ماهور مهراد/ مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی سال گذشته درباره چالش‌های صنعت هوایی کشور منتشر کرد که بر سااس آن ۹چالش اصلی این صنعت مطرح شدند. ایین چالش ها در نگاهی اجمالی عبارتند از: ایمنی، بالابودن میانگین عمر ناوگان، تقاضا، کارایی و بهره‌وری، خصوصی‌سازی، قیمت‌گذاری، کیفیت خدمات، مدیریت و برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری. در […]
ماهور مهراد/
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی سال گذشته درباره چالش‌های صنعت هوایی کشور منتشر کرد که بر سااس آن ۹چالش اصلی این صنعت مطرح شدند. ایین چالش ها در نگاهی اجمالی عبارتند از: ایمنی، بالابودن میانگین عمر ناوگان، تقاضا، کارایی و بهره‌وری، خصوصی‌سازی، قیمت‌گذاری، کیفیت خدمات، مدیریت و برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری. در این میان، کارشناسان صنعت هوایی معتقدند که پایه‌ای‌ترین اشکالی که در صنعت هوانوردی وجود دارد، مسائل مدیریتی این صنعت است و سایر عوامل مانند ضعف مدیریتی اثرگذار نیستند. به گفته آنها، تحریم‌ها حداکثر ۲۰ درصد در عدم توسعه‌یافتگی صنعت هوانوردی نقش داشته و۸۰ درصد مشکلاتی که در این صنعت می‌بینیم، به ضعف مدیریت برمی‌گردد. این در حالی است که پس از اعمال تحریم ها در دو سال گذشته متخصصان داخلی بر رشد تولید قطعات موردنیاز صنعت اهتمام ویژه ای داشته اند.
در مردادماه سال گذشته، به دلیل فشارهای زیادی که در عرصه های یادشده بر صنعت هوایی کشور وارد آمده بود، مدیرعامل هما اعلام کرد که به دنبال خرید هواپیمای دست دوم هستیم اما به دلیل شرایط بین الملل ایران امکان تشریح جزئیات وجود ندارد. کاپیتان تورج دهقانی زنکنه با وجود اینکه هنوز هم از جزئیات این خبر مطلبی نگفته اما در طول این یک سال در ساخت قطعات موردنیاز این صنعت و بومی سازی آن تلاش بسیار و مثمرثمری صورت گرفته است.
همچنین زنگنه اخیرا خاطرنشان کرده است که باید برای پشت سرگذاشتن بحران ویروس کرونا تمامی توانمان را بکار گیریم و با برنامه ریزی های دقیق و منظم، همچنین با داشتن پشتکار و دقت در اجرای تمامی امور محوله بهترین عملکرد را از خود به جای بگذاریم.
این در حالی است که طبق آمار، در حال حاضر ۳۱۱ فروند هواپیما در صنعت هوانوردی کشور وجود دارد که تنها ۱۲۴ فروند آن عملیاتی و فعال هستند. از میان شرکت‌های هواپیمایی نیز ۱۵ ایرلاین فعال داریم و عمر ناوگان هوایی کشور ۲۴ سال است. حال آنکه بر اساس سند چشم‌انداز ۱۴۰۴، تعداد ناوگان هوانوردی باید به ۶۰۰ فروند برسد که با تلاش های اخیر در بخش صنعت هوانوردی یک سوم مسیر طی شده است.
خرید هواپیما، ضرورت شماره یک صنعت هوایی
هواپیماهای فرسوده در ناوگان ایرلاین‌های کشور، لطمه‌های سنگینی از جمله عدم ایمنی، تاخیرهای طولانی‌مدت، عدم امکان ورود به بازارهای رقابتی در منطقه و جهان و… را به صنعت هوانوردی کشور تحمیل کرده است، البته نکته‌ای که اغلب کارشناسان به آن معتقد هستند این است که خرید هواپیما به تنهایی نجات‌بخش صنعت هوایی کشور نخواهد بود. بنابراین لازم است که در راستای نوسازی ناوگان هوایی کشور اقدام لازم صورت بگیرد و در مقررات، اصلاح ساختاری و تطبیق امکانات فرودگاهی یا ناوبری هوایی نوسازی نیز اصلاحاتی انجام شود تا بتوان به پیشرفت سریعتر این صنعت امید داشت.
این در حالی است که یکی از مهمترین دلایل عقب افتادگی صنعت هوایی کشور در طول سالیان گذشته عدم توسعه سیستم‌های بازرگانی در فعالیت‌های حوزه حملونقل است، عدم وجود سیستم هوانوردی بازرگانی حرفه‌ای در صنعت هوایی و وجود مافیای چارتری و بازار سیاه و ضعف سیستم آموزشی تخصصی بوده است که در دو سال گذشته برای حب یک به یک این مشکلات تلاش زیادی صورت گرفته است.
این در حالی است که سرمایه گذاری شایسته این صنعت نیز صورت نگرفته و جزیره‌ای عمل کردن ایرلاین‌ها هم ازدیگر انتقاداتی است که به صنعت هوانوردی وارد است، حدود ۲۰ ایرلاین در کشور وجود دارد که هرکدام به صورت جزیره‌ای عمل می کردند اما با روی کار آمدن محمد اسلامی بعنوان وزیر راه و شهرسازی دستورات مقتضی برای حل این مشکلات نیز داده شد.
گفتنی است که در کنار همه موارد فوق تحریم‌ها نیز ضربه زیادی به بخش هواپیمایی کشور وارد کرده و آنها با مشکلات بسیاری رو به رو هستند که ایجاد کانال مالی میان ایران و کشورهای اروپایی از جمله انگلیس، فرانسه و آلمان می‌تواند موجب توسعه اقتصادی کشور شود. ضمن اینکه طبق خبرهای پیشین، روش‌های مختلفی برای توسعه ناوگان هوایی وجود دارد، به عنوان مثال بسیاری از شرکت‌های خارجی، حاضر به فروش هواپیماهای دست‌دوم خود به شرکت‌های هواپیمایی ایرانی به روش اجاره به شرط تملیک هستند و تا زمان بازپرداخت اقساط آن، ایرلاین ایرانی می‌تواند با لوگوی شرکت فروشنده هواپیما، اقدام به برقراری پروازها کند.
در تامین قطعات نیز با توجه به وضعیت اقتصادی کشور، اولویت بندی‌های متفاوتی دارد. در حال حاضر تلاش شده تا کلیه قطعات مورد نیاز هواپیماهایی که در کشور به صورت تجاری پرواز می‌کنند، یعنی انواع هواپیمای بویینگ، ایرباس، فوکر، و ای‌تی‌آر بومی سازی شود و اگرچه هنوز خبری مبنی بر ساخت حتمی این قطعات منتشر نشده اما تلاش بسیاری در ایم زمینه در حال انجام است. این در حالی است که گفته می شود که صنعت هوایی کشور که در دنیا صنعتی استراتژیک محسوب می‌شود، که در کشور ما به کمک متخصصان داخلی، تبدیل به صنعتی توانا شده است. به‌نحوی‌که امروزه نزدیک ۶۰ درصد از قطعات مورد نیاز صنعت هوایی ایران در داخل کشور تولید می‌شود. تهیه و تولید قطعات صنعت هوایی در ایران بالغ بر ۱۰ هزار شغل را به‌صورت مستقیم ایجاد کرده است و بیش از ۶۰ درصد از فعالیت‌های مورد نیاز حوزه صنعت هوایی کشور توسط شرکت‌های اتحادیه هوایی و فضایی ایران صورت می‌گیرد.
همچنین نمایشگاه‌های مختلفی در حوزه تهیه و تولید قطعات مورد نیاز صنعت هواپیمایی کشور نمایشگاه‌های متعددی برگزار می‌شود که از جمله آنها می‌توان به نمایشگاه «فرصت ساخت قطعات صنعت هواپیمایی» کشور اشاره کرد. نخستین دوره از این نمایشگاه در مرداد ماه سال ۱۳۹۷ با هدف ارائه نیازمندی‌های این صنعت و شکل‌گیری زنجیره تأمین داخلی قطعات مورد نیاز هواپیما و تجهیزات فرودگاهی در محل دانشکده صنعت هواپیمایی کشوری برگزار شد.
