اشاره محمدحسین جعفری سمیع دبیر گروه سیاسی در حالی که جناح های سیاسی به خصوص دو جریان شناخته شده کشور یعنی اصلاح طلبان و اصولگران در حال جمع بندی حضور خود در انتخابات آتی مجلس بودند، صدور فرمان شبانه افزایش و سهمیه بندی بنزین بسیاری از معادلات سیاسی را بر هم زد. این در حالی […]
اشاره
محمدحسین جعفری سمیع
دبیر گروه سیاسی
در حالی که جناح های سیاسی به خصوص دو جریان شناخته شده کشور یعنی اصلاح طلبان و اصولگران در حال جمع بندی حضور خود در انتخابات آتی مجلس بودند، صدور فرمان شبانه افزایش و سهمیه بندی بنزین بسیاری از معادلات سیاسی را بر هم زد. این در حالی است که از امروز ثبت نام نامزدهای انتخابات مجلس یازدهم در کشور آغاز شده و در واقع زنگ شروع فعالیت های انتخاباتی به صدا در آمده است.
به گزارش «جمله» اقدام دولت و یا بهتر بگوییم تصمیم سران قوا در افزایش ۳ برابری بهای بنزین در حالی معادلات سیاسی را تحت الشعاع قرار داد که قبل از آن نیز برخی زمزمه ها حاکی از احتمال مشارکت پایین مردم در انتخابات مجلس یازدهم بود. در واقع عملکرد مجلس دهم نتوانست آنگونه که باید، موجب رضایت جامعه گردد. از سوی دیگر حمایت تمام قد فراکسیون امید در انتخابات ۹۶ ریاست جمهوری از شخص دکتر شخص دکتر روحانی موجب شد تا ضعف عملکرد دولت دوازدهم به پای این نمایندگان نوشته شده و در واقع نمایندگان فراکسیون امید بهای اقدامات دولت را بپردازند.
مستقلین غیر مستقل
از سوی دیگر بخشی از نمایندگانی که امروز در مجلس حضور دارند، نمایندگانی هستند که نامشان در لیست امید درج شده بود، بدون آنکه کمترین اطلاعی از مشی سیاسی اصلاح طلبی داشته باشند. این نمایندگان با بهره گیری از ظرفیت اجتماعی اصلاحات وارد مجلس شدند و درست زمانی که تصور می شد مجلس شاهد حضور یک فراکسیون قدرتمند باشد، سفره خود را از اصلاحات و لیست امید جدا کردند و فراکسیونی به نام مستقلین را تشکیل دادند. این در حالی است که نماینده ای می تواند ادعای مستقل بودن را داشته باشد که از همان لحظه ثبت نام در انتخابات، خود را مستقل از دو جریان دیگر معرفی کند، نه آنکه با بلیط یک جریان وارد مجلس شده و سپس ادعای مستقل بودن کند.
حضور نمایندگانی از همین دست در مجلس دهم از همان ابتدا بیانگر آن بود که مجلس دهم نمی تواند مجلسی تاثیرگذار باشد. چرا که در هر دوره انتخابات داخلی مجلس این مستقلین بودند که بر اساس منافع خود به چپ و راست تغییر جهت می دادند.
اصولگرایان و منافع ملی!
بخشی دیگری از نمایندگان شامل اصولگرایانی بودند که امروزه حتی از سوی چهره های اصیل اصولگرایی مورد تائید نیستند. افرادی که تنها با هوچیگری و برهم زدن جلسات علنی مجلس، منافع نامشخصی را دنبال می کردند. این نمایندگان رادیکال که به طور عمده وابستگان به جریان پایداری هستند، در موضوعاتی که منافع ملی با آن مرتبط بود، با بلوا و آشوب تلاش می کردند به هر نحو ممکن حرف خود را بر دیگر نمایندگان تحمیل کنند. نمایندگانی که با وارد کردن اتهامات بی اساس به افراد حقیقی و حقوقی، همواره حاشیه سازی کردند و البته هیچگاه پاسخگوی ادعاهای بی اساس خود نبودند. البته در این تحلیل نیازی نیست که نامی از این نمایندگان برده شود چرا که حاشیه سازی این دست از نمایندگان نام آنان را همواره در صدر اخبار رسانه ها قرار داده است. از این سو جامعه نیز انتظار چندانی از این نمایندگان پر حاشیه نداشت تا درد ملت را احساس کرده و قدمی در راه مطالبات ملت بردارند. البته در میان اصولگرایان هستند افراد مومن و میهن پرستی که منافع ملی را به منافع شخصی و یا جناحی ترجیح دهند. اما نمی توان از سوء استفاده برخی دیگر از نمایندگان منتسب به این جریان سیاسی چشم پوشی کرد. نمایندگانی که همواره سعی می کنند از مشکلات معیشتی و اقتصادی مردم در جهت فعالیت های انتخاباتی خود استفاده می کنند. داریوش قنبری، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و نماینده ادوار پیشین مجلس در گفت‌وگو با تارنمای نامه نیوز اظهار داشت: «بعضی جریانات سیاسی از جمله جبهه پایداری برای انتخابات خیز برداشتند. گمان آنها این است که می‌توانند از برخی نارضایتی‌های عمومی ناشی از شرایط اقتصادی و بحث بنزین و… به‌نفع خودشان در انتخابات استفاده کنند و اقداماتی مثل استیضاح پیاپی نمایندگان مجلس را در همین راستا کلید زدند».
اصلاح طلبان منفعل
در میان نمایندگان حاضر در مجلس دهم، بیش از همه، مردم از نمایندگان اصلاح طلب انتظار داشتند تا در راه باز شدن فضای سیاسی، بهبود وضعیت معیشتی و حفظ منافع ملی قدمی بردارند. با گذشت چند ماه از آغاز فعالیت مجلس دهم مشخص شد که امید چندانی به فراکسیون امید نیست. در میان حدود ۱۵۰ نماینده فراکسیون امید شاید بتوان گفت تنها کمتر ۱۰ نماینده از ویژگی های یک نماینده شجاع اصلاح طلب برخوردار بودند که با نطق های خود درد جامعه را منعکس کرده و پیگیر مطالبات ملت بودند. انتقادات به عملکرد فراکسیون امید و به ویژه رئیس این فراکسیون تا حدی بود که بسیاری از کنشگران سیاسی اصلاح طلب ناامیدی خود را از فراکسیون امید اعلام کردند.
در چنین وضعیتی جامعه امروز ایران که درگیر صدها چالش اقتصادی،اجتماعی و سیاسی است، سرخورده از سه جریان حاکم در مجلس دهم باید به استقبال انتخابات مجلس یازدهم برود. مجلسی که هنوز مشخص نیست چگونه قرار است خانه ملت باشد.
دلایل ضعف قوه مقننه
بسیاری از تحلیلگران بر این عقیده اند که یکی از دلایل ضعف مجلس، نبود ساختار قدرتمند تحزب در کشور است. آنان عقیده دارند اگر کشور دارای احزاب قدرتمند بود که عناصر خود را برای نمایندگی مجلس به مردم معرفی می کردند، به طور حتم خود نیز پاسخگوی عملکرد آن نماینده بودند. اما آنچه که در عمل دیده می شود ظهور یک شبه احزاب در فصل انتخابات و ناپدید شدن آنان پس از انتخابات است. البته باید به این نکته نیز اشاره شود که کارکرد احزاب تنا در موضوع انتخابات نیست. در بسیاری از موارد احزاب مانند نقش واسطه میان حاکمیت و مردم را ایفا می کنند. به طور مثال یکی از مواردی که می توان در حیطه اختیارات احزاب قلمداد کرد، برگزاری تجمعات اعتراض آمیز است.
احمد مازنی نماینده تهران در مجلس دهم به تاثیرگذاری احزاب در شکل‌گیری راهپیمایی‌های قانونی و مسالمت‌آمیز اشاره و می گوید: «احزاب می‌توانند کارکرد بیشتر و فعال‌تری در برپایی راهپیمایی‌های قانونی داشته باشند، اما متاسفانه از ظرفیت خود استفاده نمی‌کنند که به نظر من بخشی از آن مربوط به خود سانسوری است؛ چرا که می‌ترسند اگر درخواست مجوز کنند به آنها مجوز داده نشود یا اگر مجوز بدهند بعد از آن همراهی نکنند و این نگرانی هایی که بی مورد است، وجود دارد».
آزمونی سخت برای مسئولان
حوادث و اتفاقات آبان ماه آزمونی سخت برای مسئولان کشور و به ویژه نمایندگان محسوب می شود. نمایندگانی که همچون رئیس جمهور از اجرای ناگهانی افزایش و سهمیه بندی بنزین که ارتباط تنگاتنگی با گرانی ها و بالا رفتن تورم دارد، اظهار بی اطلاعی کردند. غلامعلی جعفرزاده در گفت و گویی که با یکی از نشریات داشت در این خصوص اظهار کرد:«تصميم اخير دولت نوعي کم‌لطفي به مجلس بود و به احتمال زياد روي انتخابات آينده تاثيرگذار خواهد بود. آقاي روحاني تا زماني که نياز به رأي مردم داشت هيچ اقدامي انجام نمي‌داد که مردم را ناخشنود کند. با اين وجود هنگامي که ديگر نياز به رأي مردم ندارد به انتخابات ديگر و به‌خصوص انتخابات مجلس فکر نمي‌کند». این نماینده فراکسیون مستقلین با خوشبینی به انتخابات آتی می گوید:« ميزان مشارکت مردم اگرمانند انتخابات سال۹۶ نباشد، کمتر از آن نيز نخواهد بود».
وی برای آنکه جایگاه آسیب دیده مجلس را به نوعی ترمیم کند می گوید: « مجلس در تصويب بودجه سال۹۹ انتقام سختي از دولت خواهد گرفت. به‌دليل اينکه دولت در خراب کردن وجهه مجلس تاثيرگذار بود. مجلس در اين بودجه تغييرات جدي خواهد داد که موضوع معيشت مردم در اولويت نخست قرار خواهد داشت».
در نهایت باید منتظر بود و دید که حوادث اخیر کشور چگونه می تواند در میزان مشارکت مردم در انتخابات آتی تاثیرگذار باشد. انتخاباتی که وابسته با رای مردمی است که این روزها رضایت چندانی از دولت، مجلس و جریان های سیاسی ندارند.
