گروه سیاسی/ طی سه روز جنگ تمام‌عیار در اوکراین و در پی هجوم اشغالگران روسی به همسایه غربی خود و اقدام به تخریب هدفمند زیرساخت‌ها، امکانات ارتباطات اینترنتی در بسیاری از مناطق مختل شد و بیم آن می‌رفت تا جنایات سربازان روس علیه شهروندان غیرنظامی و مردم عادی مانند رد شدن با […]
گروه سیاسی/
طی سه روز جنگ تمام‌عیار در اوکراین و در پی هجوم اشغالگران روسی به همسایه غربی خود و اقدام به تخریب هدفمند زیرساخت‌ها، امکانات ارتباطات اینترنتی در بسیاری از مناطق مختل شد و بیم آن می‌رفت تا جنایات سربازان روس علیه شهروندان غیرنظامی و مردم عادی مانند رد شدن با تانک از روی ماشین یک شهروند غیرمسلّح در لابه‌لای این تخریب‌ها
گم شود و همین موجب شد «میخائیلو فدوروف» وزیر تحول دیجیتال اوکراین چند ساعت پیش در توییتی چنین درخواستی را از ماسک کند: «در حالی که تلاش می‌کنی در مریخ کلونی بسازی، روسیه در تلاش برای اشغال اوکراین است. در حالی که موشک‌های شما با موفقیت از فضا فرود می‌آیند، راکتهای روسی به غیرنظامیان حمله می‌کنند. از شما می‌خواهیم ایستگاه‌های استارلینک را برای اوکراین فراهم کنید.»
«ایلان ماسک» در پاسخ به توییت وزیر تحول دیجیتال اوکراین، از فعال‌سازی استارلینک در این کشور خبر داده و گفت ترمینال‌های بیشتری را به اوکراین ارسال می‌کند:
البته برای دسترسی به اینترنت ماهواره‌ای استارلینک به تجهیزات ویژه‌ای به نام ترمینال یا گیرنده نیاز است، بنابراین ایلان ماسک علاوه بر اعلام فعال‌سازی سرویس اینترنت ماهواره‌ای اسپیس ایکس در اوکراین، از ارسال این تجهیزات به این کشور خبر داده است.
اینترنت در بخشهای از اوکراین تقریبا از دسترس خارج شده و استارلینک می‌تواند افراد ساکن در این مناطق را دوباره به دنیای آنلاین متصل کند. در حقیقت استارلینک می‌تواند اینترنت را در مناطق دورافتاده در اختیار کاربران قرار دهد، هرچند هزینه بالاتری نسبت به سرویس اینترنت عادی دارد.
حالا باید منتظر ماند و دید استارلینک چه برنامه‌هایی برای اوکراین دارد و ایلان ماسک از چه مسیری و تا چه زمانی می‌خواهد ترمینال‌های اینترنت ماهواره‌ای شرکت اسپیس ایکس را روانه کشور جنگ‌زده اوکراین کند.
تردیدی نیست که تحول بزرگی که امروز در حوزه دیجیتال در حال رخ دادن است، توسعه روزافزون خواهد داشت و نمی‌توان با طرح‌هایی چون «صیانت» که برخی نمایندگان مجلس به دنبال آنند، زمان را متوقف کرد و جلوی رشد این تکنولوژی‌ها را گرفت.
گذری به گذشته و شکست رویکردهای منفی و حذفی در این زمینه، می‌تواند دورنمایی از آینده به ما بدهد و پرده از یک شکست دیگر توسط «مخالفان دسترسی آزاد به اطلاعات» با عنوان مبارزه با فساد یا صیانت از حقوق کاربران فضای مجازی یا هر عنوان دیگری بردارد. در دهه شصت برخی با همین نگرش‌ها جلوی نوارهای موسیقی را می‌گرفتند، موسیقی‌هایی که امروزه در سبد کالای فرهنگی مورد مصرف طیف‌های مختلف جامعه قرار دارد و روشن شد که آن مخالفت‌ها هیچ مبنای دینی و اخلاقی نداشت و تنها برخورد سلیقه‌ای بود.
در اوائل دهه هفتاد همین نوع مواجهه با «ویدئو» شد و برخی به دنبال مصوبه و قانون در وزارت فرهنگ و ارشاد بودند تا هر نوع خرید و فروش یا استفاده از این «دستگاه» را محدود کنند ضمن اینکه در حوزه‌های میدانی نیز با این نوع سرگرمی برخورد می‌شد اما این اقدامات سلبی نیز راه به جایی نبرد و در پایان همان دهه سیل ویدئوها برای فروش راهی مغازه‌ها شد تا شاید بتوانند جلوی موج فزاینده آنتن‌های ماهواره را بگیرد. این نوع نگرش از طرف نسل اول و دوم صیانت‌گران ادامه یافت تا از پسِ مخالفت با آنتن‌های ماهواره هم برنیامدند و امروز با خود تصور می‌کنند باید فضای مجازی را صیانت کنند در شرایطی که در هیچ‌کدام از فازهای پیشین صیانت موفق نشدند.
در ماجرای فیلتر کردن تلگرام نیز در عمل آنچه که اتفاق افتاد افزایش سطح دسترسی جوانان، نوجوانان و حتی کودکان به انواع «فیلترشکن» بود که نگرانی‌های بسیاری را به همراه داشت چون با دسترسی به این نرم‌افزارها ورود به انواع سایت‌های غیراخلاقی نیز ممکن خواهد شد و با توجه به اینکه کودکان و نوجوانان در این زمینه ناآگاهی و کنجکاوی توأمان دارند، در نهایت بیش از هر گروه سنی آسیب می‌بینند.
نکته آخر اینکه گفته شد گذشته، چراغ راه آینده است و اگر طراحان «صیانت» درکی روشن از گذشته داشتند، هرگز دست به چنین محدودسازی‌هایی نمی‌زدند به‌ویژه اینکه تکنولوژی اینترنت ماهواره‌ای هر روز کاملتر و حتی ارزانتر می‌شود و احتمالاً پیش از آنکه «صیانت‌سالاران» بتوانند طرح خود را عملیاتی کنند، چه بسا اینترنت ماهواره‌ای ارزان در دسترس شهروندان قرار بگیرد و ماجرای نوار کاست، ویدئو و گیرنده‌های ماهواره‌ای در نمایی مدرن تکرار شود.
اگر از آسیب اقتصادی این نوع اقدامات عبور کنیم تکرار آن موجب ایجاد شکاف عمیق بین مردم و حاکمیت خواهد شد و تالی فاسد آن نیز این است که در هر زمینه و در هر موضوعی، حاکمیت حرف و نظری را طرح کند، افکار عمومی راه جداگانه و بدیل آن را می‌رود حتی اگر منطقی و عقلانی نباشد و دلیل اصلی آن نیز اعمال همین نگرش‌های تنگنظرانه و دخالت سیاست در زندگی مردم است.
