زهرا ایران‌‌شاهی/ پرداخت عوارض به شکل سنتی در آزادراه های کشورهای پیشرفته، در حال تبدیل شدن به یک خاطره است. درواقع با تکنولوژی های جدید مدت هاست که نیازی به توقف و حرکت مجدد برای پرداخت عوارض از بین رفته است. خوشبختانه این رویه در کشورمان نیز سرانجام به مرحله اجرا رسیده و […]
زهرا ایران‌‌شاهی/
پرداخت عوارض به شکل سنتی در آزادراه های کشورهای پیشرفته، در حال تبدیل شدن به یک خاطره است. درواقع با تکنولوژی های جدید مدت هاست که نیازی به توقف و حرکت مجدد برای پرداخت عوارض از بین رفته است. خوشبختانه این رویه در کشورمان نیز سرانجام به مرحله اجرا رسیده و از روزهای پایانی اسفند سال گذشته، شاهد حذف شدن عوارضی های سنتی و جایگزینی آن ها با سیستم پرداخت الکترونیکی عوارض بودیم ایم. حالا به نظر می رسد گام دوم این فرایند نیز در مسیر اجرا قرار گرفته و از این پس شاهد پرداخت متعادل تر عوارض آزادراهی براساس میزان پیمایش جاده ای خواهیم بود. این اتفاق قرار بود برای بیشتر آزادراه ها بیفتد اما در پی شیوع کرونا ویروس در کشور، مساله عدم استفاده از پول نقد تبدیل به مبحثی با اهمیت از حیث سلامتی شده است و حالا نیز پرداخت عوارض نقدی به طور کلی ممنوع شده است.
در همین ارتباط معاون حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی در یک برنامه تلویزیونی با بیان اینکه تا پایان زمستان سال جاری تمام گیت‌های عوارضی به ای تی سی مجهز می‌شوند و هوشمند خواهند شد گفت: تفاهم‌نامه‌ای در این رابطه بین وزارت راه و شهرسازی و پلیس به امضا رسیده است که این تفاهم نامه در حال اجرا است و بخشی از آن عملیاتی شده است. شهرام آدم‌نژاد با بیان اینکه توسعه حمل و نقل هوشمند را دنبال می‌کنیم گفت: نتیجه این سیاست افزایش ایمنی در سطح جاده‌های کشور خواهد بود.
این در حالی است که در سال گذشته اخذ عوارض در چهار آزادراه الکترونیکی شد و طبق وعده نهایتا تا زمستان امسال تمام آزادراهها به ای تی سی مجهز می‌شوند و اخذ عوارض دراین آزادراهها هوشمند خواهد بود.
رییس سازمان راهداری در اینباره با اشاره به الزام رعایت مسائل بهداشتی در پرداخت عوارض آزادراهی، اظهار کرد: پیرو نامه شماره ۱۸۲۷۴۸/۷۲ مورخ ۱۶ اسفند ۹۸ در خصوص لزوم رعایت مسائل بهداشتی و پیشگیری از شیوع بیماری کرونا در محل ایستگاه‌های عوارضی شرکتهای احداث، نگهداری و بهره‌برداری آزادراهها ملزم شد تا نکاتی را جهت پرداخت عوارض آزادراهی از ۱۷ اسفند ۹۸ اجرایی کند.
عبدالهاشم حسن‌نیا با اشاره به این موارد ادامه داد: به‌نحوی برنامه‌ریزی و تدارک لازم دیده شود تا رانندگان بتوانند برای پرداخت عوارض عبور از آزادراه شخصاً و به‌راحتی با کارت شتاب خود از دستگاه پوز استفاده کنند و نیازی به تحویل و تبادل کارت بین راننده و متصدی گیشه نباشد.
رئیس سازمان راهداری و حملونقل جاده‌ای بیان کرد: همچنین در محل هر یک از گیت‌ها برای ورود رمزکارت‌های شتاب با توجه به لزوم اجتناب از تماس مستقیم انگشت راننده بلیت‌های دستگاه پوز اقلام بهداشتی از قبیل دستکش نایلونی یک‌بارمصرف، دستمال کاغذی و کیسه فریزر در اختیار راننده قرار گیرد.
حسن‌نیا در ادامه افزود: در صورت عدم استفاده از کارت شتاب توسط رانندگان شماره پلاک، کلاس خودرو و سایر مشخصات شناسایی خودرو ثبت تا در راستای پیگیری وصول عوارض از طریق مراجع ذی‌ربط مورد استفاده بعدی قرار گیرد.
گفتنی است که دو سالی است که به طور کلی هوشمندسازی حمل ونقل جاده ای در کنار سایر شقوق حمل ونقل مورد توجه سازمان راهداری قرار گرفته است و تا اکنون بارنامه ماشین‌آلات سنگین و بار آنها با همکاری پلیس رصد می‌شد اما با توسعه تجهیزات هوشمند در سطح جاده‌ها عملکرد ناوگان باری با سیستم توزین رصد خواهد شد.
این اقدامات به منزله افزایش امکانات است و در شرایط فعلی اقتصادی برای توسعه آزادراه ها نیاز به سرمایه است. میزان سرمایه استفاده شده برای ساخت هر آزادراه، یکی از مهمترین ملاک‌ها برای تعیین رقم عوارضی است و به همین دلیل برای آزادراه تهران-شمال از ابتدا رقم ۱۰۰ هزار تومان برای عوارضی آزادراه در نظر گرفته شد، اما بلافاصله دولت با هدف کمک به اقتصاد مردم تصمیم گرفت شرایطی را ایجاد کند که سرمایه گذار با قبول پیشنهاد بازگشت سرمایه در مدت زمان بیشتر و در مقابل کاهش نرخ عوارض موافقت کند؛ اکنون هفته‌ها است که پیشنهادات دو طرف در کمیته مربوطه در وزارت راه و شهرسازی بررسی شده و رقم نهایی غیر از ایام پیک ۳۰ هزار تومان است.
این در حالی است که قیمت عوارضی این منطقه شناور است و در ایام اوج سفرها سقف نرخ و در ایام غیر پیک، کف نرخ اعمال می‌شود و تلاش دولت این است تا با تعیین قیمت کف عوارض در مبلغی متوسط، از افزایش سرسام آور آن در دوره پیک سفرها جلوگیری کند.
گفتنی است که شرایط اقتصاد کشور و پرداخت بدهی‌های معوق سرمایه‌گذاران بخش خصوصی برای تمامی آزادراه‌های کشور، شرایط دولت را برای تخفیف گرفتن از سرمایه‌گذار سخت‌تر کرده است. چراکه برای ساخت قطعه ۳۲ کیلومتری منطقه یک آزادراه تهران – شمال که تکمیل بخش مهمی از آن با گرانی قیمت ارز و فشار تحریم‌ها روبرو بود، هزینه‌ای بیش از۴۱۰۰ میلیارد تومان صرف شد و ارزش فعلی این آزادراه ۱۰ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود و همین موضوع باعث می‌شود دولت با فشار بیشتری برای تعیین نرخ عوارضی این آزادراه مواجه باشد.
