محمدحسین جعفری سمیع دبیر گروه سیاسی شش روز از تهاجم نظامی ارتش ترکیه به خاک سوریه می گذرد.در این پنج روز ارتش اردوغان بدون توجه به واکنش های بین المللی، همچنان بر تجاوز نظامی و کشتار مردم غیر نظامی شمال سوریه ادامه داده است. همزمان بسیاری از تحلیلگران هشدار داده اند که اقدام نظامی ترکیه […]
محمدحسین جعفری سمیع
دبیر گروه سیاسی
شش روز از تهاجم نظامی ارتش ترکیه به خاک سوریه می گذرد.در این پنج روز ارتش اردوغان بدون توجه به واکنش های بین المللی، همچنان بر تجاوز نظامی و کشتار مردم غیر نظامی شمال سوریه ادامه داده است. همزمان بسیاری از تحلیلگران هشدار داده اند که اقدام نظامی ترکیه می تواند زمینه ساز بازگشت داعش در این منطقه باشد. با این وجود دولت ترکیه بر ادامه تجاوز نظامی خود در خاک سوریه تاکید دارد.
به گزارش «جمله» کردهای سوریه با دولت بشار اسد بر سر مقابله با تهاجم ارتش ترکیه به مناطق شمالی سوریه به توافق رسیدند. توافق بین نیروهای دموکراتیک سوریه و دولت این کشور غروب یکشنبه ۲۱ مهر (۱۳ اکتبر) کسب شده است. خبرگزاری فرانسه روز دوشنبه ۱۴ اکتبر با انتشار گزارشی از قامشلی خبر از توافق بین نیروهای دموکراتیک سوریه و دولت بشار اسد داده است.
اتحاد ارتش و کردهای سوریه
همزمان با انتشار خبر توافق میان نیروهای کرد و دولت مرکزی سوریه، آمریکا خبر از خروج نیروهای نظامی خود از شمال سوریه داده است. مارک اسپر، وزیر دفاع آمریکا غروب یکشنبه اعلام کرده بود که این کشور هزار سرباز آمریکایی دیگر مستقر در شمال سوریه را از این منطقه عقب خواهد راند. آمریکا علت خروج سربازان خود از این منطقه را شدت گرفتن رویارویی بین نیروهای کرد سوریه و ارتش ترکیه اعلام کرده است.
خبرگزاری رسمی دولت سوریه ”سانا” اعلام کرده است که در پی توافق بین دولت اسد و شبه‌نظامیان کرد، واحدهای ارتش این کشور در مناطق شمالی سوریه مستقر خواهند شد. اعزام این نیرو به مناطق مرزی بین سوریه و ترکیه، حمایت و پشتیبانی از کردها در برابر تهاجم دولت ترکیه اعلام شده است.
مظلوم عبدی، رهبر نیروهای دموکراتیک سوریه در مقاله‌ای که برای نشریه “فارین پالیسی” نوشته، گفته است: «اگر قرار به انتخاب بین نسل‌کشی و توافق با دولت اسد باشد، قطعا ما دفاع از جان مردم را برمی‌گزینیم.»
بر اساس اخبار منتشر شده، سربازان ارتش سوریه تا شهرهای تل تمر واقع در حسکه، الثوره (طبقه) در نزدیکی رقه، عین عیسی در نزدیکی تل ابیض و دیگر مناطق کردنشین این کشور پیشروی کردهاند.
رسانه‌های دولتی سوریه روز دوشنبه ۲۲ مهر با اعلام این خبر مدعی شده‌اند که ساکنان این مناطق با پرتاب گل از سربازان حکومت بشار اسد استقبال کرده و شعار “مرگ بر اردوغان” سر می‌داده‌اند.
بدران ژیا کرد، از رهبران ارشد کردستان سوریه، به خبرگزاری رویترز گفت که سربازان دولتی در تمامی شهرهای مرزی از منبج گرفته تا دریک (مالکیه) برای حفاظت از مرزها مستقر می‌شوند.
به گفته این مقام کردستان سوریه، استقرار سربازان دولت مرکزی در مناطق کردنشین «یک توافق نظامی موقت است. ابعاد سیاسی این توافق موضوع گفت‌وگوها نبوده است و در مورد بعدا بحث خواهد شد.»
به گفته این مقام ارشد کردستان سوریه، پس از «چراغ سبز آمریکا به ترکیه» برای حمله به شمال شرقی سوریه، کردها «مجبور به اتخاذ گزینه‌های دیگر و گفت‌وگو با دمشق و روسیه» شده‌اند.
شرایط بحران انسانی
ترکیه به خاطر تهاجم نظامی‌اش به شمال شرقی سوریه با انتقادات بین‌المللی نیز روبه‌رو است. بر اساس اطلاعات سازمان بهداشت جهانی، درگیری‌های نظامی باعث شده است که تا حدود ۲۰۰ هزار نفر از ساکنان غیرنظامی مناطق کردنشین سوریه مجبور به فرار شوند.
یکی از سخنگویان این نهاد وابسته به سازمان ملل متحد در ژنو گفت، حدود یک و نیم میلیون نفر نیز به خاطر آسیب‌های جسمی و روحی نیازمند کمک‌های پزشکی هستند. به گفته این مقام سازمان بهداشت جهانی، تأسیسات درمانی مورد حمله قرار گرفته‌اند و بسیاری از بیمارستان‌ها در مناطق جنگ‌زده از ارائه خدمات پزشکی ناتوان‌اند.
شبه‌نظامیان کرد و قدرت‌های بین‌المللی نسبت به وقوع یک بحران انسانی فراگیر هشدار داده‌اند. بحرانی که در همان نخستین روزهای پس از آغاز عملیات تهاجمی ترکیه منجر به فرار ده‌ها هزار نفر از خانه و کاشانه‌شان شده است. سازمان ملل متحد احتمال آوارگی بیش از ۱۳۰ هزار نفر از ساکنان این منطقه را منتفی نمی‌داند.
گفته می‌شود که از زمان شروع عملیات نظامی ترکیه در روز چهارشنبه به این سو، دست‌کم ۱۰۴ رزمنده کرد وابسته به نیروهای دموکراتیک سوریه کشته شده‌اند. آمار دقیقی از تعداد قربانیان غیرنظامی در دست نیست.
ادامه واکنش های جهانی
شماری از کشورهای اروپایی خواستار پایان بدون درنگ تهاجم ترکیه به سوریه شده‌اند. امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه در همراهی با آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، ظرف روزهای گذشته تماس‌هایی تلفنی با دونالد ترامپ و همچنین با اردوغان داشته‌است.
رهبران دو کشور آلمان و فرانسه نه تنها فروش تسلیحات به ترکیه را محدود کردهاند، بلکه گفته‌اند که در تماس‌های خود با رهبران ترکیه و آمریکا با صراحت تمام از سیاست خود در قبال بحران سوریه سخن گفته و خواستار پایان دادن به عملیات نظامی ترکیه در سوریه شده‌اند.
جوزپه کونته، نخست‌وزیر ایتالیا نیز اعلام کرده است که از دیگر کشورهای عضو اتحادیه اروپا خواهد خواست به فروش جنگ‌افزار به ترکیه پایان دهند.
دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا نیز روز (دوشنبه) ترکیه را به تحریم تهدید کرد. ترامپ، در یکی ازتوئیت‌های روز (دوشنبه) خود نوشت: « تحریم‌های بزرگی علیه ترکیه در راه است.»
اعضای اتحادیه اروپا روز دوشنبه در جریان نشست وزرای خارجه در لوکزامبورگ، به اتفاق آرای حمله نظامی ترکیه به مناطق کردنشین شمال سوریه را محکوم کردند و از تمام کشورهای عضو خواستند تا فروش اسلحه به آنکارا را متوقف کنند.
جوزف بورل، رئیس کمیسیون اروپا اعلام کرد که ۲۸ کشور عضو این اتحادیه «به اتفاق آرای تصمیم به محکوم کردن ترکیه گرفتند» و از ترکیه خواستند تا «هرچه سریعتر این حملات را متوقف کند.»
رئیس کمیسیون اروپا افزود که این اتحادیه همچنین «از تمام کشورهای عضو خواست تا فروش هرگونه سلاح» به آنکارا را متوقف کنند.
پیش از این اعلام موضعِ قوی و همگانی نیز، بارها اعضای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو از حمله نظامی آنکارا به مناطق کردنشین شمال ترکیه انتقاد کرده و خواستار توقف آن شده بودند اما شش روز پس از آغاز این حملات، هنوز نشانه‌ای از پاسخ مثبت آنکارا به این درخواست هم‌پیمانانش دیده نمی‌شود.
واکنش روحانی
دکتر حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان نیز روز گذشته در نشست خبری خود با اصحاب رسانه درباره تجاوز ترکیه به سوریه، اظهار کرد: «ترکیه زودتر باید این روند را پایان دهد که منافع منطقه در آن تامین شود و روند اصلی که بازگشت آوارگان، برقراری صلح و برگزاری انتخابات آزاد است انجام شود».
سید جواد حسینی کیا نماینده مردم سنقر در مجلس نیز در تذکری در جلسه علنی نوبت بعد از ظهر روز (دوشنبه) مجلس خطاب به وزیر خارجه گفت: «چرا از ظرفیت‌های لازم برای حمایت از کردهای مظلوم سوریه استفاده نمی‌شود و سفیر ترکیه بابت این تجاوز احضار نمی‌شود»؟ بر اساس این گزارش روز گذشته یک عضو هیئت رئیسه مجلس بیانیه محکومیت حمله نظامی ترکیه به کردهای سوریه را قرائت کرد. در بخشی از این بیانیه آمده است:« ما نمایندگان مجلس شورای اسلامی بر خود لازم می‌دانیم که از مظلومان کُرد سوریه دفاع و حمایت کرده و انتظار داریم که دولت جمهوری اسلامی ایران که حامی مظلومان است، از طرق مختلف حمایت خود را از مطلومان کرد سوریه اعلام کند.»
ترکیه چهارشنبه گذشته حملات زمینی خود به شمال شرقی سوریه را آغاز کرد. این حملات در درجه اول متوجه مناطق تحت کنترل جریان موسوم به “یگان‌های مدافع خلق” است که اغلب نیروهای آن را کردها تشکیل می‌دهند. دولت ترکیه ادعا می کند یگان های مدافع خلق شاخه سوریه حزب ممنوع‌شده کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) است و آن را به عنوان گروهی تروریستی طبقه‌بندی می‌کند. اما بسیاری از تحلیلگران عقیده دارند تجاوز نظامی ترکیه تنها بخشی از برنامه های جاه طلبانه اردوغان است که با هدف تسلط بر مناطق نفت خیز شمال سوریه انجام گرفته است.
