌هایش را اجرایی کند. او یا باید از اصول خود صرف نظر می‌کرد و یک مسئول بی‌اختیار می‌شد یا آنکه استعفا می‌داد».
پاسخ به علت و چرایی استعفای ظریف بسیار آسان است. با نگاهی به تلاش های دستگاه دیپلماسی در چند سال اخیر و بعد از آن همصدایی و همنوایی عجيب که بين دلواپسان و ترامپ عليه برجام شكل گرفت. دستگاه تبليغاتی دلواپسان با بي انصافي ، ناسپاسي تمام، برجام كه راه تنفسي ايران را باز كرده بود را همانند يك خيانت جلوه دادند و در همان حال راه هاي ديپلماسي را بستند چندان كه امروز نیز تنها مسير قانوني ايران براي مبادلات بانكي (FATF) را نيز مسدود نگه داشتند . ظريف كه دید نه به خدمات ارزشمندش ارج نهاده مي شود و نه اجازه دارد علم ديپلماسي را آنگونه كه مي داند و اقتضاي نفع كشور است ، به كار گيرد، چرا بايد مي ماند؟ ظریف به خوبی نشان داده که همچون دیگران تشنه صدارت و وزارت نیست و او نیست که محتاج وزارت خارجه ایران است بلکه این دستگاه دیپلماسی کشور است که امروز به ظریف و امثال او نیازمند است.
