اشاره کاوه ایرانی روزنامه نگار فدریکا موگرینی، نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی و امور امنیتی پس از پایان دوره فعالیتش با این اتحادیه خداحافظی کرد. این بانوی سیاستمدار در طول مدت فعالیتش به عنوان نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی، تلاش فراوانی داشت تا در مقابل زیاده خواهی های غرب به ویژه […]
اشاره
کاوه ایرانی
روزنامه نگار
فدریکا موگرینی، نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی و امور امنیتی پس از پایان دوره فعالیتش با این اتحادیه خداحافظی کرد. این بانوی سیاستمدار در طول مدت فعالیتش به عنوان نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی، تلاش فراوانی داشت تا در مقابل زیاده خواهی های غرب به ویژه دولت ترامپ ایستادگی کند و در حقیقت می توان او را از حامیان اصلی ایران در قضیه برجام دانست. البته بسیاری از محافظه کاران کشورمان به ویژه طیف تندروی اصولگرا اعتقادی به این قضیه ندارند چرا که از نگاه آنان همه اروپایی ها و غربی ها دشمن تلقی می شوند.
به گزارش «جمله» روز گذشته خانم موگرینی در توئیتی نوشت: «دوره خدمت من پس از پنج سال فشرده به پایان می‌رسد. از همه کسانیکه در تبدیل اتحادیه اروپای به شریکی قابل اعتماد، ستون چند جانبه‌گرایی و مدافع سرسخت حقوق بشر تلاش کردند، متشکرم.»
وی با اشاره به واگذار کردن این سمت به جوزپ بورل به‌عنوان جانشین آینده‌اش، برای او بهترین‌ها را آرزو کرد.
موگرینی در تاریخ یک نوامبر ۲۰۱۴ در رأس سیاست خارجه و امور امنیتی اتحادیه اروپا قرار گرفت. وی پیش از برعهده گرفتن این سمت، وزیر امور خارجه ایتالیا بود.
جوزپ بورل، وزیر امور خارجه اسپانیا، دوم ژوئیه گذشته از سوی رهبران اروپایی به عنوان مسئول آینده دستگاه دیپلماسی اتحادیه اروپا و نایب رئیس اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا معرفی شد. انتصاب آقای بورل به عنوان جانشین فدریکا موگرینی پیشتر به تصویب پارلمان اروپا رسیده است.
از مبارزات دانشجویی یا نمایندگی اتحادیه اروپا
فدریکا موگرینی متولد ۱۶ ژوئن ۱۹۷۳ است و زمانیکه در تاریخ یک نوامبر ۲۰۱۴، نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی و امور امنیتی شد، تنها ۴۱ سال سن داشت. گرچه برخی در آن زمان این مدیر جوان را برای این پست کم تجربه توصیف می‌کردند اما برخی دیگر معتقد بودند او می‌تواند پرانرژی در سراسر دنیا پرچم اتحادیه اروپا را بالا نگه دارد.او سیاستمدار ایتالیایی از حزب دموکراتیک ایتالیا است که غیر عنوان نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی و امور امنیتی، دوره ای نیز وزیر امورخارجه ایتالیا بود. از فدریکا موگرینی به عنوان یک «سیاستمدار نمونه‌وار چپ میانه برای نسل خودش» یاد می‌شود که در دهه ۱۹۹۰ با نژادپرستی، بیگانه‌هراسی و آپارتاید مبارزه می‌کرده و اکنون عقاید چپ رادیکال خود را کنار گذاشته‌است. فردریکا از ۱۵ سالگی با عضویت در شاخه جوانان حزب کمونیست ایتالیا، وارد عرصه سیاست شد. او همچنین در سال ۲۰۰۱ عضو شورای ملی حزب دمکرات‌های چپ شد و در دفتر روابط خارجی این حزبِ سوسیال دمکرات فعالیت کرده و در مسائل مربوط به فرایندهای صلح خاورمیانه و ارتباط با احزاب سوسیالیستی اروپا و آمریکا فعال بود.
با تأسیس حزب دموکراتیک ایتالیا در سال ۲۰۰۷ موگرینی در دفتر رئیس حزب والتر ولترونی مشغول به کار شد و در سال ۲۰۰۸ به عنوان نماینده پارلمان ایتالیا برگزیده شد.
وی در فوریه ۲۰۱۳ به عنوان وزیر امور خارجه در کابینه ماتئو رنتسی انتخاب شد و از سال ۲۰۱۴ نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی و امور امنیتی شد. موگرینی به عنوان نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات هسته‌ای با ایران که به انعقاد تفاهم هسته‌ای لوزان و برنامه جامع اقدام مشترک میان ایران و گروه ۱+۵ منجر شد، حضور داشت.
حال با پایان دوره پنج ساله ماموریت وی، عملکرد او در سیاست خارجه و امور امنیتی زیر ذره‌بین کارشناسان است.
او پیش از اینکه جانشین آینده‌اش معرفی شود، گفته بود «کسی باید در این جایگاه قرار گیرد که سابقه دفاعی و امنیتی در کارنامه خود داشته باشد». گرچه جوزپ بورل ۷۲ ساله، که جانشین موگرینی است، بیشتر سابقه در روابط بین الملل دارد اما در راس کمیسیون اروپا اورزولا فن در لاین قرار گرفته است که پیش از این وزیر دفاع آلمان بوده است.
دست آورد پنج ساله موگرینی
دانیلا ایررا، دانشیار روابط بین الملل در دانشگاه کاتانیای ایتالیا در گفت‌وگو با یورونیوز درباره دستاوردهای موگرینی می‌گوید: «به‌طور کلی و با تعجب می‌گویم که مهمترین دستاورد موگرینی این بوده است که توانسته سیاستی را مدیریت و رسما ارائه کند که اساسا ناسازگار است که به آن سیاست مشترک امنیتی و دفاعی می‌گویند.»
وی در عین حال می‌گوید: «با این حال، موگرینی همیشه ظرافت‌های دیپلماتیک داشته است.»
موگرینی همچنین در تاریخ ۲۵ سپتامبر در پایان نشست کمیسیون برجام تصریح کرد که با توجه به شرایط کنونی حفظ برجام بسیار دشوارتر از پیش شده است.
موگرینی از حامیان سرسخت برجام به شمار می آید و حتی در آخرین روزهایی که عنوان نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی را بر عهده داشت بر لزوم پایبندی همه طرف های برجام به این توافق نامه تاکید ورزید.
موگرینی و ایران
برای ما ایرانی‌ها نام فدریکا موگرینی یادآور توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ است. برخی برجام را دستاورد موگرینی در ماه‌های نخستین آغاز کارش توصیف می‌کنند اما برخی دیگر با توجه به سرنوشت نامشخص برجام آن را دستاورد نمی‌دانند. خانم ایررا از جمله کارشناسانی است که برجام را یک موفقیت برای موگرینی ارزیابی می‌کند: «وی در توافق هسته‌ای با ایران موفق بوده است. او در مذاکره با سیاستمداران ایران کاملا راهبردی برخورد کرده است.»
با این حال، موگرینی در روزهای آخر حضور خود در راس سیاست خارجی اروپا تلاش ویژه‌ای برای نجات برجام انجام نداد و واکنش‌هایش نسبت به کاهش تعهدات برجامی ایرانی نیز به حداقل رسید.
وی در آخرین واکنش‌های خود در ماه ژوئیه گذشته گفت: «توافق هسته‌ای ایران حالش خوب نیست اما همچنان زنده است و نمی‌توانیم بگوییم که ساعت‌های پایانی و آخرین نفس‌ها را سپری می‌کند.»
موگرینی همچنین در تاریخ ۲۵ سپتامبر در پایان نشست کمیسیون برجام تصریح کرد که با توجه به شرایط کنونی حفظ برجام بسیار دشوارتر از پیش شده است.
اما در کنار موضوع برجام یکی دیگر از خاطراتی که ما ایرانی ها از این بانوی آهنین اتحادیه اروپا داریم، حضور این چهره بین المللی در مجلس هنگام برگزاری مراسم تحلیف ریاست جمهوری در سال ۹۶ است. فدریکا موگرینی روز شنبه ۱۴ مرداد ۹۶ از مهمترین مهمانان حاضر در مراسم تحلیف دومین دوره ریاست جمهوری حسن روحانی در تهران بود. پس از پایان مراسم تعدادی از نمایندگان حاضر در مراسم با او عکس گرفتند که حاشیه‌هایی به همراه داشت. انتشار تصاویر نمایندگان مجلس که برای گرفتن عکس سلفی از سر و دوش هم بالا می رفتند موجی از انتقادات را در جامعه به همراه داشت تا جایی که نام این رویداد را «سلفی حقارت» نامیدند.
پس از این ماجرا با اینکه فرج ا… رجبی، نماینده مردم شیراز و یکی از کسانی که با خانم موگرینی سلفی گرفته بود، عذرخواهی کرد اما انتقادها همچنان تا مدت ها ادامه داشت.
در همان زمان علیرضا سلیمی، عضو هیات نظارت بر رفتار نمایندگان، این اقدام را نشان دهنده «خود باختگی در برابر غرب» خواند و گفت در صورتی که بقیه نمایندگان به هیات نظارت بر رفتار نمایندگان شکایت کنند، «قطعا هیات نظارت این رفتار دون شان را بررسی خواهد کرد.» در نهایت دوره پنج ساله فدریکا موگرینی با تمام فراز و نشیب هایش به اتمام رسید و شاید تا مدت ها نام این بانوی سیاستمدار ایتالیایی را در رسانه ها نشنویم. حال باید دید جوزپ بورل جانشین اسپانیایی او چه رویکردی را در قبال ایران و جهان اتخاذ خواهد کرد. کسی که گفته می شود نسبت خانم موگرینی و خانم اشتون، دو مسئول قبلی سیاست خارجی اتحادیه اروپا، از شخصیتی متفاوت برخوردار است.
