امروز دوم دسامبر برابر با ۱۱ آذر روز جهانی لغو برده داری است و گرامي داشته مي شود. اگر چه مفاهيم قبلي بردگي مثل استعمار کهنه و يا نظام برده داري بر چيده شده اما مفاهيمي چون استعمار نوين به وجود آمده است. در تاریخ نگاری مدرن، سال ۹۶۰ میلادی، نخستین تاریخ لغو برده داری […]
امروز دوم دسامبر برابر با ۱۱ آذر روز جهانی لغو برده داری است و گرامي داشته مي شود. اگر چه مفاهيم قبلي بردگي مثل استعمار کهنه و يا نظام برده داري بر چيده شده اما مفاهيمي چون استعمار نوين به وجود آمده است.
در تاریخ نگاری مدرن، سال ۹۶۰ میلادی، نخستین تاریخ لغو برده داری است. در آن زمان، حاکم شهر ونیز، در کشور ایتالیای کنونی، رسما ممنوعیت برده داری را اعلام کرد. از آن پس در سراسر جهان حکومتها یکی پس از دیگری خرید و فروش برده و استثمار بردگان را قانونا ممنوع کردند. در سال ۲۰۱۲ سازمان ملل متحد روز دوم دسامبر را به عنوان روز جهانی لغو برده داری به ثبت رساند.
روابط کارگر و کارفرما در عصر جديد، وجود شرکت هاي چندمليتي، وجود کشورهاي شمال و جنوب، بازار بودن کشورهاي جنوب براي کشورهاي شمال و… همگي از مسئله اي حکايت مي کنند که به آن، بردگي درنظام جديد اطلاق مي شود.
یکی از واقعیتهای تلخ دنیای امروز به بردگی گرفتن انسانها است. در برخی کشورهای دنیا آمار بسیار بالایی از بردگی انسانها وجود دارد. این افراد در برابر دست مزد کم مجبور به کار زیادند. در مقابل این اتفاقها باید انجمنهای کارگری و نیز سازمانهای حمایت از حقوق بشر اقداماتی را انجام دهند. چهل و پنج میلیون در عصر برده داری مدرن زندگی میکنند. بر اساس یک نظر سنجی که توسط یک موسسه حقوق بشر در استرالیا انجام شد، نزدیک ۴۶ میلیون انسان در سرتاسر جهان به عنوان یک برده زندگی میکنند. چند سال پیش میزان این بردگان مدرن ۳۵ میلیون تخمین زده میشد.
بالاترین میزان تعداد بردگان که تقریبا بیش از ۱۸ میلیون نفر هستند، در هندوستان زندگی میکنند. در حالی که کره شمالی دارای بالاترین میزان سرانه برده داری است. در جوامع کومونیستی ۴/۴ درصد از کل جمعیت به عنوان برده مدرن زندگی میکنند. این نظر سنجیها حاصل مصاحبه با ۴۲۰۰۰ نفر در ۲۵ کشور دنیاست. این نتایج فقط یک تخمین هستند چون هیچ کشوری اطلاعات دقیقی از این موضوع حساس ارائه نمیدهد.
بسیاری از مردم در سراسر جهان گرفتار شرایط بد زندگی هستند و راه فراری هم ندارند. آنها در بردگی به دنیا میآیند، مجبور میشوند که تن فروشی کنند یا گرفتار راههای سخت و غیرانسانی دیگر میگردند. مردم نمیتوانند از این موقعیتها نجات یابند چون معمولا تهدید میشوند. از طرف دیگر خیلی از آنها قربانی کارهای اجباری هستند که باید در معدنها یا مزرعهها برای اندک پولی یا حتی مجانی کار کنند.
در حالی که کشورهای در حال پیشرفت سخت میکوشند که با برده داری مدرن مقابله کنند، دیگر کشورها مانند کره شمالی کار چندانی برای کمک کردن به مردمانی که به بردگی گرفته شده اند انجام نمیدهند. به علاوه میلیونها نفر از مردم در برخی از کشورهای دنیا شغلهایی اختیار کرده اند که حقوقشان به نحو شایسته پرداخته نمیشود. اتحادیه کارگری و دیگر سازمانهای کارگری به ندرت در این کشورها یافت میشود به خاطر همین بردگی مدرن ممکن است گسترش یابد.
روزانه میلیونها برده مدرن در سراسر جهان ناخواسته در مزارع و کارخانهها کار میکنند. حدود ۷۰ درصد آنها زنان و کودکان هستند. به گفته بنیاد رهروی آزاد (Walk Free Foundation) مشکل به کشورهای در حال توسعه محدود نمیشود. محققان میگویند به رغم وجود قوانین سخت، بردگی در کشورهای ثروتمند در حال رشد است.
اگر چه نظام برده داری به عنوان یک نظام اجتماعی در مقیاس تاریخی به هزاران سال پیش برمی گردد و سر آغاز پیدایش نظام طبقاتی در جوامع انسانی است، اما برده داری در شکل مدرن آن هنوز از جهان رخت برنبسته است. فقر و بی حقوقی، دیکتاتوری و سرکوب، دربدری و بی خانمانی، جنگهای ارتجاعی و کشتارهای جمعی، فجایع زیست محیطی، آسیب های دردناک اجتماعی، همه این ها هنوز برای ترسیم سیمای واقعی جهان در عصر گندیدگی نظام سرمایه داری کافی نیستند. به این فهرست باید مفهوم بردگی مدرن را نیز افزود. برده داری در شکل مدرن آن هنوز نه تنها در جهان باقی است، بلکه تجارت پرسودی را نیز تشکیل می دهد. اگر سود حاصله از قاچاق مواد مخدر در ردیف اول باشد، سود حاصل شده از قاچاق انسان و قاچاق اسلحه در ردیف دوم و سوم قرار دارند. برآوردهای تقریبی از سود حاصل از برده داری مدرن، بیش از چهل میلیارد دلار در سال است.
آمار سازمان ملل نشان می دهد که حداقل ۴۶ میلیون نفر در جهان در موقعیت بردگان مدرن هستند. از آنجا که تهیه آمار دقیقی از بردگان مدرن بسیار دشوار است، با توجه به شواهد می توان دریافت که شمار واقعی بسیار بیش از این ارقام است. به عنوان مثال اگر کودکان کار را بردگان مدرن عصر سرمایه بدانیم در این صورت باید رقم نزدیک به ۲۰۰ میلیون کودک کار در سراسر جهان را نیز به آن اضافه کنیم.
اما این بردگان نه در خفا و پنهانی، بلکه در پیش چشمان دولت ها، به بردگی کشیده می شوند. قوانین کشورها و معاهدات بین المللی هم جلودار بقا و حتی گسترش این پدیده نیستند. شکار دختر بچه ها از کشورهای عقب مانده سرمایه داری و تبدیل آنان به کارگران جنسی، به یکی از تجارت های پر سود در جهان تبدیل شده است. دختران و زنان توسط باندهای مافیائی، با شیوه های مختلف در کشورهای آسیائی شکار می شوند، مدارک و اوراق شناساییشان را به زور از آنها می گیرند و به اروپای غربی منتقل می کنند.
میلیون ها کودک در دخمه ها و زیر زمینها، در مزارع و کارگاه های صنایع دستی، در کشورهای نظیر هندوستان، پاکستان، بنگلادش، کره شمالی، ایران و بسیاری جاهای دیگر، در بی رحمانه ترین شرایط، به کار کشیده می شوند. به علاوه قاچاق کودکان برای مصارف دیگر، به یک تجارت پر سود تبدیل شده است.
قاچاق انسان به منظور و خرید و فروش اعضا بدن، به کارگیری در جنگ های محلی از سوی گروه های مسلح که به ویژه در آفریقا رواج دارد از نمونه های دیگر بردگی مدرن هستند؛ بردگانی که آسان تر و ارزان تر از عصر برده داری به دست می آیند.
گزارش سال ۲۰۱۶ شاخص بردگی جهانی که توسط بنیاد واک فری در استرالیا منتشر شده، بردگی را این طور توصیف کرده: «موقعیت هایی از بهره کشی که در آن فرد به دلیل تهدید، خشونت، زورگویی، سوءاستفاده از قدرت یا حیله، امکان سرپیچی از دستور یا ترک را ندارد.» انواع مدرن بردگی می تواند شامل اجبار به انجام کار رایگان برای پرداخت وام، بردگی کودکان، ازدواج اجباری، استخدام خانگی، و کار اجباری باشد، به نحوی که فرد قربانی زیر خشونت و ارعاب مجبور به ماندن در موقعیت شده باشد.