زهرا ایرانشاهی نفتکش ایرانی گریس ۱ که حالا با نام آدریان دریا تغییر نام داده است، دو ماه پس از توقیف در تنگه جبل‌الطارق آزاد شد. اگرچه این نفتکش حالا راهی آب‌های آزاد شده است اما این نوع عملیات توقیف یک نفتکش را به هر نامی هم که بنامیم، در تاریخ به‌عنوان نوعی راهزنی دریایی […]
زهرا ایرانشاهی
نفتکش ایرانی گریس ۱ که حالا با نام آدریان دریا تغییر نام داده است، دو ماه پس از توقیف در تنگه جبل‌الطارق آزاد شد. اگرچه این نفتکش حالا راهی آب‌های آزاد شده است اما این نوع عملیات توقیف یک نفتکش را به هر نامی هم که بنامیم، در تاریخ به‌عنوان نوعی راهزنی دریایی و اقدامی غیرحقوقی برای دولت انگلستان در نظر گرفته خواهد شد. راهزنی‌ای که حتی با ظن قریب به انتفای خبر، با این تعبیر که مقصد نفتکس ما پالایشگاه بانیاس در سوریه بوده است نیز قابل توجیه نخواهد بود.
-نخستین واکنش ایران در این زمینه احضار سفیر انگلیس بود. سپس «جان بولتون» مشاور امنیت ملی رییس جمهوری آمریکا در توییتی نوشت: «ایالات متحده و متحدانش به جلوگیری از منفعت بردن رژیم‌های تهران و دمشق از این تجارت غیرقانونی ادامه خواهند داد. اما مقامات وزارت امورخارجه کشور و دیگر مسئولان اقدام انگلیس را دزدی و راهزنی دریایی می‌نامند و تاکید دارند مقصد نفتکش سوریه نبوده است.
پس از این منازعات، حسن روحانی، سید ابراهیم رئیسی رئیس قوه قضائیه، امیرحاتمی وزیر دفاع، محمد حسین باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، حمید بعیدی‌نژاد سفیر ایران در لندن، محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و بسیاری از نمایندگان مجلس تاکید می‌کنند که این اقدام بی‌پاسخ نخواهد ماند و انگلیس باید منتظر تبعات این راهزنی باشد.
بالاخره در تیرماه خدمه چهار خدمه بازداشت شده آدریان دریا آزاد شدند و سپس در تاریخ پنجشنبه ۲۷ تیرماه سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران در بیانیه ای از توقیف یک شناور خارجی حامل یک میلیون لیتر سوخت قاچاق در جنوب جزیره لارک در خلیج فارس خبر داد و گفت: این کشتی هنگام عبور از تنگه هرمز به علت رعایت نکردن قوانین و مقررات بین المللی دریایی بنا به درخواست سازمان بنادر و دریانوردی استان هرمزگان، توسط یگان شناوری منطقه یکم نیروی دریایی سپاه توقیف شد.
-با توقیف نفتکش «استنا ایمپرو» ماجرای نفتکش‌ها وارد فاز تازه‌ای شد و پروپاگاندای رسانه‌ای از احتمال درگیری نظامی در منطقه خبر می دهد اما جرمی هانت با رد این احتمال؛ ایران را تهدید کرد و محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان نیز در توییتی تاکید می کند که برخلاف دزدی دریایی در تنگه جبل‌الطارق، اقدام ما برای رعایت و اجرای قوانین دریایی بین‌المللی است.
همزمان با وقوع چنین درگیری‌هایی که در خلیج فارس رخ داده، مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی از ضرورت اجرای سامانه نظارت و ردیابی تردد شناورها با برد بلند خبر داده است.
اگر نگوییم که این اظهارنظر صد درصد تحت تاثیر این درگیری‌ها رخ داده است، این ادعا که چنین اتفاقاتی بر امکان ردیابی شناورها در مسیرهای طولانی تر تاثیر داشته پر بیراه هم نیست.
چراکه محمد راستاد طرح هوشمندسازی یا الکترونیکی کردن ناوبری به موازات پروژه هوشمندسازی بنادر با فراهم‌سازی بستر یکپارچه تبادل اطلاعات را یکی از اولویت‌های در دستور کار این سازمان دانسته است.
راستاد خاطرنشان کرد: پروژه هوشمندسازی بنادر و نظارت سیستماتیک بر تردد شناورها بر اساس شاخص‌های دولت الکترونیک به تصویب رسیده و لازم است با حمایت همه‌جانبه مدیران و کارشناسان و بر اساس افق زمانی مشخص ترسیم شده و به انجام برسد.
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه سازمان بنادر در اجرای سامانه های الکترونیکی یکی از ارگان های پیشرو در دستگاه اجرایی قلمداد می شود، گفت: بر اساس گزارش های اسمی، سازمان بنادر و دریانوردی توانسته است در زمینه شاخص های اختصاصی، دستاوردهای بسیار خوبی را کسب کند که امیدواریم در جشنواره شهید رجایی در سال جاری، امتیاز و رتبه مناسبی را کسب کند.
پیشرفت سواحل جنوب شرق و اقتدار دریایی ایران
این در حالی است که امیر دریادار حبیب‌الله سیاری نیز با ابراز امیدواری نسبت به پیشرفت سواحل جنوب شرق و اقتدار بیش از پیش دریایی جمهوری اسلامی در دریاهای آزاد، بر توانمندی این سواحل به عنوان یک فرصت بزرگ برای کشور تاکید کرد و آنها را دروازه طلایی برای دستیابی به فرصت‌های استثنایی کشور عنوان کرد. فرمانده نیروی دریایی ارتش همچنین سواحل جنوب شرقی کشور را دارای امکان تجارت با ۳۶ کشور همسایه اقیانوس هند که به‌تنهایی قریب به یک سوم جمعیت جهان را به خود اختصاص داده‌اند، دانست و اظهار داشته است که با بهره‌گیری از سواحل جنوب شرق کشور می‌توان از منابع سرشار آبزیان دریایی، انرژی‌های نو، منابع بستر و زیربستر دریا و توسعه صنعت گردشگری بهره‌برداری کرد و خدمات دریایی، حمل و نقل دریایی کالا و ترانزیت آن از طریق فعال سازی کریدور شمال- جنوب، ایجاد اشتغال و توسعه سواحل و بنادر کشور، ارتباط با سایر کشورهای جهان و سایر ظرفیت‌های موجود را فراهم کرد.
گفتنی است که موقعیت ژئوپولتیکی ایران در منطقه ما ظرفیت منحصر بفردی را ایجاد کرده است که می‌توانیم در این راه آثار تعیین کننده‌ای در نظام جهانی داشته باشیم و در یک نظام دیپلماسی سازنده، حیات اقتصادی خود را با بهره گیری از همه ظرفیت‌های موجود تقویت کنیم.
به‌ویژه اینکه علاوه‌بر موقعیت ترانزیتی ایران، اتصال از طریق خلیج فارس و اقیانوس هند به بقیه آب‌های آزاد جهان به دلایل مختلف از جمله پایین بودن تولید ناخالص ملیِ ۳۶ کشور ساحلی، اختلافات داخلی و عدم تشکیل دولت مرکزی منسجم در برخی از این کشورها، می‌تواند موقعیت ویژه‌ای را برای کشور ما ایجاد کند. این موقعیت علاوه بر بهره‌وری اقتصاد داخلی کشور و رشد و توسعه همه خرده‌نظام‌های احتماعی و…، در سطح منطقه‌ای نیز می‌تواند پیام‌آور صلح باشد.
