محمدسعید شرفی- مدیر کل دفتر نظارت بر عملیات هوانوردی سازمان هواپیمایی کشوری/ ۴٫ استفاده حداکثری از اتوماسیون ربات ها و اینترنت اشیاء: فرودگاهها می توانند با استفاده از نرم افزارها و اتوماسیون، همچنین بهره گیری از ربات ها و کیوسک سلف سرویس، تعاملات بین مسافران و پرسنل خود را به حداقل برسانند . […]
محمدسعید شرفی- مدیر کل دفتر نظارت بر عملیات هوانوردی
سازمان هواپیمایی کشوری/
۴٫ استفاده حداکثری از اتوماسیون ربات ها و اینترنت اشیاء:
فرودگاهها می توانند با استفاده از نرم افزارها و اتوماسیون، همچنین بهره گیری از ربات ها و کیوسک سلف سرویس، تعاملات بین مسافران و پرسنل خود را به حداقل برسانند . اتوماسیون، نرم افزارهای ویژه و کیوسک ها، در حال حاضر در بسیاری از فرودگاهها بصورت محدود، استفاده میشوند که می توان بهره گیری از این فناوریها را در حوزه هایی ارائه اطلاعات مورد نیاز مسافرین ترانزیت، دریافت بار بصورت خودکار از مسافرین، نظارت های امنیتی و حتی ضدعفونی و گندزدایی بوسیله ربات ها را در دستور کار قرار داد .
رویکرد استفاده حداکثری از ربات های هوشمند در مدیریت فرودگاهی که پیش بینی میشد به دلیل بهره وری بالا و کاهش هزینه ها در سال ۲۰۳۰ میلادی به رشد قابل توجهی برسد، به واسطه شیوع ویروس کرونا تسریع و مورد اقبال تصمیم گیران و مدیران ارشد فرودگاهی واقع شده است .
۵ . ارتقای مدیریت ضدعفونی دست ها:
در دوران شیوع ویروس کرونا، ضد عفونی دست ها به عنوان یک روش اثربخش در مدیریت انتقال بیماری، به صورت جدی مورد توجه و تبلیغ رسانه ها قرار گرفته است . سازمان بهداشت جهانی نیز این اقدام را ارزان ترین و موثرترین روش پیشگیری از انتشار بیماری معرفی کرده است و به همین میزان پیاده سازی الزامات این روش برای فرودگاه ها و استفاده از این راه حل برای مسافران هوایی بسیار ساده و کاربردی است .
در تحقیقات اخیری که توسط انجمن میکروبیولوژی آمریکا صورت گرفته، مشخص شد که فقط ۲۰ درصد از مسافران هوایی در فرودگاه ها برای ضدعفونی و شستن دستان خود، به سرویس های بهداشتی فرودگاه ها مراجعه می کنند، این در حالی است که افزایش ۱۰ درصدی ضدعفونی دست مسافران فرودگاهی موجب کاهش ۲۴ درصدی شیوع بیماری و افزایش ۴۰ درصدی ضدعفونی دست مسافران در فرودگاه ها، عامل کاهش ۶۹ درصدی انتشار بیماری در جوامع بزرگتر شده است . این موضوع بیانگر اهمیت نقش فرودگاه ها در مقابله با انتشار ویروس، میکروب ها و بیماری های واگیر و همچنین اثربخشی ضدعفونی دست ها به عنوان روشی ارزان در این مبارزه و مقابله ی فراگیر است .
– فرودگاه ها می توانند با افزایش ظرفیت اماکن شستشوی و سامانه های ضدعفونی دست ها ( بنحوی که مسافرین نیازی به مراجعه به سرویس های بهداشتی نداشته باشند)، گام موثری در کاهش انتشار عوامل بیماری زا بردارند .
– روش اثربخش دیگر، الزامی نمودن ضدعفونی کردن دست ها، قبل از ورود یا پس از خروج، از مناطق خاصی نظیر گیت های بازرسی یا سوار شدن به هواپیما است .
– اطلاع رسانی مستمر در خصوص اهمیت ضد عفونی نمودن دست ها، از طریق ابزارهای سمعی و بصری از قبیل پوسترها، بروشورها، مانیتورهای نصب شده در فرودگاهها و کانترهای پذیرش و پیام های صوتی اطلاعات پرواز می تواند فوق العاده تاثیرگذار باشد.
۶. استفاده از فناوری های غیرلمسی (contactless) :
استفاده از فناوری های جدید در فرودگاه که نیازمند لمس توسط کاربران نباشد، می تواند انتشار ویروس ها و سایر عوامل بیماری زا را تا حد بسیار قابل توجهی کاهش دهد . دکمه های آسانسورها، دستگیره درب ها، نمایشگرها و صفحه کلیدهای مورد استفاده کارکنان و مسافران می تواند با هزینه های متعارف به شیوه های غیرلمسی تغییر نماید تا راه های سرایت عوامل بیماری زا از طریق تماس دست با چشم ها، دهان و بینی افراد به حداقل برسد، بر این اساس می توان از روش های ذیل استفاده کرد :
– استفاده از دستگاه های ضدعفونی بدون نیاز به تماس دست با دستگاه ضدعفونی کننده .
– اجتناب از استفاده دستگاه های حرارت سنج که مستلزم تماس فیزیکی با بدن افراد است .
– الزامی نمودن پذیرش مسافران و صدور کارت پرواز بصورت آنلاین .
– عدم بهره برداری از روش های مبتنی بر اسکن اثر انگشت در کنترل های گذرنامه، مهاجرت، حراست و حضور و غیاب پرسنل و استفاده از روش های جایگزین .
در میان مدت عدم استفاده از فناوری های سابق که مستلزم تماس فیزیکی با سطوح مختلف بود، موجب تسریع در بهره برداری از متدهای بیومتریک احراز هویت مسافران و کارکنان خواهد شد . محققان در حال حاضر توسعه تجهیزاتی که بر اساس داده های زیستی مسافران و کارکنان بتواند احراز هویت را با دقت بالا حتی در شرایطی که بخشی از صورت بواسطه ماسک ها و محافظ ها پوشانده شده باشد را در دستور کار قرار داده و به موفقیت های قابل توجهی نیز نائل آمده اند.
۷. ارتقای عملکرد فرودگاه ها در گندزدایی سطوح پرکاربرد :
با در نظر گرفتن اینکه نمی توان تمام سطوح فرودگاه، تجهیزات و تسهیلات فرودگاهی را از معرض تماس مسافران و کارکنان مصون داشت، تماس فیزیکی بین افراد با برخی از تسهیلات باید مورد توجه ویژه قرار گیرد، بنابراین فرودگاهها می بایست ضمن شناسایی و احصاء سطوح پرکاربرد فرودگاهی، برنامه ای مناسب جهت ضدعفونی و گندزدایی این سطوح تدوین و به مورد اجراء بگذارند. در این راستا استفاده از فناوری های تابشی UV و دستگاههای ضدعفونی توصیه می شود .
۸ . آنالیز ایمنی بیولوژیک فرودگاهی :
نظر به اینکه بر اساس شرایط محیطی، تفاوت ساختار و تنوع زیرساخت های فرودگاه ها، ازدحام مسافران و تعداد پروازها ممکن است ترکیب متفاوتی از اقدامات فوق الذکر برای حفظ سلامت و ارتقای رضایتمندی مسافران مدنظر قرار گیرد، ضروری است مدیران ارشد فرودگاه ها دستور لازم در خصوص تهیه آنالیز ایمنی بیولوژیک را به بخش های مرتبط زیرمجموعه صادر کرده و از ایشان بخواهند که با مدنظر قرار دادن آنالیزهای انجام شده توسط سایر ذینفعان فرودگاه، ریسک انتشار عوامل بیماری زا و احتمال ابتلای کارکنان و مسافران را در فرودگاه خود، محاسبه نموده و راهکارهایی اثر بخش، متناسب با بودجه های فرودگاه را طراحی و پیاده سازی نمایند . بر این اساس سرمایه گذاری در خرید و استفاده از تجهیزات گرانقیمت نظیر ربات ها در عین الزامی و اقتصادی بودن برای یک فرودگاه برای الزاما فرودگاه دیگری مناسب و پاسخگوی نیازها نباشد،لذا هر گونه اقدامی می بایست پس از انجام آنالیزهای مختصهر یک از فرودگاهها، طراحی و اجرا شود.
انجام آنالیزهای ایمنی بیولوژیک فرودگاهی علاوه بر هدفمند نمودن بهره برداری از منابع، به سایر ذینفعان فرودگاه این اطمینان را می دهد که اقدامات فرودگاه بر مبنای اصول و رهیافت های علمی طراحی و در حال پیگیری است که نقش بسیار اساسی در تبعیت و اعتمادسازی داشته، امکان نظارت مقامات بهداشتی و مدیران ارشد فرودگاه بر حسن عملکرد زیرمجموعه اعم از کارکنان و ذینفعان فرودگاهی را تسهیل می کند.
