آرمان طهرانی- روزنامه نگار/ اشاره: دهم بهمن ماه سومین مرحله یارانه معیشتی به حساب سرپست خانوارها واریز خواهد شد. پس از واریز اولین دور از مرحله بسته معیشتی تعداد زیادی از مردم خود را مستحق برای دریافت می دانستند اما به آنها تعلق نگرفت و طبق اعلام دولت در بازه های زمانی مختلف اعتراض […]
آرمان طهرانی-
روزنامه نگار/
اشاره: دهم بهمن ماه سومین مرحله یارانه معیشتی به حساب سرپست خانوارها واریز خواهد شد. پس از واریز اولین دور از مرحله بسته معیشتی تعداد زیادی از مردم خود را مستحق برای دریافت می دانستند اما به آنها تعلق نگرفت و طبق اعلام دولت در بازه های زمانی مختلف اعتراض خود را اعلام کردند که بعضی از آنها بعد از اعلام و ثبت اعتراض مشمول و برخی دیگر مشمول نشدند.
به گزارش «جمله» با افزایش گلهمندی مردم مشخص شد درصد خطای این طرح دولت بسیار بالاتر از حد تصور است و بر همین اساس ستاد شناسایی مشمولان بسته حمایت معیشتی دولت مستقر در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تصمیم گرفت سازوکاری فراهم کند تا معترضان نسبت به عدم واریز بسته حمایتی، درخواست خود را اعلام کرده و در سایت جاماندگان یارانه حمایت معیشتی ثبت نام کنند.
سرپرستان خانواری که بسته حمایت معیشتی دولت به حسابشان واریز نشده بود، باید برای ثبت درخواست رسیدگی به سایت Hemayat.mcls.gov.ir مراجعه میکردند. البته شمارهگیری کد دستوری #۶۳۶۹* برای پیگیری بسته حمایت معیشتی هم اعلام شد ولی با این حال اختلال در سایت و عدم موفقیت در شمارهگیری کد دستوری اعتراض جاماندگان بسته حمایتی را در پی داشت.
بر اساس این گزارش، پس از پیگیری موضوع توسط سازمان بازرسی بیش از ۹۰ هزار نفر دیگر به لیست دریافتکنندگان بسته حمایت معیشتی اضافه شدند؛ با اینحال هنوز هستند بسیاری از کسانی که با دارا بودن حداقلترین امکانات زندگی و مالی موفق به دریافت این مبلغ از دولت نشدهاند.
شروط دریافت یارانه معیشتی
هنوز حواشی پرداخت حمایت معیشتی تمام نشده است و معترضان منتظر رسیدگی به اعتراضهایشان هستند. اما ازسوی سخنگوی ستاد شناسایی مشمولان کمک حمایت معیشتی زمان واریز مرحله سوم این طرح اعلام شده است.
احمد میدری، معاون رفاه وزارت کار درباره دادههای دریافتی از پایگاه اطلاعات ایرانیان گفت: «در جریان اجرای این طرح، با استفاده از دادههای دریافتی از پایگاه اطلاعات ایرانیان، حمایت معیشتی به ۶۰میلیون نفر از مجموع کسانی که یارانه نقدی میگرفتند پرداخت شد، یعنی ۲۴میلیون ایرانی حمایت معیشتی نگرفتند. البته بخش عمده گیرندگان کمک حمایت معیشتی در مناطق محروم کشور بودند. در این وضعیت طبیعی است که در برخی مناطق مانند کلانشهرها تعداد کسانی که مشمول حمایت معیشتی شدند بسیار محدود باشد».
وی ادامه داد: «ما شاخصهای مختلفی برای احصای شرایط مالی افراد داریم؛ وضعیت تملک خودرو، حکم شغلی، بیمه بازنشستگی، معاملات ملکی، مسافرت خارجی و برخی از شاخصهای بانکی که پس از رضایت فرد تکمیل میشود. با استفاده از مجموعه این شاخصها کل جامعه را دهکبندی میکنیم. هر شاخص بهتنهایی وضعیت فرد را تعیین نمیکند؛ مثلاً تملک خودرو. خانوارهایی هستند که وضع خوبی دارند اما خودرو ندارند، یا در مورد وضعیت بانکی برخی خانوارها سرمایه خود را به پول نقد تبدیل میکنند و در بانک میگذارند. برای دهکبندی جامعه باید مجموع شاخصها درنظر گرفته شود. اینکه ما با یک روش همه شاخصها را درنظر میگیریم که براساس آن جامعه را دهکبندی کنیم، نادرست است. هر شاخصی که بهتنهایی بگیرید یک سری ایراد دارد؛ مثلاً مانده را بگیریم ممکن است یک فرد با دارایی ۱۰۰میلیون تومان مانده بالایی دارد اما مجموع واریزی آن بسیار کم است».
معاون رفاه وزارت کار بیان کرد: «بهترین شاخصی که نشاندهنده میزان استطاعت افراد است رفتار ماهانه آنهاست؛ روی همین رفتار ماهانه متمرکز شدهایم؛ زیرا میخواهیم از جامعه ۸۳میلیونی ایران ۲۴میلیون را انتخاب کنیم تا به آنها یارانه معیشت داده نشود. این عده را با چه معیاری باید انتخاب کنیم؟ یک معیار داراییهای آنهاست، یک معیار درآمد است و یک معیار هزینه، هرکدام از این معیارها میتواند با هم متفاوت باشد. فرضاً یک نفر خانه و دارایی به نام [خود] ندارد، درآمدهایش هم وارد سیستم بانکی نمیشود؛ پس ردی در نظام بانکی ندارد اما از رفتار هزینهای این فرد تمکنش مشخص میشود. میگویند “برای ۳ مسافرت خارجی کسی را حذف میکنید”. در ایران ۱۷درصد مردم مسافرت خارجی رفتهاند. بهاحتمال بالایی این افراد جزو جامعه ۲۴میلیونی هستند؛ برای همین در آییننامه بهصراحت گفته شده اگر کسی ۳ سفر هوایی غیرزیارتی داشته باشد جزو ۲۴میلیون قرار میگیرد. گروه دیگر پولدارهایی هستند که سفر خارجی هم نمیروند؛ اما این افراد بخشی از درآمدهایشان در حوزه املاک و… آشکار است و با استفاده از اطلاعات این پایگاه شناخته میشوند، درواقع اگر بخواهیم کمک حمایت معیشتی را به ۶۰میلیون بدهیم چارهای جز این نداریم که بخشی از افراد را که ثروتمند هم نیستند اما در یکسوم بالایی جامعه قرار میگیرند، حذف کنیم».
میدری ادامه داد: «روال کار مشخص است؛ سیدی را به سازمان برنامه میدهیم آنها هم اطلاعاتی را به نظام بانکی شامل ۲۳ بانک برای انجام واریزها ارائه میدهند. نهادهای نظارتی هم مثل دیوان محاسبات آمدند و کد ملی خانوارهای مشمول را که یارانه گرفته بودند، گرفتند تا این شایعات را بررسی کنند. شایعه پرداخت نشدن موجب شد که ما نیز از نهادهای نظارتی بخواهیم تا تأییدیه واریز را از ۲۳ بانک بگیرند؛ آنها هم به ما اعلام کردند بانکها حداکثر ۴۸ ساعت پس از دریافت، رقم را پرداخت کردهاند. این سوءظن بهقدری بزرگ بود که دستگاههای امنیتی هم وارد کار شدند و بررسیهای خودشان را انجام دادند».
معاون رفاه وزارت کار اضافه کرد: «سال گذشته از بین ۲۴میلیون خانوار یارانهبگیر کشور، به کمتر از ۱۵میلیون خانوار، سبد حمایتی داده شد درحالیکه امسال ۱۸میلیون خانوار حمایت معیشتی گرفتهاند؛ اما بازتاب اعتراض به طرح پارسال چندان قوی نبود. بهنظر من ۲ علت داشت؛ اول اینکه خانوارهایی که نگرفتند فقط یک ۲۰۰هزار تومان را از دست دادند و از همین رو مصرّ نبودند و پافشاری نکردند، دوم اینکه مشمولان را خانوارهای تحت پوشش نهادهای حمایتی، کارمندان، بازنشستهها و کارگران تشکیل میدادند، اما گروههایی از کارمندان دولت و بیمهپردازان تأمین اجتماعی سبد کالا را نگرفتند، در حقیقت بخشی از طبقه متوسط رو به پایین در آن طرح حمایت نشد، اما اعتراض هم کم بود. اما در دوره اخیر کسانی نگرفتهاند که صدایشان راحتتر شنیده میشود، اینها اقشار پرصدا هستند که اعتراضشان رساتر از اقشار کمدرآمد شنیده میشود و به همین واسطه در طرح حمایت معیشتی، موج خبری سنگینی ایجاد شد».
بررسی های نامعتبر
به رغم بررسی هایی که توسط مسئولان در خصوص درآمدها و و ضعیت مالی متقاضیان طرح معیشتی صورت گرفته، برخی خبرها حکایت از آن دارد که این بررسی ها نتیجه مطلوبی نداشته است. به همین دلیل عملکرد وزارت رفاه با انتقاد برخی نمایندگان نیز مواجه شده است. حسینعلی حاجیدلیگانی در جلسه علنی مجلس با انتقاد از نحوه بررسی وضعیت مالی متقاضیان یارانه معیشتی گفت: «وزارت رفاه برای دادن یارانههای معیشتی به حسابها سرک میکشد که این درست نیست. این وضعیت اقتصاد کشور را دچار کندی میکند. این چه روش برخورد با مردم است که آنها را تهدید میکنید که اگر موضوع پرداخت نشدن یارانه معیشتی را پیگیری کنند و آنها به این نتیجه رسیده که یارانه معیشتی نباید به این خانوارها تعلق بگیرد بعد از آن یارانه نقدیشان را قطع میکنیم. این چه طرز گفتار و رفتار با مردمی است که همگی در چند روز گذشته چهطور به صحنه آمدند».
این نماینده مجلس با تاکید بر اینکه این نوع رفتار درست نیست، اضافه کرد: «اهانت، افترا و توهین به مردم درست نیست، چرا به کسی که یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان حقوق میگیرد میگویید که هفت میلیون تومان دریافتی حقوقاش است و به همین دلیل یارانه به او تعلق نمیگیرد. این دروغها را از کجا میآورید».
در نهایت با توجه به بررسی های میدانی و نظرسنجی های صورت گرفته مشخص شده است عملکرد مسئولان مربوطه در خصوص شناسایی افراد واجد شرایط دقیق نبوده و به رغم گذشت ۲ ماه از اجرای طرح پرداخت یارانه معیشتی، تعداد قابل توجهی از واجدین شرایط موفق به دریافت این یارانه نشده اند.