پابلیوس ویرژیلیوس مارو، معروف به ویرژیل شاعر بلندآوازه ایتالیا در پانزدهم اکتبر سال هفتاد قبل از میلاد مسيح (ع) در خانواده‌ای روستایی در آنْدْ در ایتالیا به دنیا آمد. وی تحصیلات خود را در میلان و رم به انجام رساند. دوران رشد ویرژیل، در یکی از متشنج‌ترین دوره‌های تاریخ روم قدیم سپری شد […]
پابلیوس ویرژیلیوس مارو، معروف به ویرژیل شاعر بلندآوازه ایتالیا در پانزدهم اکتبر سال هفتاد قبل از میلاد مسيح (ع) در خانواده‌ای روستایی در آنْدْ در ایتالیا به دنیا آمد. وی تحصیلات خود را در میلان و رم به انجام رساند. دوران رشد ویرژیل، در یکی از متشنج‌ترین دوره‌های تاریخ روم قدیم سپری شد در حالی که جنگ‌های داخلی و رقابت‌های گوناگون بر سر قدرت، جامعه را در ناآرامی قرار داده بود. اوضاع زمان، در روحیه ویرژیل، کینه‌ای شدید نسبت به نفاق و ناسازگاری میان ملت و همچنین عشقی عمیق به برقراری صلح در نظام حکومتی استوار پدید آورد که در آثارِ بعدی او انعکاس یافته است.
زندگی شهرستانی ویرژیل در عین حال که او را در مجاورت زندگی روستایی و کشاورزی و چشم‌اندازهای طبیعت قرار داده، عشق به عالم انسانی آمیخته با تلاش و علاقه به مردم فعال و قابل احترام و احساس زندگی کلی و جهانی و عواطف دینی را در او ایجاد کرده بود. ویرژیل در دوران تحصیل، علاقه وافری به خواندن آثار نویسندگان به ویژه شعرای روم و یونان داشت و خود نیز در علم معانی و بیان و فلسفه، دانش فراوانی کسب کرد. وی پس از پایان تحصیلات خود، به سرودن شعر پرداخت و زندگی و مطالعات خود را به طور کامل در اختیار شعر و شاعری قرار داد. عشق و علاقه بی‌حدّ به زادگاه خود و مردمی که در آن به کشاورزی مشغول بودند، اساس الهامات اشعار ویرژیل را تشکیل می‌دادند.
ویرژیل عضو انجمن ادبی رم بود و در همین جا بود که منظومه اشعار شبانی خود را در سال ۳۷ قبل از میلاد تصنیف کرد. در این اشعار، ویرژیل زندگی روستایی را به روش گذشتگان یونانی خود مورد توصیف تخیلی قرار داد. اما مهمترین کتاب او که باعث شهرت دیرپای وی در زمینه ادبیات در جهان شده است، کتاب “اِنه‌اید” است. این کتاب، حماسه ملی مردم روم، بزرگترین منظومه عهد باستان و یک شاهکار ادبی در شعر حماسی جهان به شمار می‌رود که در دوازده بند سروده شده است. هدف ویرژیل و یکی از دلایل عمده او در سرودن منظومه اِنه‌اید پدید آوردن پیشینه تاریخی همراه با شخصیتی نیمه خدایی به عنوان قهرمان ملی برای رم است. سبک این منظومه جدی که فاقد روح جسارت و ماجراجویی است، درون‌گرایانه و صمیمانه با نگارش دقیق می‌باشد که کمتر موضوعات تکراری دارد. کمال اسلوب و سبک، بیان و وزن و آهنگ و توازن، برجسته‌ترین ویژگی این منظومه است.
منظومه انه‌ئید را، از نظر وزن، بزرگترین و پرشکوه‌ترین شعری دانسته‌اند که تاکنون در زبان انسان جاری شده است. ویرژیل در اِنِه‌ئید، چیزهای اعجاب‌آور و مافوق الطبیعه از عالم الوهیت، آسمان و زمین، دریا، رب‌النوع‌ها، قهرمان‌ها و نیمه خدایان را به امور بشری و سفرها و شکنجه‌های ناشی از جنگ می‌آمیزد. خدایانِ جاودانی و سنگدل، فرمان می‌رانند و بشر بر روی زمین، همچنان به رنج بردن ادامه می‌دهد. ویرژیل با ارائه این اثر، در شمار بزرگترین شاعران روم باستان قرار گرفت که شعرش بیشترین تأثیر را در ادبیات جهان داشته است. او همچنین برجسته‌ترین چهره در ادبیات لاتینی است که در سراسر قرون وسطی، دارای نفوذی فراوان بوده است. پابلیوس ویرژیل سرانجام در ۲۱ سپتامبر سال نوزدهم قبل از میلاد، در ۵۱ سالگی درگذشت.
انه‌اید منظومه‌ای است حماسی در دوازده جلد که ویرژیل شاعر روم باستان آن را در اواخر سده یکم پیش از میلاد و به زبان لاتین سروده‌است. این منظومه حماسی دربردارنده داستان آینیاس (فرزند ونوس یا همان آفرودیت و پهلوان تروایی، آنخیسس) پهلوان به‌جامانده تروایی است که در زمان سوختن تروا در آتش پدر خود، آنخیسس را به دوش گرفته و نجات یافت، درحالی‌که در آن حادثه همسر خویش را از دست داد. او پس از ماجراهایی طولانی توانست خود را به نواحی ایتالیا برساند. این منظومه توسط میرجلال‌الدین کزازی به فارسی ترجمه شده‌است.
ترجمه تحت‌اللفظی بند نخست منظومه انه‌اید این‌گونه است: «از جنگ‌افزارها و مردی می‌سرایم، که رانده به‌دست سرنوشت، از کرانه‌های تروآ، نخست به ایتالیا و کران‌های لاوینیوم آمد. او، بر اثر خشم بی‌امان ژونون ددمنش، با نیروی خدایان فرازین، بسی بر زمین و بر دریا افکنده شد. بسی رنج برد و پیکارها دید تا اینکه توانست شهری بنیاد نهاده ایزدان لاتیوم را بدان جای آورد. از آنجا بود که تبار لاتین‌ها آمد و پدران آلبایی، و حصارهای رم ارجمند.»
زیگموند فروید در ابتدای کتاب تفسیر رویاها بیت زیر را از کتاب هفتم انه‌اید، ذکر می‌کند. آکرون نام رودخانه‌ای بود که در اساطیر یونان باستان، جایگاه خدایان زیرزمینی به‌شمار می‌رفت و نوعی جهنم در دنیای اساطیر یونانی می‌توانست نام بگیرد. ویرژیل با اشاره به این رودخانه اساطیری در یکی از عبارت‌های اثر معروفش انئید از زبان الهه جونو می‌گوید: «اگر نتوانم سمت و سوی اراده نیروی‌های برین را تغییر دهم، پس به سوی رودخانه آکرون راهی خواهم شد.» این ترجمه‌ای است تحت‌اللفظی. معمولاً این عبارت این‌طور ترجمه می‌شود که «اگر نتوانم سمت و سوی خواست و اراده آسمانی (خدا) را تغییر دهم، پس به سوی جهان زیرین (دوزخ) راهی خواهم شد.» می‌شود آن را این گونه ترجمه کرد که «گر نگردد عرش اعلی بر مراد/ راه دوزخ پیش گیرم، باک نیست» جان درایدن این عبارت را این‌گونه ترجمه می‌کند که «اگر برجیس و آسمان را تنها قصد انکار میل من باشد، جهنم می‌شود جبران ِ نیروهای برجیس و عرش اعلی را»
