مدتهاست بسیاری از مسئولان در آموزش و پرورش صحبت از آموزش حداقل یک مهارت به هر دانش آموز تا زمان دریافت دیپلم و خروج از دستگاه تعلیم و تربیت می کنند. آخرین صحبت ها ابتدا متعلق به محسن حاجی میرزایی وزیر آموزش و پرورش در مجلس شورای اسلامی و هنگام دریافت رای اعتماد بود که […]
مدتهاست بسیاری از مسئولان در آموزش و پرورش صحبت از آموزش حداقل یک مهارت به هر دانش آموز تا زمان دریافت دیپلم و خروج از دستگاه تعلیم و تربیت می کنند. آخرین صحبت ها ابتدا متعلق به محسن حاجی میرزایی وزیر آموزش و پرورش در مجلس شورای اسلامی و هنگام دریافت رای اعتماد بود که گفت: توانایی کسب معاش حلال توانایی برای اینکه بتوانند اقتصاد ساده‌ای را پایه‌ریزی کنند تا استیصال بیرون بیایند، نیازمند توسعه مهارت‌ها است و این از اولویت‌های من خواهد بود. اینکه هر دانش آموز لااقل یک مهارت را در مدرسه بیاموزد.
پس از آن رئیس جمهور طی پیوست حکمی در دو بخش عمومی و تخصصی، اولویت های بیست و سه گانه وزارت آموزش و پرورش را ابلاغ کرد که در بخش اولویت های تخصصی در بند اول آن آمده است: «توجه بیشتر به مهارت آموزی دانش آموزان و توانمندسازی آنان برای ورود به بازار کار در آینده»
مصطفی آذرکیش مدیرکل دفتر فنی و حرفه‌ای و کاردانش وزارت آموزش و پرورش در گفتگو با خبرنگار مهر درباره اینکه با توجه به تاکید بر آموزش های مهارتی آیا این اهتمام در اجرا نیز در بدنه آموزش و پرورش دیده می شود، گفت: ما امروز در یک بهار مهارتی قرار داریم و همه مسئولان در اکثر دستگاه های اجرایی کشور در حال اعلام و گفتگو در این زمینه هستند که مهارت نقش اساسی در آینده کشور دارد. در صدر همه اینها در سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری چه در بحث سیاست های کلی اشتغال و چه در بحث اقتصاد مقاومتی نیز به این موضوع اشاره شده است.
وی ادامه داد: در سخنان وزیر آموزش و پرورش در مجلس شورای اسلامی مشاهده کردیم که بحث های مهارتی از سیاست های اولویت دار ایشان است و در متن ابلاغی رئیس جمهور هم به آن اشاره شده است. اما آنچه مهم است این است که این مهم نیاز به یک اراده ملی برای عملیاتی شدن دارد. اینکه بتوانیم همه سیاست ها و برنامه ها را اجرا کنیم به زیرساخت ها و بستر سازی نیز نیاز داریم.
آذرکیش ادامه داد: من همواره گفته ام که برای مهارت و آموزش آن یک چالش جدی که با آن برمی خوریم این است که واژه مقدس کار ارزش و آهمیتش آسیب خورده است. ما باید فرهنگ مدرک گرایی را اصلاح کنیم و در برنامه توسعه هم ذکر شده که همه افراد در هر شغلی که مشغول می شوند باید گواهینامه صلاحیت دریافت کرده باشند.
وی در پاسخ به این پرسش که به نظر می رسد شاید نیاز باشد در ساختار کلی نظام کاردانش و فنی و حرفه ای اصلاحی صورت بگیرد چرا که قرار بود خروجی کاردانش مستقیم وارد بازار کار شود و فارغ التحصیلان فنی و حرفه ای نیز مسیر حرفه آموزی بپیمایند اما در حال حاضر همه کسانی که دیپلم می گیرند گویا متقاضی ورود به دانشگاه هستند، بیان کرد: آنچه را که در نظام جدید آموزش متوسطه در سال ۶۹ در شورای انقلاب فرهنگی تصویب شد و سال ۷۱ مبنای تصمیم هیات وزیران برای تصویب مصوبه همکاری دستگاه ها و بخش های دولتی و غیردولتی در نظام متوسطه قرار گرفت که به راه اندازی شاخه کاردانش انجامید، ضرورتی بود که حس می شد. در واقع اصلاح هرم شغلی در این مسیر رخ داد. تا امروز نیز هر ۴ سال یک مجموعه جدید رشته به این شاخه اضافه شده است و مستمرا مورد بازنگری قرار می گیرد و تا امروز ۸ مجموعه رشته در این قالب به جامعه معرفی شده است.
مدیرکل دفتر فنی و حرفه‌ای و کاردانش وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: وقتی نظام جدید ۶.۳.۳ نیز مستقر شد یک بازنگری در این دو شاخه صورت گرفت. در واقع اسناد تکلیفی و زیرنظام سند تحول بنیادین به این مهم اشاره کرده است. اینکه بعد از پایان تحصیلات متوسطه چه تعداد دانش آموز باید وارد بازار کار شوند که اینها عمدتا دانش آموزان شاخه کاردانش هستند.
وی گفت: از یک میلیون و صد هزار داوطلب کنکور امسال باید ببینیم چه تعداد آنها فارغ التحصیل فنی و حرفه ای و کاردانش بودند. اینکه چون می توانند در کنکور شرکت کنند پس لزوما این رخ می دهد، اینگونه نیست. آمار می گوید ۷۰ هزار نفر از داوطلبین کنکور امسال را این دانش آموزان تشکیل داده بودند یعنی کمتر از ۶ درصد آنها در کنکور شرکت کردند که بسیاری واجد شرایط نشدند و ۴۶ درصد هم انتخاب رشته نکردند. پس همچنان اولویت بازار کار است.
وی در پاسخ به این پرسش که این دانش آموزان لزوما در کنکور شرکت نمی کنند و در رشته های آزاد از کنکور و یا دانشگاه جامع علمی کاربردی شرکت می کنند و در نهایت اینطور نیست که بلافاصله بعد از دیپلم وارد بازار کار شوند نیز بیان کرد: همین الان ورودی های دانشگاه جامع علمی کاربردی کاهش پیدا کرده و ابراز نگرانی هایی نیز در این مورد وجود دارد. اما از سوی دیگر افراد در شاخه فنی و حرفه ای برای بالا بردن سطح خود می توانند تحصیل کنند و این مانعی برای اشتغال نیست. مسیر توسعه حرفه ای بسته نیست. اما اینکه یک مدرک گرایی در جامعه وجود دارد و اکثرا تمایل دارند تحصیلات دانشگاهی داشته باشند را می پذیرم ولی داده های آماری و مشاهده ما می گوید در نهایت مهارت آموختگان عمدتا دنبال این هستند که وارد بازار کار شوند.
آذرکیش اظهار کرد: الان مشوق هایی نیز برای مهارت آموزی دارد وضع می شود به طور مثال در دوره سربازی ستاد کل نیروهای مسلح ابلاغیه ای در دستور کار دارد که می گوید اگر فردی مهارتی داشته باشد بتواند از مزایایی مثل اینکه مربی و آموزش دهنده باشد یا محل خدمت خود را مشخص کند و … البته این ابلاغیه باید از طرف آنها و به طور مشخص با ذکر مشوق ها ابلاغ شود ولی موضوع این است که برای مهارت آموختن مشوق ها در نظر گرفته می شود.
وی گفت: واقعیت این است که اگر ما هر هزینه ای می خواهیم برای آموزش مهارت بکنیم بیاوریم برای قبل از سن ۱۸ سالگی و در آموزش ۱۲ ساله عمومی قرار دهیم خروجی آموزش و پرورش که در نهایت یا به سربازی می رسد، یا بازار کار یا دانشگاه، افراد با مهارت و کارآفرین است. در اکثر کشورهای موفق دنیا بیشترین تمرکز مهارت آموزی برای دوره متوسطه است.
وی در بخش پایانی سخنان خود در پاسخ به پرسش دیگر مهر مبنی بر اینکه سال گذشته برخی رشته های هنرستانی در دریافت کتب درسی دچار چالش هایی بودند آیا امسال کتاب ها به موقع دست بچه ها می رسد، گفت: هنوز رسما توزیع به صورت کامل صورت نگرفته است و دوستان در سازمان پژوهش باید پاسخ دهند که در چاپ و توزیع مشکلی هست یا نه ولی گزارش هایی که به ما رسیده این است که تا امروز مشکلی نداشتیم و امیدوارم با گزارش کسری کتاب مواجه نشویم. در برخی جاها موردی سال گذشته بود که موقع ثبت نام شهریور توازن در برخی جاها به هم خورد و کتاب ها کمتر توزیع شد.
