به گفته کارشناسان، گسترش صنعت گردشگری در یک کشور از نقطه نظر اقتصادی دارای آثار و مزایای بسیاری است که از جمله مهم ترین مزایای آن گسترش زمینه اشتغال است به گونه‌ای که هم کارگران ساده بدون مهارت و هم صاحبان مهارت‌های گوناگون می‌توانند در این رشته شاغل شوند. یک کارشناس گردشگری معتقد است که […]
به گفته کارشناسان، گسترش صنعت گردشگری در یک کشور از نقطه نظر اقتصادی دارای آثار و مزایای بسیاری است که از جمله مهم ترین مزایای آن گسترش زمینه اشتغال است به گونه‌ای که هم کارگران ساده بدون مهارت و هم صاحبان مهارت‌های گوناگون می‌توانند در این رشته شاغل شوند. یک کارشناس گردشگری معتقد است که در دنیا گردشگری بیشترین درآمد و اشتغال را در حوزههای مختلف ایجاد میکند. صنعت گردشگری به دلیل اینکه فراگیر است و گردشگرها به تمام نقاط مقصد سفر میکنند؛ لذا درآمد و فرصتهای شغلی برابری در کشور به وجود میآید.
به گفته دکتر علی رحیم پور، در دنیا به ازای هر یازده شغل یکی در حوزه صنعت گردشگری است. صنعت گردشگری در دنیا بیش از ۳۵۰ میلیون شغل مستقیم و میلیون ها شغل غیرمستقیم ایجاد کرده است. این مشاغل میتواند در زمینه تولید پوشاک، کفش، کیف و هزاران مایحتاجی که گردشگران خرید میکنند و به کشور خودشان میبرند باشد. توسعه گردشگری موجب شکوفایی صنایع دستی کشورها می شود. بر اساس آمارهای غیررسمی، ۵ میلیون نفر در ایران از طریق تولید صنایع دستی و فرش ارتزاق می کنند؛ توسعه صنعت گردشگری می تواند برای شکوفایی هنرهای ملی و صنایع دستی نقش بازی کند. صنعت گردشگری با کمترین سرمایهگذاری میتواند شغل ایجاد کند.
معاون گردشگری وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در اواسط شهریورماه امسال بود که اعلام کرد: بر اساس آمار گرفته شده از ابتدای سال ۹۸ تا ابتدای مرداد تعداد گردشگران خارجی که به ایران سفر کرده اند نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴۰ درصد افزایش داشته است.
به گفته ولی تیموری سال ۹۷ تعداد گردشگران خارجی که به ایران آمده‌اند هفت میلیون و ۸۰۰ هزار نفر بوده است. با رشد ۴۰ درصدی تعداد گردشگران باید تا پایان سال تعداد گردشگران خارجی که به ایران می‌آیند به حدود ۱۱ میلیون نفر برسد، یعنی اینکه روند ورود گردشگر به ایران در چهار ماه نخست امسال نشان می‌دهد ایران در سال ۹۸ غیر از هفت میلیون و ۸۰۰ گردشگری که قبلا جذب کرده، سه میلیون و ۱۲۰ هزار گردشگر تازه هم جذب میکند. برخی برآورد‌ها نشان می‌دهد که جذب هر پنج گردشگر یک شغل ایجاد میکند. یعنی در واقع امسال تنها از محل ورود گردشگر خارجی به ایران باید بیش از ۶۰۰ هزار شغل ایجاد شود، همانطور که بر اساس رشد ۵۰ درصدی ورود گردشگر در سال ۹۷ نسبت به سال ۹۶ چیزی در این حدود شغل باید ایجاد می‌شد. آشکارا مشخص است که چنین اتفاقی نیفتاده. اطلاعات مرکز آمار نشان می‌دهد جمعیت شاغلان ١٠ ساله و بیشتر در بهار امسال ٢٤ میلیون و ٣٨٢ هزار نفر بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل (بهار ١٣٩٧) ، ٣٢١ هزار نفر افزایش داشته است، یعنی اینکه در کل بخش‌ها، حدود نیمی از انتظاری که از جذب گردشگر خارجی می‌رفت، شغل ایجاد شده است.
مشکل چیست؟ چرا حساب و کتاب‌ها درست از کار در نمی‌آید؟ شاید باید علت چنین اتفاقی را در توزیع نامناسب سود گردشگری جست‌و‌جو کرد.
ایجاد شغل برای محلی‌ها
بومی‌گزینی و ایجاد شغل برای محلی‌ها یکی از راهکار‌هایی است که کارشناسان برای رفع مشکل بیکاری در جوامع محروم و حاشیه‌ای بر آن تاکید می کنند. این مهم وقتی در کنار این اصل قرار گیرد که توجه به ظرفیت‌های محلی در توسعه‌یافتگی یک کشور موثر است، در سطح کلان نیز اهمیت می‌یابد.
علی اکبر سیارمه (کارشناس حوزه کار) با تاکید بر اینکه سال‌هاست بر بومی‌گزینی و استفاده از ظرفیت‌های محلی تاکید می‌شود، به ایلنا می‌گوید: در موارد زیادی شاهد این بوده‌ایم که جانمایی درستی برای مشاغل صورت نمی‌گیرد، به این معنا که در جایی که ظرفیت برای حوزه کشاورزی وجود دارد صنعت رشد میکند و در جایی که باید صنایع را گسترش داد دست نگه می داریم و کارخانه نمی‌زنیم.
او با بیان اینکه این جانمایی نادرست به گونه‌ای در حوزه گردشگری که اصل و بنیاد آن بر استفاده از ظرفیت‌های محلی است هم اتفاق می‌افتد، توضیح می‌دهد: شاید دلیل اینکه آمار گردشگری بالا می‌رود، اما شغل ایجاد نمی‌شود و مردم محلی سودی از ورود گردشگران نمی‌برند همین است.
سیارمه ادامه می‌دهد: در زمینه گردشگری که از آن به عنوان بخشی شغل‌ساز و ارزآور یاد می‌شود مورد مهم این است مقاصد گردشگری با کار کارشناسی تعیین نمی‌شوند و روی آن تبلیغ نمی‌شود. اینطور چه گردشگر خارجی و چه گردشگر داخلی به جاهایی می‌رود که همیشه گردشگرپذیر بوده، حال آنکه مناطق دیگری وجود دارند که ظرفیت قابل توجهی دارند و علاوه بر آن سوق دادن مسیر گردشگری به آنها باعث ایجاد اشتغال و توانمند شدن جوامع محلی می‌شود.
لازم به ذکر است بیکاری مشکلی بزرگ است و می‌دانیم که با روند‌ها فعلی نمی‌توان نرخ بیکاری را پایین آورد. حتی این باور و تلاش هم هست که شغل جدید ایجاد شود، اما چون کار کارشناسی نمی‌شود خیلی از کسب و کار‌های جدید شکست می‌خورند و این باعث ناامیدی و ترس افراد از کار‌های جدید شده است. گردشگری ظرفیت بالایی برای ایجاد شغل دارد، اما نباید به گونه‌ای عمل شود که گردشگر بیاید، اما جای آنکه شغل ایجاد شود، درآمد افراد و گروه‌هایی زیاد شود و دیگران از مواهب ورود گردشگر به کشور بی‌بهره باشند.
