طی چندماهه بهار و تابستان گذشته که مذاکرات برجامی بین جمهوری اسلامی ایران و طرفهای غربی در جریان بود، بسیاری از تحلیلنویسان در روزنامههای اصولگرا با اشاره به تنش بین روسیه و غرب و قطع مسیر گازی «نورد استریم»، مدام به دولت سیزدهم توجه میدادند که در مذاکرات، شتاب نکند و تسلیم خواستههای تروئیکای اروپایی […]
طی چندماهه بهار و تابستان گذشته که مذاکرات برجامی بین جمهوری اسلامی ایران و طرفهای غربی در جریان بود، بسیاری از تحلیلنویسان در روزنامههای اصولگرا با اشاره به تنش بین روسیه و غرب و قطع مسیر گازی «نورد استریم»، مدام به دولت سیزدهم توجه میدادند که در مذاکرات، شتاب نکند و تسلیم خواستههای تروئیکای اروپایی و آمریکا نشود چون قاره سبز، بهزودی با زمستان سخت مواجه خواهد شد و به دلیل نیازی که به انرژی دارد، در سر میز مذاکره آرام میگیرد و به خواستههای ما تن میدهد.
این مدعیان بنای اصلی تحلیل خود را نه بر واقعیات زمینی که بر آرزوها و توهّمات خود قرار داده بودند و تکرار چنین تحلیلهایی، حتی برخی مدیران اصلی حوزه انرژی را نیز به هیجان آورد و فیالمثل، وزیر نفت که از وی توقع میرود دانش عمیقتری هم از نیاز اروپا و هم از توان استخراج گاز کشور داشته باشد نیز در برنامه «جهانآرا» حاضر شد و سخنانی گفت که امروز تا حدودی مایه خنده است.
«جواد اوجی» در این برنامه گفت: امسال زمستان سختی در انتظار کشورهای غربی به خصوص اروپاست؛ دولتهای اروپایی با دست خودشان به مردمشان ظلم میکنند. ایران میتواند بخشی از کمبود انرژی در جهان را تامین کند ولی چرا یک کشور متخاصم باید اینگونه زورگویی کند؟
اوجی همچنین خطاب به «ثابتی» مجری برنامه گفته بود: انشاالله خدا به همه ما عمر بدهد و ببینیم چه زمستان سختی برای کشورهای واردکننده انرژی بهویژه اروپاییها در پیش است. وزیر نفت به این نکته ساده توجه نکرد یا نخواست توجه کند به اگر فرض را بر این بگذاریم که اروپا، خریدار گاز از جمهوری اسلامی ایران باشد و هیچ منعی هم برای عقد و مبادله رقم قرارداد نباشد، وزارت نفت چگونه و از کدام مسیر میتواند گاز به اروپا برساند تا آنان را از زمستان سخت برهاند؟ مگر میشود بدون ریلگزاری، لوکوموتیو را روشن کرد و قطار را به حرکت درآورد ؟
امروز سه ماه از این سخنان گذشته است و زمستان نیمکره شمالی ازجمله اروپا و ایران را در کام خود گرفت اما مجموعه اتفاقاتی در هفتههای اخیر افتاد، عکس تحلیل وزیر نفت دولت سیزدهم را محقق کرد و گویا «زمستان سخت» کمانه کرد و به جای اینکه به مردم اروپا، برخورد کند در آستانه برخورد با مردم کشور ما است که دومین ذخایر بزرگ گاز طبیعی
در جهان را داریم.
برابر اخباری که هر روز در رسانههای جهان منتشر میشود، تا امروز اروپا مشکلی مربوط به کمبود گاز برای مصارف خانگی یا صنعتی نداشته است اما بسیاری از نیروگاهها و کارخانجات پتروشیمی کشور، به دلیل کمبود گاز ناچار شدند «مازوت» بسوزانند و همین موضوع، به افزایش آلودگی در بسیاری از کلانشهرها ازجمله در پایتخت دامن زد. دولت در چند هفته اخیر به صدای اعتراض مردم و همچنین هشدار دلسوزان در این زمینه پاسخی روشن نداد تا جاییکه «علی صالحی» دادستان عمومی و انقلاب تهران روز گذشته در یک جلسه رسمی گفت: «هوای تهران فاجعه بار است، در روزهای گذشته حتی فاصله ۲۰۰ متری قابل مشاهده نبوده است، به آمار بیمارستانها مراجعه کنید که چه تعداد از مردم به دلیل تنفس این هوای آلوده بستری شدند، چه کسی پاسخگوی این
وضعیت است؟»
افزون بر مازوتسوزی طی چند روز اخیر مدیران شرکت ملی گاز و همچنین مدیران عامل استانی این شرکت، بارها به مردم هشدار دادند که بر مصرف گاز خانگی خود مدیریت کنند که احتمال افت فشار یا قطع گاز برای بخش خانگی، دور از انتظار نیست.دولت یا وزیر نفت در این خصوص تاکنون موضعی روشن نگرفتند، وزیر نفت سخنان شهریورماه خود در برنامه «جهانآرا» را مرور نکرد و حتی شرکت ملی گاز نیز درخصوص دلیل اصلی مازوتسوزی بیانیه روشنی نداد و تنها گفته شد به دلیل ممانعت از افت فشار یا قطعی در بخش خانگی، گاز مراکز بزرگ صنعتی قطع شد و آنان ناچار از
مازوتسوزی هستند.
کارشناسان اما نظر دیگری دارند و در برخی رسانهها گفتهاند مازوت تولیدی داخل، میزان گوگرد بالایی دارد و از استاندارد لازم برای صادرات، برخوردار نیست و در داخل انبار میشود و هرساله در فصل زمستان که مصرف گاز در بخش خانگی افزایش مییابد و تقاضا از عرضه پیشی میگیرد، بخشی از این مازوت را میسوزانند اما امسال که زمستان سخت به جای اروپا و کشورهای واردکننده انرژی، کمانه کرد و بزرگترین دارنده ذخایر گاز طبیعی را هدف قرار داد، ناچار از مازوتسوزی در سطحی شدند که حتی صدای مقامات قضایی را به خود جلب کرد و درخصوص ترک فعل در این زمینه هشدار دادند.
نکته آخر اینکه دولت سیزدهم که بارها نشان داد برای هیچ حوزهای برنامه روشن ندارد، برای «زمستان سخت» نیز هیچ برنامه یا پلن B نداشت و هنوز هم ندارد، جز ادعا و نتیجه و حاصل این بیبرنامگی، وضعیتی است که امروز در بسیاری از کلانشهرها میبینیم و گویا از دستِ هیچ کسی برای کاهش عوارض سوخت مازوت و تغییر رنگ این آسمان سیاه و زهرآلود که تنفس آسان را از بسیارانی گرفته است، کاری بر نمیآید، وضعیتی آچمز که حاصل همین نگرشهای سطحی و متوهمانه است.