با فرا رسیدن تابستانهای گرم و آلوده به ویروس ۲۰۲۰، به نظر میرسد که خاورمیانه مانند یک منطقهی طوفانی است که هر لحظه امکان دارد با اقدامات یا محاسبات اشتباه رقبا مشتعل شود. با این وجود، بعید است که منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) در برخوردهای نظامی غیرقابل کنترل غرق شود. با […]
با فرا رسیدن تابستانهای گرم و آلوده به ویروس ۲۰۲۰، به نظر میرسد که خاورمیانه مانند یک منطقهی طوفانی است که هر لحظه امکان دارد با اقدامات یا محاسبات اشتباه رقبا مشتعل شود. با این وجود، بعید است که منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) در برخوردهای نظامی غیرقابل کنترل غرق شود.
با توجه به مصیبتهای انسانی و اقتصادی ماندگار ناشی از کووید COVID-۱۹ به نظر میرسد که در مناطق درگیری بی شمار از جمله خلیج فارس، یمن، سوریه و لیبی احتمالاً رهبران منطقه در راستای خویشتن داری گام بردارند و از برخوردها جلوگیری کنند. انتخابات آینده ایالات متحده نیز بر احتیاط آنان میافزاید. با توجه به ظهور همزمان همه گیری و اعتراضات سراسری علیه بی عدالتیهای نژادی که بر اثر اشتباهات دونالد ترامپ رخ داد، رهبران خاورمیانه اکنون باید در مورد این موضوع با یکدیگر مجادله کنند که آیا جو بایدن در انتخابات نوامبر روی کار خواهد آمد یا خیر. از آنجائیکه در مورد این موضوع قطعیتی وجود ندارد، بنابراین کشورهای خاورمیانه بهتر است به جای اینکه به دنبال ایجاد مشکل باشند، صبوری پیشه کنند.
با وجود آنچه در بالا گفتیم با نگاه دقیق تری به تحولات منطقه در مییابیم که بعید به نظر میرسد رهبران منطقه وضعیت خطرناکی را که در منطقه حاکم است، برطرف کنند. به عنوان مثال، به درگیریهای متقابل ناشی از ادامه تنش بین ایالات متحده و ایران از یک طرف و دوستان دولتی و غیر دولتی آنها از طرف دیگر دقت کنید. دولت ترامپ هنوز هم تلاش دارد تا آنچه را از توافق هستهای ۲۰۱۵ ایران باقی مانده است، از بین ببرد. همچنین واشنگتن همچنان بر اعمال سیاست فشار حداکثری بر ایران که کل اقتصاد این کشور را تحت تاثیر قرار داده است، اصرار دارد. البته باید گفت که ترامپ در هیچ یک از این عرصهها موفقیتی کسب نکرده است. بلکه، مخالفت اروپاییها و ایرانیان علیه دولت ترامپ برانگیخته شده است. آنها معتقدند که رویکردهای ایالات متحده تحت سلطه تاکتیکها است و نه یک استراتژی مشخص و روشن.
بیانیهها و اظهارات طرفهای اروپایی نشان میدهد که آنها از تلاش کاخ سفید برای فشار آوردن به شورای امنیت سازمان ملل به منظور صدور قطعنامه جدید برای تجدید (یا گسترش) تحریم تسلیحاتی ایران پشتیبانی نمیکنند. بنابراین، فقط روسیه و چین نیستند که از خواست ایران برای مقاومت در برابر واشنگتن پشتیبانی میکنند، بلکه طرفهای اروپایی نیز با رویکردهای واشنگتن مخالفت دارند. به عبارت دیگر، اروپاییها میدانند که واشنگتن گزینههای نظامی خوبی علیه ایران ندارد، بنابراین آنها به صورت عملی با تهران، مسکو و پکن همکاری خواهند کرد.
این احتمال نیز وجود دارد که رئیس جمهور مستاصل آمریکا به یک باره از گزینهی حمله به ایران پشتیبانی کند، به ویژه اگر تهران بهانهی لازم را به او بدهد. اما باید دانست که این اقدام رئیس جمهور آمریکا به ضرر واشنگتن خواهد بود و محدودیتهایی برایش ایجاد خواهد کرد. این اقدام آمریکا قطعاً از سوی ایران بی پاسخ نخواهد ماند و تهران نیز با وجود مشکلات ناشی از همه گیری و افت قیمت نفت از گزینههای پیش روی خودش علیه واشنگتن بهره خواهد برد.
۶ ژوئن سال ۲۰۲۰ سومین سالگرد محاصره هوایی، زمینی و دریایی است که توسط عربستان سعودی، امارات متحده عربی، بحرین و مصر به قطر تحمیل شد.
یکی از اهداف این تحریمها مجازات قطر به خاطر حفظ روابط دیپلماتیک و تجاری با ایران بود. عربستان سعودی و امارات سعی کردند با اقداماتشان به ایران و البته ایالات متحده نشان دهند که آماده هستند تا با نفوذ تهران در منطقه مقابله کنند. شاید به همین خاطر بود که در ابتدا دونالد ترامپ از این تحریمها علیه قطر حمایت کرد.