سرویس سیاسی جمله – چندی پیش، «عباسعلی نوبخت» معاون وزیر جهاد کشاورزی و رییس سازمان جنگل‌ها و آبخیزداری کشور ادعا کرده بود «بی‌آبی ایران طی چهل سال آینده، القای دشمن است»، ادعایی که از یک مقام مسئول ملی در چنین جایگاهی، بعید است و روزنامه «جمله» نیز در تحلیلی به این موضوع پرداخت و ازجمله نوشت چنین برداشت‌هایی موجبات نوعی آگاهی کاذب، اطمینانِ از سر خوش‌بینی و به تَبَع آن بی‌عملی مدیران در حوزه تصمیم‌سازی را فراهم می‌سازد، حقیقت تلخی که طی چند دهه اخیر شاهد آن هستیم.حدود سه دهه است که مسئولان وزارت نیرو در همه دولت‌ها، هیچ مدیریت موثری بر منابع آبی کشور نداشته‌اند و چیزی به نام بازچرخانی آب در کشور نداریم و همین امروز مصارف ما از منابع ما پیشی گرفته‌اند و چشم‌انداز آینده نیز این‌گونه است که مصرف ما روندی افزایشی دارد و منابع ما کاهشی شده‌اند.درچنین شرایطی اظهارنظر فردی چون «نوبخت» معرفت کاذب ایجاد می‌کند و مدیران و نمایندگان، حل معضل کم‌آبی را از دستور کار خود خارج می‌کنند و همین رویکردها، معضل را به یک ابرچالش تبدیل کرده است.
امروز و در حالی‌که تنها دو هفته از اظهارنظر جناب نوبخت گذشت یکی از مدیران حوزه آب، دقیقاً عکس موارد رییس سازمان جنگل‌ها و آبخیزداری را طرح کرد و درخصوص ادامه خشکسالی هشدار داد و حتی گفت ادعاهایی که درخصوص تَرسالی، پُرباری و بارش‌های فرانُرمال طرح می‌شود، نادرست و غیرکارشناسانه است.
«هاشم امینی» مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور اظهار داشت: امروز شدّت مصرف، چالش جدی بخش انرژی کشور است و در بخش آب نیز این شدت مصرف بالا، در بخشهای مختلف دیده می‌شود.
وی افزود: شدت مصرف در کشور، هم برای نسل فعلی و هم برای نسل آینده، مشکل‌آفرین خواهد بود و نگاه توسعه پایدار، در این شرایطِ مصرفِ غیربهینه، محقق نخواهد شد.
مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور خاطرنشان کرد: درحال گذراندن چهارمین سال پیاپی خشکسالی در کشور هستیم و علی‌رغم پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی مبنی بر بارش‌های نُرمال و فرانُرمال، متأسفانه شاهد کاهش بارش‌ها در پاییز امسال بوده‌ایم.
امینی با بیان اینکه «کاهش بارش‌ها نگرانی‌ها در حوزه منابع آب کشور را افزایش داده است»، گفت: در چنین شرایطی وظایف ما بیشتر می‌شود و بایستی مدیریت علمی و جهادی در زمینه تأمین آب و مصرف آن داشته باشیم.
وی اضافه کرد: بیلان منفی در سفره‌های آب زیرزمینی و کاهش میزان بارش‌ها، شرایط تأمین پایدار آب را به چالش می‌کشد؛ هرچه منابع آب سطحی کاهش یابد، برداشت از منابع آب زیرزمینی افزایش می‌یابد و با تشدید بیلان منفی سفره‌های زیرزمینی، شاهد افزایش فرونشست‌ها نیز در نقاط مختلف خواهیم بود.مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور تصریح کرد: منابع آب تجدیدپذیر کشور که حدود ۱۰سال قبل، ۱۳۰ میلیارد مترمکعب بود، امسال به حدود ۱۰۰ میلیارد مترمکعب رسیده است و این مسأله نشان می‌دهد باید مدیریت دقیق‌تری در حوزه منابع آب داشته باشیم و این مسئولیت صرفاً متوجه وزارت نیرو نخواهد بود، بلکه باید تمامی ارگان‌ها، سازمان‌ها و بخشهای دولتی و غیردولتی و حتی مردم، به‌جهت یک حکمرانی درست و منطقی در بخش آب کشور به میدان بیایند و به اصلاح روند مصرف آب و بازنگری در روند موجود، توجه داشته باشند.
امینی با ابراز اینکه «استفاده از منابع آب خاکستری یکی از مصادیق اصلاح روند موجود است»، گفت: با اتفاقاتی که در مجموعه وزارت نیرو و اقناع دولت و همراهی مجلس شورای اسلامی رخ داد، باعث شد بند ع تبصره ۸ قانون بودجه ۱۴۰۲ را داشته باشیم و در برنامه هفتم توسعه روی موضوع استفاده از پساب‌ها تأکید کنیم.وی افزود: در گذشته پساب‌ها را به‌عنوان آب زاید و مُخل محیط زیست و بهداشت قلمداد می‌کردند که این نگاه امروز اصلاح شده است و پساب به‌عنوان یکی از ظرفیت‌های منابع غیرمتعارف آب در نظر گرفته شده است و روی آن در حال برنامه‌ریزی هستیم و می‌توانیم مصارف صنعتی را با پساب جایگزین کنیم که در این صورت، اصلاح مؤثری در بحث افزایش بهره‌وری و مدیریت مصارف آب صورت خواهد گرفت.امینی خاطرنشان کرد: این ظرفیت وجود دارد که سالانه ۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون مترمکعب پساب را با آب متعارف در بخش صنعت جایگزین کنیم که در سنوات گذشته در قالب قراردادهای بیع متقابل با بخشی از پتروشیمی‌ها، فولادی‌ها و نیروگاه‌های کشور، طرح‌هایی در این زمینه اجرایی شده است و در مجموع تا امروز ۳۱۳ میلیون مترمکعب قرارداد بسته شده است.
اگر سخنان این مسئول و کارشناس حوزه آب کشور را مرور کنیم به عمق ابرچالش بی‌آبی پی می‌بریم که نه تنها وضعیت زیست روزانه و حوزه سلامت شهروندان که حتی ادامه کار صنایع بزرگ و آب‌خواه را نیز تهدید می‌کند و این دقیقاً نقطه مقابل ادعای «عباسعلی نوبخت» است که مدعی شد جنگل‌های ما آب تولید می‌کنند و بی‌آبی ایران در چهل سال آینده و ورشکستگی آبی، القای دشمن است.
نکته مهم دیگری که در اظهارات کارشناسانه «هاشم امینی» قابل توجه ویژه رسانه‌ها است این است که باید این ابرچالش ملی را با صدای رسا، فریاد زد و به مدیران دولتی یادآور شد ادعای «عباسعلی نوبخت» نه یک اظهارنظر کارشناسانه بلکه از سر توهّم است و مبنایی در واقعیت ندارد و بی‌آبی ایران، بسیار جدی است و هم دولت‌مردان، هم نمایندگان و هم آحاد مردم باید در اصلاح فرآیندها، مسئولیت و مشارکت داشته باشند در غیر این‌صورت و تنها با اتکا به توان دولت، نمی‌توان چنین بحرانی را مدیریت کرد و نه تنها نسل امروز که نسل بعد را نیز با مشکلات پیچیده‌ای مواجه خواهیم کرد. نکته آخر اینکه وضعیت خشکسالی و بی‌آبی در ایران به نقطه‌ای از حسّاسیت رسید که برای هر اقدامی، فردا نه که حتی امروز هم دیر است.
- نویسنده : ارسالی از سرویس سیاسی
