کاوه ایرانی روزنامه نگار روز یکشنبه در حالی که قرار بود محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه تور دیپلماتیک خود عازم شرق آسیا شود، با یک تغییر برنامه ناگهانی عازم فرانسه و محل برگزاری اجلاس گروه هفت شد. این سفر ناگهانی بازتاب گسترده ای در رسانه های داخلی و خارجی داشت تا جایی […]

کاوه ایرانی
روزنامه نگار

روز یکشنبه در حالی که قرار بود محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه تور دیپلماتیک خود عازم شرق آسیا شود، با یک تغییر برنامه ناگهانی عازم فرانسه و محل برگزاری اجلاس گروه هفت شد. این سفر ناگهانی بازتاب گسترده ای در رسانه های داخلی و خارجی داشت تا جایی که برخی از تحلیل گران این سفر را نوید بخش گشایشی جدید در موضوع برجام و کاهش تحریم ها ارزیابی کردند.

به گزارش «جمله» آنچه که بیش از همه مورد توجه رسانه ها قرار گرفت فاصله زمانی کوتاه بین دو سفر وزیر امور خارجه به فرانسه بود. ظریف روز جمعه گذشته نیز به پاریس رفته بود تا با «امانوئل مکرون» رئیس جمهوری فرانسه و «ژان ایو لودریان» وزیر خارجه آن کشور دیدار کند. هدف از این سفر بررسی بسته‌ای بود که مکرون هفته پیش گفته بود برای کاهش تنش میان ایران و آمریکا ارائه می‌دهد.
وزیر خارجه کشورمان روز یکشنبه نیز راهی شهر «بیاریتز» در جنوب غرب فرانسه شد تا بار دیگر به هنر دیپلماسی فرصتی تازه داده شود و اهداف مهمی مانند حفظ برجام و تامین خواسته‌های ایران محقق شود.

واکنش رسانه های بین المللی
کمتر رسانه‌ای را می‌توان یافت که روز یکشنبه در پوشش خبری خود از سفر ظریف به بیاریتز با عنوان دیدار «غافلگیرکننده» یاد نکرده باشد. برای نمونه، خبرگزاری رویترز تیتر زد: «غافلگیری در نشست گروه هفت با ورود ظریف به بیاریتز».
رسانه‌ها اعلام کردند، سران گروه هفت و مقامات بلندپایه دیگری که به بیاریتز رفته بودند از این سفر وزیر خارجه کشورمان غافلگیر شدند. تارنمای مجله «تایم» نوشت: «ظریف با سفر از پیش اعلام‌نشده خود به نشست گروه هفت رهبران دنیا را غافلگیر کرد».
رویترز اعلام کرد یک مقام کاخ سفید به این خبرگزاری گفته، دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا از سفر ظریف به محل اجلاس گروه هفت غافلگیر شد. بنا به ادعای این مقام، فرانسه درباره دیدار وزیر خارجه با هیات فرانسوی در حاشیه اجلاس گروه هفت اطلاعی به رئیس جمهوری آمریکا نداده بود.
روزنامه «واشنگتن‌پست» گزارشی با عنوان «سفر اعلام‌نشده ظریف به محل اجلاس گروه هفت ترامپ را غافلگیر کرد» به نقل از «یک مقام ارشد اروپایی» که نامش را منتشر نکرد، نوشت: «به نظر می‌رسد ورود ظریف به بیاریتز بخشی از ابتکار پنهانی مکرون باشد و پیشتر در این باره به رهبران دیگر اطلاعی داده نشده بود».
رسانه‌ها بلافاصله پس از ورود ظریف به بیاریتز در جستجوی علت و اهداف این سفر برآمدند. مقام‌های فرانسوی که نامی از آنها برده نشده، برخی گزارش‌های خبری را رد و اعلام کردند که سفر وزیر خارجه ایران به رهبران گروه هفت اعلام شده بود و حتی آمریکایی‌ها نیز از آن خبردار شده بودند.
«جاش روگین» تحلیلگر سیاسی واشنگتن پست و سی. ان. ان در توئیتی خبر داد: منابعی به من گفتند که مکرون شب گذشته (شنبه شب) در ضیافت شام به رهبران گروه هفت از جمله ترامپ گفته بود که ظریف امروز (یکشنبه) به بیاریتز می‌آید.
برخی منابع گزارش دادند مکرون روز شنبه در ضیافت ناهاری با ترامپ وی را از سفر ظریف مطلع کرده بود و همان روز در ضیافت شامی به سایر رهبران گروه هفت درباره سفر ظریف خبر داد.
ان. ان هم به نقل از یک مقام آمریکایی در زیرنویسی اعلام کرد، شنبه درباره ورود ظریف به ترامپ اطلاع داده شده بود و وی از این بابت آشفته نشد. آسوشیتدپرس هم خبر داد: یک مقام ارشد فرانسوی گفت که مکرون بعد از ضیافت شام شنبه با رهبران گروه هفت تصمیم گرفت تا ظریف را به بیاریتز دعوت کند. ضیافت شام شنبه شاهد تبادل‌نظرهای فشرده درباره نحوه تعامل با مساله هسته‌ای ایران بود.

نباید فرصت را از دست بدهیم
روز گذشته دکتر حسن روحانی رئیس جمهور در همایش دستاوردهای دولت در توسعه زیرساخت‌های روستایی، با شاره به سفر ناگهانی وزیر امور خارجه به فرانسه اظهار کرد:« دولت برای حل مشکلات از هیچ مسیری کوتاهی نمی‌کند. معتقدم برای منافع کشور از هر ابزاری باید استفاده کرد. اگر بدانم که به جلسه‌ای بروم و با کسی ملاقات کنم که در نتیجه کشور آباد شده و مشکلات مردم حل می‌شود، دریغ نمی‌کنم؛ اصل منافع ملی ما است».
وی با انتقاد از رفتار برخی عناصر داخلی در تخریب دستاورد های دولت اظهار داشت:« گویی در گوش بعضی‌ها پنبه است و هر چه ما می‌گوییم آنها می‌گویند مذاکره چه خاصیتی دارد، بعد از مذاکره به جای یک میلیون بشکه نفت، دو میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه نفت صادر کردیم». وی ادامه داد: «البته وقتی شرکت‌های خارجی به کشور آمدند عده‌ای نگفتند این شرکت‌ها آمدند اما وقتی شرکت‌ها رفتند آنها می‌گویند چر این شرکت‌ها رفتند»؟
رئیس جمهور ادامه داد: «وزیر خارجه ما به پاریس می‌رود سپس با ما مشورت کرده و دوباره به پاریس برمی‌گردد. ما با مسوولان مربوطه مشورت و بحث داریم و باید کارمان را انجام دهیم، جایی که احتمال موفقیت حتی ۱۰ تا ۲۰ درصد وجود دارد هم باید جلو رفت و نباید فرصت را از دست بدهیم».
از سوی دیگر یک مقام نظامی از سفر دکتر ظریف به فرانسه انتقاد کرد. سرتیپ پاسدار غیب پرور مشاورعالی سپاه ، صبح دیروز در جشنواره ای تحت عنوان «کارمند تراز انقلاب اسلامی» دیپلماسی فعال دولت را مورد انتقاد قرار داد و گقت:« من قضاوتی درباره حضور یکی از مسئولان کشور در اجلاس جی۷، و بازگشت زودهنگام از آن اجلاس ندارم.خدا نکند این رفت و آمدها، از روی استیصال و خودباختگی باشد. خدا نکند زانوهای مسولان ما بلرزد».
وی ابراز عقیده کرد: «امروز در جایگاهی هستیم که مورد تحسین جهانیان قرار گرفته‌ایم. چه کسی جرات می‌کرد به آمریکایی‌ها بگوید کلاه شما کج است»؟

احتمال برداشته شدن برخی تحریم ها
در همین راستا مرتضی مکی کارشناس مسائل بین الملل در ارزیابی تلاش فرانسه برای حفظ برجام و گمانه‌زنی‌ها در خصوص پیشنهادهای امانوئل مکرون در این رابطه گفت: «گمانه‌زنی‌های زیادی در خصوص طرح پیشنهادی رئیس‌جمهور فرانسه به ایران برای کاهش تنش‌های تهران و واشنگتن مطرح شده است که از آن بین می‌توان به حدس و گمان در خصوص پیشنهاد ماکرون به ترامپ برای برداشتن برخی تحریم‌ها در مقابل توقف روند کاهش تعهدات ایران در برجام اشاره کرد».
وی ادامه داد: «گمانه‌زنی بعدی نیز این است که فرانسه یک خط اعتباری ۱۵ میلیارد یورویی را ایجاد کند تا ایران بتواند از طریق آن نیازهای ضروری خود را از اروپا تامین کند؛ البته هیچ‌کدام از این دو از سوی هیچ مقام رسمی از دو کشور تایید نشده و ما کماکان نمی‌دانیم چه صحبت‌هایی میان آقایان ظریف و مکرون رد و بدل شده است».
در نهایت باید منتظر بود تا در روزهای آینده خبرهای تازه ای درخصوص مذاکرات صورت گرفته توسط وزیر امور خارجه کشورمان در فرانسه منتشر شود. بر اساس آخرین اخبار نتایج این گفت و گو ها پس از بررسی توسط مقامات عالی کشور منتشر خواهد شد و باید دید سیاست مسئولان کشورمان در مقابل پیشنهادات احتمالی از سوی سران جی ۷ چه خواهد بود و آیا ظریف از سفرهای فشرده دیپلماتیک خود سوغاتی ارزشمند برای ملت خواهد آورد یا خیر!