زهرا ایران‌شاهی/ معاون اول رئیس جمهور پیش از این گفته است که هرچند افزایش موجودی کالاهای اساسی در بنادر کشور اتفاق مطلوبی است، اما باید ساز و کاری برای سرعت بخشیدن به روند تخلیه کالا از انبارهای بنادر ایجاد شود. این در حالی است که با توجه به اینکه ۹۰ درصد جریان حمل […]
زهرا ایران‌شاهی/
معاون اول رئیس جمهور پیش از این گفته است که هرچند افزایش موجودی کالاهای اساسی در بنادر کشور اتفاق مطلوبی است، اما باید ساز و کاری برای سرعت بخشیدن به روند تخلیه کالا از انبارهای بنادر ایجاد شود. این در حالی است که با توجه به اینکه ۹۰ درصد جریان حمل کالا از طریق بنادر انجام می شود، روند زنجیره تامین کالا، مهمترین پاراتر در تعیین قیمت تمام شده کالا است. ماندگاری کالا در زمان تخلیه و بارگیری می تواند صد درصد به نفع یا ضرر مشتری نهایی بینجامد.
حالا اما طبق گزارش سازمان بنادر، کاهش یک ماهه مهلت مجاز توقف کالا در بنادر از ۳ ماه به ۲ ماه از مهم ترین اقدامات صورت گرفته یک ماه اخیر بوده و این سازمان با همکاری نهادهای مرتبط، اقدامات متنوعی را برای کاهش زمان ماندگاری کالاهای اساسی در بنادر انجام داده است. حضور منظم و فعال در جلسات ستاد تنظیم بازار و مبادله اطلاعات لازم با نهادهای ذیربط در حوزه ترخیص کالا نیز با هدف توزیع بار بین بنادر مختلف و خروج کالاهای دپو شده در بنادر به همین منظور در دستور کار قرار گرفته است. همچنین اعلام منظم هفتگی گزارش موجودی کالای بنادر به مراجع ذیربط با هدف تسهیلی و تسریع در اتخاذ تصمیم گیری و برنامه ریزی مناسب از دیگر اقدامات صورت گرفته در راستای کاهش مدت زمان ماندگاری کالاهای اساسی در بنادر است.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی در این زمینه آخرین وضعیت رسوب و الزام به تسریع در ترخیص ۴ میلیون تن کالای اساسی از بنادر را تشریح کرده است. محمد راستاد درباره علت رسوب کالاهای اساسی در بنادر اظهار داشت: در حال حاضر میزان کالاهای اساسی که در بنادر داریم، ۴ میلیون تن است که بخش عمده آن شامل ۳ میلیون تن در بندر امام خمینی (ره) بوده و ۱ میلیون تن نیز روی کشتی‌های حامل کالاهای اساسی است که منتظر ورود به بنادر کشور هستند.
راستاد افزود: در حوزه ورود و خروج و پهلودهی و تخلیه و بارگیری و به طور کلی زنجیره حمل و نقل کالاهای اساسی مشکلی نداریم و با بالاترین نُرم ممکن، ورود و خروج کشتی‌ها در حال انجام است؛ بخشی که بیشتر مورد تاکید است، این است که مدت زمان ماندگاری کالاها در بنادر کمتر شود.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی ادامه داد: همزمان با ورود کشتی‌ها به بنادر برای تخلیه کالاهای اساسی، موضوع ترخیص این محموله‌ها از انبارهای بنادر نیز فعال است؛ به عنوان نمونه، در همین بندر امام خمینی (ره) روزانه ۱۵۰۰ دستگاه کامیون و ۶۰ دستگاه واگن باری فله بر از بندر خارج می‌شود که کالای اساسی حمل می‌کنند اما روند ترخیص کالاها و خروج آنها از بنادر باید به گونه‌ای باشد که مدت زمان ماندگاری کالاها در بنادر به حداقل برسد.
راستاد در پاسخ به اینکه آیا آنچه برخی دستگاه‌های دیگر در خصوص علت تأخیر در ترخیص کالاهای اساسی اعلام و سازمان بنادر را به مایل بودن نسبت به ماندگاری بیشتر کالاها در بنادر متهم کرده اند تا هزینه انبارداری که از ماندگاری کالا دریافت می‌شود، به درآمدهای این سازمان افزوده شود، صحت دارد یا خیر؟ گفت: هزینه انبارداری دریافت می‌شود اما سرمایه گذار احداث انبار کالا در بنادر، بخش خصوصی است و نفعی از این موضوع، شامل حال سازمان بنادر نمی‌شود هم واردکننده و هم انباردار بخش خصوصی است و نمی‌توان انتظار داشت تا انبارداری رایگان و بدون هزینه باشد.
گفتنی است که تفاهم نامه همکاری بین سازمان بنادر و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در سال گذشته، تلاشی در جهت رشد کیفی و کمی بنادر تجاری است که به تسریع عملیات بندری کمک می کند. ساخت ۷۶۸ قطعه مختلف در مراکز دانش بنیان و کارگاه های بزرگ و کوچک در سرتاسر کشور از نمونه این فعالیت ها است.
این در حالی است که ارسال منظم لیست کالاهای مهلت منقضی و متروکه به گمرکات مستقر در بنادر جهت اجرای مقررات و ضوابط کالاهای متروکه و نیز اجرای طرح های توسعه بندر چابهار و مجهز کردن آن به تجهیزات جدید با هدف ایجاد ظرفیت و انتقال بخشی از کالاها به بندر مذکور از اقدمات اخیر سازمان بنادر در این راستا است. همچنین ابلاغ شیوه نامه حمل یکسره کالاهای اساسی از بنادر کشور و حمل و انتقال کالا از کشتی به انبارهای خارج از محدوده بندری تحت تمامی گمرک بدون انجام تشریفات گمرکی دیگر فعالیتی است که در راستای کاهش زمان ماندگاری کالاهای اساسی در دستور کار قرار گرفته است.
هم اکنون در بنادر کشور نزدیک به ۹۲ هزار TEU کانتینر و ۷ میلیون تن کالاهای غیرکانیتنری موجود است که از این میزان ۳,۶ میلیون تن را کالاهای اساسی به خود اختصاص داده اند. بندر امام خمینی (ره) و بندر شهید رجایی با ۳,۵ و ۲.۳ میلیون تن بیشترین موجودی کالاهای غیر کانتینری را به خود اختصاص داده اند. در بخش کانتینری بندر شهیدرجایی با وجود بیش از ۶۸ هزار TEU بیشترین سهم را در موجودی کانتینر دارا است و بیشترین کالای اساسی نیز در بندر امام خمینی (ره) به میزان ۲,۴ میلیون تن موجود است. از ابتدای سال جاری تا کنون بیش از ۶,۶ میلیون تن کالاهای اساسی در بنادر کشور تخلیه شده است که ذرت و گندم به ترتیب با ۲.۶ و ۲.۱ میلیون تن بیشترین سهم از ورود کالاهای اساسی را به خود اختصاص داده اند.
