آرمان طهرانی- روزنامه نگار/ اشاره: پس از ماه ها تنش در منطقه، عاقبت هفته گذشته تقابل میان ایران و آمریکا به بالا ترین حد خود رسید و پس از اقدام تروریستی آمریکا، روز چهارشنبه ایران نیز پاسخ دولت ترامپ را با موشک باران دو پایگاه آمریکایی در عین الاسد و اربیل داد تا […]
آرمان طهرانی-
روزنامه نگار/
اشاره: پس از ماه ها تنش در منطقه، عاقبت هفته گذشته تقابل میان ایران و آمریکا به بالا ترین حد خود رسید و پس از اقدام تروریستی آمریکا، روز چهارشنبه ایران نیز پاسخ دولت ترامپ را با موشک باران دو پایگاه آمریکایی در عین الاسد و اربیل داد تا بدین وسیله شوک نهایی به اقتصاد جهانی وارد شود.
به گزارش «جمله» در طول هفته گذشته شاخص بورس های بین المللی و همچنین بورس تهران در حالتی بحرانی قرار داشت. بازار سهام در اولین روز هفته گذشته و در واکنش به شهادت سپهبد سلیمانی افتی بی سابقه را تجربه کرد؛ شاخص کل بورس با افتی ۲۶/۴ درصدی، بیش از ۱۶ هزار واحد سقوط کرد و در کانال ۳۶۷ هزار ایستاد. شاخص کل هم وزن نیز نزدیک به چهار هزار و ۸۰۰ واحد کاهش یافت.
این روند به طور تقریبی در طول هفته ادامه داشت و بازار سهام در آخرین روز کاری ، در واکنش به حمله موشکی سپاه پاسداران به پایگاه نظامی آمریکایی عین الاسد در استان الانبار عراق، کار خود را در محدوده منفی معاملاتی به پایان رساند.
در همین راستا سازمان بورس و اوراق بهادار طی ابتکار عملی، دامنه نوسان سهام بورس و فرابورس را به دو درصد تقلیل دادند تا مانعی را برای رفتار هیجانی بازار ایجاد کرده باشند. این اقدام که با واکنش عموم فعالان بازار روبرو شد، سبب شد که شاخص کل بورس تنها افتی پنج هزار واحدی را تجربه و در کانال ۳۵۳ هزار قرار گیرد. شاخص کل هم وزن نیز ۱۴۲۷ واحد افت کرد تا کار خود را در محدوده ۱۰۸ هزار متوقف کند.
با اینحال خبر حمله انتقام جویانه ایران به پایگاه عین الاسد آمریکا در عراق شاخص های بورس آمریکا همه با هم منفی شدند. بر این اساس شاخص دو جونز ۱.۴ درصد, شاخص S&P ۵۰۰ معادل ۱.۵ درصد ریزش کردند.
سقوط دلار،تقویت ریال
از سوی دیگر التهاب اخیر بازار ارز را که از شنبه گذشته آغاز شده بود، با تاکید روز چهارشنبه دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا بر ادامه استراتژی تحریم به جای جنگ با ایران، فروکش کرد و ریال در برابر دلار آمریکا تقویت شد.
با آغاز معاملات آخرین روز کاری بازار ایران، نرخ فروش هر دلار آمریکا در بازار آزاد سیر نزولی به خود گرفت و از ۱۴ هزار و ۵۰ تومان به حدود ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان رسید تا ریال ایران در برابر دلار ۳.۹ درصد تقویت شود.
البته افت قیمت دلار در معاملات بازار رسمی تحت مدیریت بانک مرکزی تنها ۱۸۰ تومان بود که موجب کاهش بهای فروش دلار از ۱۳ هزار و ۳۸۰ به ۱۳ هزار و ۲۰۰ تومان شد.
در معاملات روز پنجشنبه بازار ارز هر یورو نیز در بازار رسمی و آزاد به ترتیب ۱۴ هزار و ۸۰۰ و ۱۵ هزار تومان مبادله شد.
آثار مثبت حمله موشکی سپاه
روز چهارشنبه عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی در حاشیه نشست هیات دولت درباره پاسخ موشکی ایران به خبرنگاران گفت:« از سپاه پاسداران که به درخواست مردم پاسخ داد، تشکر می کنم؛ در آینده، شاهد آثار مثبت این اقتدار جمهوری اسلامی خواهیم بود».
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: «امیدواریم که با تدابیر اتخاذ شده در بانک مرکزی و اقداماتی که انجام داده ایم شاهد ثبات و تعدیل نرخ ارز در بازار باشیم».
همتی با بیان اینکه این بانک در بازار حضور دارد و اجازه نوسان زیاد در بازار را نمی‌دهد، گفت:« امیدواریم قیمت ارز بازگردد زیرا به دلیل شوک‌های سیاسی بالا رفته و ماندگار نیست».
وی با بیان اینکه تقاضای واقعی ارز را تامین می‌کنیم، گفت:« اکنون در صرافی‌های رسمی، نرخ ارز از نرخی که در سایت‌ها اعلام می‌شود کمتر است».
رئیس کل بانک مرکزی خاطر نشان کرد: «آثار مربوط به شوک‌های روانی ناشی تنش‌های سیاسی سرجای خود است، اما به تدریج از بین خواهد رفت».
همتی گفت: «ما تلاش می‌کنیم که نرخ ارز به ارزش ذاتی خود باز گردد. نرخ‌های فعلی، قیمت واقعی و ذاتی ارز نیست».
عدم افزایش نرخ ارز در برابر بالاترین تنش
عبدالناصر همتی روز پنج شنبه نیز در خصوص عدم افزایش بهای دلار در کشور گفت: «برخی صحبت از ارز ۲۰ هزار تومانی می‌کردند و می‌گفتند دیگر نمی توانید بازار را مدیریت کند ولی من عرض کردم مجموعه بانک مرکزی به همراه صرافی ها نمی گذارند اتفاقی برای بازار بیفتد. دیدید که بالاترین تنش خاورمیانه هم منجر به افزایش نرخ ارز نشد».
وی افزود: «بانک مرکزی از یک سال و نیم گذشته، اقدامات جدی برای کنترل ریال کرده است. متاسفانه ریال ایران در سال های گذشته بدون کنترل و در واقع رها شده بود. زمانی که ریال کنترل شود سودجویان دیگر نمی توانند دارایی های مردم را در معرض ریسک قرار دهند. رمز موفقیت بانک مرکزی برای بازار ارز، کنترل ریال است. هیچگاه برای کنترل بازار ارز به صرافی ها ارز تزریق نمی کنیم بلکه با کنترل ریال آن را مدیریت می کنیم».
افزایش بهای نفت
از سوی دیگر بهای نفت همزمان با تنش در منطقه افزایش چشمگیری داشته است. بر اساس اخبار منتشر شده قیمت نفت در معاملات روز پنج شنبه بازار جهانی پس از یک حمله موشکی به بغداد که نگرانی‌های جدیدی نسبت به تنشها در خاورمیانه ایجاد کرد، افزایش یافت.
بهای معاملات نفت برنت ۴۳ سنت معادل ۰.۷ درصد افزایش یافت و به ۶۵ دلار و ۸۷ سنت در هر بشکه رسید. قیمت نفت برنت روز چهارشنبه در واکنش به پاسخ کوبنده سپاه به حمله تروریستی آمریکا نوسان زیادی را تجربه کرد و سرانجام تحت تاثیر اظهارات رئیس جمهور آمریکا که اعلام کرد واشنگتن پاسخ نظامی نخواهد داد، ۴.۱ درصد سقوط کرد.
قیمت نفت اکنون نسبت به زمان حمله تروریستی هوایی آمریکا در عراق و شهادت سردار سپهبد قاسم سلیمانی، اندکی پایین رفته است.
بهای معاملات آتی وست تگزاس اینترمدیت آمریکا ۶۱ سنت معادل یک درصد افزایش یافت و به ۶۰ دلار و ۲۲ سنت در هر بشکه رسید.
در حمله روز پنج شنبه، دو راکت به منطقه سبز بغداد که مقر سفارتخانه ها و ساختمانهای دولتی است، اصابت کرد. با این حال حملات مذکور تلفاتی نداشت و هیچ کس مسئولیت آن را برعهده نگرفت اما نشان داد که التهابات خاورمیانه همچنان استمرار خواهد داشت.
همچنین آمار رسمی نشان داد ذخایر نفت آمریکا در هفته منتهی به سوم ژانویه به میزان ۱.۲ میلیون بشکه رشد کرده است در حالی که تحلیلگران در نظرسنجی رویترز کاهش ذخایر به میزان ۳.۶ میلیون بشکه را پیش بینی کرده بودند.
بر اساس گزارش رویترز، در این بین بانک جی پی مورگان پیش بینی خود از قیمت نفت برنت در سال ۲۰۲۰ را حفظ کرد و همچنان انتظار دارد میانگین این شاخص قیمت ۶۴ دلار و ۵۰ سنت در هر بشکه باشد.
در نهایت به رغم عقب نشینی رئیس جمهور آمریکا، نمی توان امیدوار بود که شاهد کاهش تنش در منطقه در روزهای آتی باشیم چرا که با تداوم حضور نظامی آمریکایی ها در این خاورمیانه همواره احتمال بروز تنش های جدید و جدی تر وجود دارد. تنش هایی که می تواند تاثیر مستقیم بر اقتصاد جهانی داشته باشد.
