کاوه ایرانی روزنامه نگار ساعتی پس از آنکه آیت ا… علی سیستانی در همسویی با معترضان خواستار برکناری دولت عراق شد، عادل عبدالمهدی نخست وزیر این کشور اعلام کرد که استعفای خود را تسلیم مجلس می کند. عادل عبدالمهدی در بیانیه ای که به همین مناسبت منتشر کرد تصریح نمود که در پاسخ مستقیم به […]
کاوه ایرانی
روزنامه نگار
ساعتی پس از آنکه آیت ا… علی سیستانی در همسویی با معترضان خواستار برکناری دولت عراق شد، عادل عبدالمهدی نخست وزیر این کشور اعلام کرد که استعفای خود را تسلیم مجلس می کند. عادل عبدالمهدی در بیانیه ای که به همین مناسبت منتشر کرد تصریح نمود که در پاسخ مستقیم به فراخوان آیت ا… علی سیستانی برای تغییر دولت تصمیم به استعفا گرفته است.
به گزارش «جمله» بیست و چهار ساعت پس از سرکوب خونین تظاهرکنندگان عراقی در شهرهای نجف و ناصریه که ٤٤ کشته به بار آورد، آیت ا… علی سیستانی روز گذشته خواستار برکناری دولت عراق شد. پیام کتبی آیت ا… سیستانی را نمایندۀ او، احمد الصافی، در خطبه های روز گذشته نماز جمعه کربلا خواند. در این پیام رهبر مذهبی شیعیان عراق از مجلس این کشور خواسته بود که در دفاع از منافع عراق و جلوگیری از خونریزی، خشونت، آشوب و نابودی این کشور از دولت کنونی بغداد سلب اعتماد کند.
در واکنش به این اعترضات، آیت‌ا… سیستانی، روحانی برجستۀ شیعه در عراق روز جمعه استفاده از سلاح‌های مرگبار علیه معترضان را محکوم کرد و از معترضان نیز خواست تا از اقدام به خشونت و خرابکاری خودداری کنند. او دربارۀ وقوع چرخه دیگری از خشونت در کشور جنگ زده عراق هشدار داد.
آیت‌ا… سیستانی همچنین از پارلمان عراق خواست با توجه به پنجشنبه خونینی که در عراق رقم خورده است، رای اعتماد خود به دولت کنونی را پس بگیرند.
نمایندۀ آیت‌ا… سیستانی خطاب به شرکت کنندگان در نماز جمعۀ شهر کربلا گفت: «حمله به افرادی که دست به اعتراض مسالمت‌آمیز می‌زنند، ممنوع است… معترضان نباید اجازه دهند که تظاهرات مسالمت‌آمیز به حمله به مال و جان مردم منتهی شود… و شرکت کنندگان در تظاهرات مسالمت‌آمیز باید در بیرون راندن خرابکاران از این اعتراضات همکاری کنند.»
در روزهای اخیر بار دیگر برخی شهرهای مهم عراق صحنه درگیری های خشونت آمیز میان نیروهای امنیتی، معترضان و گروه های مسلح تروریستی بود. در این میان شهر مقدس نجف بیش از دیگر شهرها صحنه خشونت ها بود.
حمله به کنسولگری ایران در نجف
گروهی از معترضان عراقی در شامگاه چهارشنبه شش آذر به کنسولگری ایران در شهر نجف یورش برده و این مکان را آتش زدند. به گفته پلیس عراق، کارکنان کنسولگری ایران قبل از این حادثه تحت حفاظت‌های امنیتی، ساختمان را تخلیه کردند. مقام‌های عراقی همچنین مقررات منع رفت و آمد را در این شهر به اجرا گذاشته‌اند.
معترضان بیرون از کنسولگری ایران پس از به آتش کشیدن آن، شعار می‌دادند: «ایران برو بیرون، عراق آزاد است» (به عربی: «ایران برة برة، عراق حرة حرة»). معترضان پتوها، جعبه‌های مقوایی و لاستیک‌هایی را که با خود آورده بودند آتش می‌زدند و سپس به سمت ساختمان پرتاب می‌کردند.
این سومین حمله به کونسولگری‌های ایران در عراق طی یک سال اخیر است. پیش از این معترضان عراقی در تاریخ ۱۲ آبان نیز به کنسولگری ایران در شهر کربلا حمله کرده بودند. به گفته شاهدان، معترضان در کربلا با بالا رفتن از دیوار کنسولگری پرچم ایران را پایین کشیدند و به جای آن پرچم عراق را بالا بردند. سال گذشته نیز در بصره اتفاق مشابهی رخ داد.
دولت عراق روز پنجشنبه حمله به ساختمان کنسولگری ایران در شهر نجف را محکوم کرد. وزارت خارجه عراق با انتشار بیانیه‌ای تصریح کرده است که هدف از این حمله «ضربه به روابط تاریخی عراق با ایران و دیگر کشورها بوده است.»
در ادامه این بیانیه آمده است که دولت عراق «اماکن دیپلماتیک در عراق» را محترم می‌شمارد و اقدام معترضان عراقی بازتاب دهنده موضع بغداد نیست.
عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز در واکنش به حمله چهارشنبه شب در نجف ضمن ابراز «انزجار» از این رویداد خواستار برخورد «مسئولانه، قاطع و موثر» دولت عراق با مهاجمان شد. مقامات عراق به دنبال این حمله مقررات منع رفت و آمد در نجف وضع کردند. شاهدان عینی گفته‌اند نیروهای امنیتی از گاز اشک‌آور و نیز گلوله‌های جنگی علیه معترضان استفاده کردند. براساس گزارش خبرگزاری آلمان در این حمله دست‌کم دو نفر کشته شدند.
شمار قربانیان اعتراضات عراق که از روز اول اکتبر (۹ مهر) آغاز شده است، به دست‌کم ۴۱۱ نفر رسید. بخش قابل توجهی از معترضان کشته شده، غیرمسلح بودند و آمار به دست آمده پس از دریافت گزارش‌های پلیس و منابع پزشکی این کشور حاصل شده است.
تداوم اعتراضات در شهرهای مختلف عراق
پس از سپری کردن پنج شنبه‌ای خونین در عراق بویژه در شهرهای بغداد و ناصریه، معترضان عراقی بار دیگر روز جمعه در شهرهای مختلف از جمله بغداد، نجف، دیوانیه، ناصریه و حله به خیابان‌ها آمدند.
آنها همزمان با تشییع اجساد شماری از جان باختگان این اعتراضات، سرکوب شدید معترضان توسط نیروهای دولتی را محکوم و تهدید کردند که در صورت ادامۀ رفتار خشونت‌آمیز نیروهای حکومتی، کشور را به آشوب خواهند کشاند.
معترضان تاکید کردند که تا «سقوط رژیم» و تغییر کامل طبقۀ سیاسی حاکم که به فساد و سرکوب معترضان متهم است، دست از اعتراض برنمی‌دارند.
تنها در جریان اعترضات روز پنجشنبه ۲۸ نوامبر، دست‌کم ۴۶ نفر در جریان درگیری‌های شهر ناصریه در جنوب عراق کشته شدند. بنا بر اعلام منابع بیمارستانی ناصریه، این درگیری‌ها نزدیک به هزار زخمی نیز برجای گذاشته است و بسیاری از کشته شدگان این روز، به دلیل شدت جراحات در بیمارستانها جان باخته‌اند.
سرکوب اعتراضات روز پنجشنبه بویژه پس از آن شدت گرفت که مردانی با لباس شخصی به معترضان حمله کرده و مرگ شمار قابل توجهی از آنها را باعث شدند.
روز جمعه نیز تا زمان تهیه این خبر دست‌کم سه نفر بار دیگر در جریان اعتراضات شهر ناصریه کشته شدند.
جلسه فوق العاده برای سلب اعتماد از دولت
حیدر العبادی، نخست وزیر سابق عراق نیز روز گذشته قبل از سقوط دولت عادل عیدالمهدی، با انتشار بیانیه ای در تأیید خطبه های نماز جمعه خواستار تشکیل جلسه فوق العاده مجلس در روز شنبه (۳۰ نوامبر) با هدف سلب اعتماد از دولت و تشکیل دولت مستقل جدید شد.
او در این بیانیه تأکید کرد که در این جلسه باید از دولت فعلی سلب اعتماد و دولت مستقل تازه ای تشکیل شود تا قانون انتخابات منصفانه و کمیساریای انتخابات مستقلی متولی برگزاری انتخابات آزاد و شفاف با همکاری سازمان ملل شود.
العبادی همچنین بر ضرورت برخورد با جنایتکاران و آدم کشان و کمک به نتیجه دادن مطالبات تظاهرات کنندگان مسالمت جو و ضرورت همبستگی ملی برای تضمین یکپارچگی و ثبات کشور به دور از آشوب و عدم بازگشت به دوران دیکتاتوری تأکید کرد.
بازگشت سیاست های ملی گرایانه
با وجود تلاش رهبران مذهبی و سیاسی عراق برای بازگرداندن آرامش به این کشور، مردم ناراضی از ضعف خدمات عمومی دولت، فساد و بیکاری فزاینده از روز یکشنبه در جنوب عراق بر شدت اعتراض های خود افزوده‌اند.
تحلیلگران عراقی اعتقاد دارند سال های طولانی حکومت مالکی و بعد از او حیدر العبادی و عادل عبد المهدی، یک فضای سیاسی مسموم فرقه ای ایجاد کردند که تقریبا به فروپاشی کامل همکاری فرا فرقه ای جوامع شیعه و سنی انجامید. آنچه که امروز در بغداد و استان های جنوبی با اکثریت جمعیت شیعه در جریان است، عصیان علیه سلطه احزاب و گروه های شبه نظامی بر عراق است. تظاهرات کنندگان بازگشت سیاست های ملی گرایانه ای هستند که ورای فرقه گرایی و تفرقه افکنی باشند.
اعتراض‌های ضد دولتی در عراق از ابتدای ماه اکتبر گذشته آغاز شده و تاکنون ۳۵۰ کشته و ۱۵ هزار زخمی و مجروح بر جای گذاشته است.
