«جمله» تاریخچه و چالش‌های مسکن مهر را بررسی می‌کند؛ همکاری بخش‌های مختلف ضامن حل مشکل مسکن مهر در همه استان‌ها است
«جمله» تاریخچه و چالش‌های مسکن مهر را بررسی می‌کند؛ همکاری بخش‌های مختلف ضامن حل مشکل مسکن مهر در همه استان‌ها است

اما این طرح پس از افزایش شدید بهای مسکن در ایران شروع شد. دولت برای تامین مالی این طرح از بانک مرکزی قرض کرد که منجر به رشد نقدینگی و افزایش تورم شد. به‌طوری‌که نیمی از کل پول‌های چاپ شده در تاریخ ایران صرف ساختن مسکن مهر شد. از چالش های مطرح شده در این […]

اما این طرح پس از افزایش شدید بهای مسکن در ایران شروع شد. دولت برای تامین مالی این طرح از بانک مرکزی قرض کرد که منجر به رشد نقدینگی و افزایش تورم شد. به‌طوری‌که نیمی از کل پول‌های چاپ شده در تاریخ ایران صرف ساختن مسکن مهر شد. از چالش های مطرح شده در این طرح نیز این است که خانه‌های ساخته شده در این طرح عموما در حاشیه شهرها بودند و فکری برای امکانات گوناگون نظیر آب و برق و گاز و تلفن آن‌ها نشده بود. تا به حال، در مجموع برای ساخت یک میلیون و ۷۷۶ هزار و ۶۹۵ واحد مسکن معادل ۳۹ هزار و ۶۶۷ میلیارد و ۳۳۰ میلیون تومان تسهیلات از طرف بانک مسکن پرداخت شده‌است.
ساخت این طرح به سه شیوه، توسط دولت، توسط تعاونی‌ها، توسط افراد (شخصی‌سازی) ارائه شده است. در فاز اولیه ساخت مسکن مهر دولت بصورت مشخص خود سازنده مسکن مهر بوده و با انتخاب پیمانکاران و نظارت‌های رایج ساخت و ساز در نحوه اجرای کار نظات می‌کرد. مسکن مهر تعاونی ساز هم پس از مدتی دولت سیستم یکپارچه اجرا و نظارت خود را به بخش خصوصی منتقل ساخت و با قراردادن زمین‌های محدوده مسکن مهر به تعاونی‌ها صرفاً خدمات خود را به ارایه نقشه و نظارت تقلیل داد. مسکن مهر شخصی‌ساز: در این طرح مسکن مهر به افراد متقاضی ساخت واگذار شده تا با سرمایه بخش خصوصی نسبت به ساخت مسکن مهر اقدام نمایند در این طرح نیز ارایه نقشه و نظارت از کارهای دولت محسوب می‌شد. در این نوع طرح زمین به عنوان آورده دولت در این مشارکت با قیمت متناسب منطقه محاسبه و در ارزیابی‌ها منظور می‌شود.
گفتنی است که مبنای اصلی مسکن مهر بر این امر مبتنی است که ارزش زمین، بخش قابل توجهی از هزینه تمام شده مسکن را به خود اختصاص می‌دهد. این سهم در کل کشور در دوره ۳۵ ساله برابر ۴۰ درصد و در دهه اخیر برابر ۴۵ درصد بوده‌است. همچنین در استان تهران این سهم به حدود ۶۰ درصد بالغ می‌شود؛ بنابراین با حذف یا کاهش ارزش زمین از هزینه تمام شده مسکن، می‌توان تا حدود زیادی هزینه مسکن را کاهش داد؛ بنابراین طرح مسکن مهر بر اجاره بلند مدت زمین جهت احداث مسکن مبتنی است. اما نکاتی که در این میان در نظر گرفته نشده‌است آن است که ارزش زمین در شهرهای مختلف دارای اختلافاتی فاحش است. به عبارت دیگر ارزش زمین در کلان‌شهرها رقم بسیار بالایی است و به همین دلیل مسکن مهر در کلان‌شهرها (در حقیقت شهرهای جدید مجاور کلان‌شهرها) جوابگو خواهد بود و البته این امر خود موجب افزایش تمایل به مهاجرت به این شهرها خواهد شد.
این پروژه البته مشکلات جدی دیگری نیز در عرصه اقتصاد ملی، مدیریت شهری، برنامه‌ریزی توسعه شهری و… ایجاد نمود اما دولت یازدهم و دوازدهم خود را موظف دانست که این پروژه را ادامه دهد و وزارت راه و شهرسازی به همراه مجموعه های ذی ربط در این حوزه سعی کردند که مشکلات این حوزه را نیز برطرف کنند.

تکمیل پروژه های مسکن مهر تا پایان ۹۹
این در حالی است که مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن از تکمیل پروژه های مسکن مهر تا پایان سال ۹۹ به جز پروژه هایی با پیشرفت کمتر از ۳۰ درصد و یا دارای پرونده حقوقی خبر داده است و عنوان کرده که در تکمیل مسکن مهر سراسر کشور عقب‌ماندگی وجود ندارد و فقط سامانه مسکن مهر باید به‌روز شود. علی نبیان گفته است که مسکن مهر طرحی بود که به اشتباه تنها متعلق به وزارت راه و شهرسازی قلمداد شد در صورتی که این طرح، یک طرح ملی و متعلق به دولت جمهوری اسلامی است و تمامی نهادهای دولتی در تکمیل آن نقش دارند.
حالا اما مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن در سفر به استان کرمانشاه از تعیین‌تکلیف ۶۰۸ واحد مسکن مهر در استان کرمانشاه خبر داد و گفت: به‌زودی و با تصویب شورای مسکن استان واگذاری این پروژه‌ها به نهادهای متقاضی واگذار می‌شود. همچنین نبیان در دیدار با استاندار کرمانشاه از تعیین تکلیف پروژه ۴۸۰واحدی مسکن مهر «کرند غرب» و پروژه ۱۲۸ واحدی «ماهیدشت» استان کرمانشاه خبر داد و گفت: به زودی و با تصویب شورای مسکن استان واگذاری این پروژه‌ها به نهادهای متقاضی صورت می گیرد.
وی با اشاره به اینکه پروژه ۴۸۰ واحدی مسکن «کرند غرب» از پروژه‌های فاقد متقاضی مسکن مهر بوده است، افزود: پیش از این بارها اعلام کرده‌ایم که پروژه‌های مسکن مهر، به‌جز آن‌ها که درگیری حقوقی دارند یا فاقد متقاضی هستند یا پیشرفت فیزیکی زیر ۳۰ درصد دارند را تا پایان امسال به اتمام خواهیم رساند.
نبیان عنوان کرد: با این وجود وظیفه شرعی و سازمانی خود می‌دانیم که برای رفع دغدغه‌های هم‌وطنانمان، مشکل واحدهای مسکن مهر فاقد متقاضی را نیز با رعایت موازین قانونی و در اسرع وقت حل نماییم.
معاون وزیر راه و شهرسازی در خصوص پروژه مسکن مهر ۴۸۰ واحدی «کرند» گفت: این پروژه پیش از این در اختیار بنیاد مسکن انقلاب اسلامی بوده و به دلیل فاقد متقاضی‌بودن تاکنون حدود ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است که امیدواریم با انتقال آن به اداره کل راه و شهرسازی استان کرمانشاه، بتوانیم مشکلات موجود در پروژه را برطرف و نسبت به تکمیل آن بر اساس زمان‌بندی مقرر اقدام نماییم.
مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن با تشکر از هماهنگی و همکاری دستگاه‌های ذی‌ربط استانی برای رفع مشکل این پروژه خاطرنشان کرد: هماهنگی استانداری، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، بانک مسکن و اداره کل راه و شهرسازی استان کرمانشاه توانست نتیجه مثبتی را در حل مشکل این پروژه ایفا نماید.
وی در ادامه ابراز امیدواری کرد: سایر پروژه‌های باقی‌مانده مسکن مهر نیز با هماهنگی و همکاری تمام دستگاه‌های ذی‌ربط دولتی هرچه سریعتر به سرانجام برسد.
لازم به ذکر است که در این جلسه گزارشی از مقاوم‌سازی مسکن مهر شرف‌آباد شهر اسلام‌آباد غرب نیز ارائه شد که براساس این گزارش از مجموع ۸۶۰ واحد پروژه مسکن مهر این استان تاکنون ۷۳ درصد پیشرفت فیزیکی عملیات اجرایی مقاوم سازی و ۷۹ درصد پیشرفت فیزیکی عملیات اجرایی داخلی ساختمان به انجام رسیده است.
نکته دیگری که درباره مسکن مهر مطرح اخیرا مطرح شده این است که واخدهای باقی مانده مسکن مهر قرار است به نیروهای مسلح تخصیص یابد. بر همین اساس قرار است که ۴۵ هزار هکتار زمین مورد اختلاف وزارتخانه‌های راه و شهرسازی و دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تعیین تکلیف شود.