خشکسالی های یک دهه اخیر در کنار بالا بودن تبخیر آب در بخش مرزی «داشلی برون» در شمال گنبدکاووس باعث شده است تا نفس تالاب های «آلاگل»، «آلما گل» و «آجی گل» به شماره بیفتد. تالاب های آلاگل، آلماگل، آجی گل گنبد اگرچه براساس کنوانسیون رامسر جزو تالاب های نیمه خشک دسته بندی شده اند […]

خشکسالی های یک دهه اخیر در کنار بالا بودن تبخیر آب در بخش مرزی «داشلی برون» در شمال گنبدکاووس باعث شده است تا نفس تالاب های «آلاگل»، «آلما گل» و «آجی گل» به شماره بیفتد.

تالاب های آلاگل، آلماگل، آجی گل گنبد اگرچه براساس کنوانسیون رامسر جزو تالاب های نیمه خشک دسته بندی شده اند اما به دلیل موقعیت جغرافیایی و آب خوبی که بویژه در گذشته داشتند، علاوه بر اینکه پناهگاه خوبی برای رشد و نمو گونه های مختلف جانوری و گیاهی منطقه بوده و به آن حیات می بخشند، هرساله میزبان صدها هزار پرنده مهاجر از منطقه سیبری کشور روسیه نیز هستند.

این تالاب ها در مواقعی که پر آب هستند، استراحتگاه بسیار خوبی برای تفریح اهالی مرزنشین، مسافران و گردشگران در چهار فصل سال محسوب می شوند اما اکنون بر اثر خشکسالی، حال و روز خوشی ندارند و نیازمند توجه و تدبیر ویژه برای بازگشت به دوران خوش گذشته اند.

اما کنون به دلیل خشکسالی های متوالی و سراسری ایران اسلامی در یک دهه اخیر و متعاقب آن تبخیر بالا و نیز احداث چند سد در بالادست رودخانه مرزی اترک، آب موجود دراین تالاب ها رو به پایان است.

به گفته رییس اداره حفاظت محیط زیست گنبدکاووس به رغم آنکه وسعت تالاب آلاگل بر اساس کنوانسیون رامسر، ۹۲۰ هکتار ثبت شده اما در سال هایی که تنش آبی وجود ندارد از وسعت ۲۵۰۰ هکتاری برخوردار می شود، ولی اکنون به دلیل خشکسالی و تبخیر بالا، وسعت آن به حدود ۹۰۰ هکتار مصوب در کنوانسیون رامسر با عمق ۳۰ سانتی متر تا یک متر و نیم رسیده است.

غلامرضا کریمی گفت: دو تالاب دیگر منطقه شامل آلماگل با وسعت تقریبی ۲۲۰ هکتار و آجی گل با وسعت تقریبی ۳۰۰ هکتار از نظر آبی ضعیف تر هستند و اکنون کمتر از یک سوم از وسعت آنان آبی با عمق ۲۰ تا ۵۰ سانتی متر دارد.

مسئول محیط بانی تالاب آلاگل به عنوان بزرگترین تالاب بین المللی گلستان چندی پیش در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در خصوص اهمیت و کارکرد تالاب ها گفته بود: ایجاد رطوبت در منطقه برای جلوگیری از فرسایش خاک، کنترل ریزگردها و سیلاب های فصلی، تلطیف آب و هوا، توسعه گردشگری و مکانی به عنوان زیستگاه گونه های مختلف گیاهی و جانوری بالاخص پرندگان مهاجر از مهمترین کارکردهای تالاب ها است.

حامد آتابای، نقش تالاب ها را در تشکیل جوامع محلی و سکونتگاه های آنان و نیز استفاده از آب تالاب ها برای آبزی پروری و کشاورزی موثر دانسته و گفته بود: وجود سه تالاب بین المللی در منطقه نوار مرزی اینچه برون گنبدکاووس به ماندگاری جوامع محلی در این منطقه گرم و خشک و جلوگیری از ورود ریزگردها از بیابان ‘قره قوم’ ترکمنستان به داخل کشور کمک کرده است.

مدیر امور آب سه شهرستان گنبدکاووس، مینودشت و گالیکش نیز به خبرنگار ایرنا گفت: در پنج سال گذشته به دلیل خشکسالی های مستمر، روان آب بسیار اندکی در رودخانه مرزی اترک که منبع اصلی تامین آب کشاورزان و دامداران بخش مرزی داشلی برون شهرستان گنبد و سه تالاب بین المللی آن می باشد، جاری بوده است.

حسین قنبری افزود: منابع آبی ما در این سال ها بسیار کاهش یافته و مشکلات جدی نیز برای کشاورزان و دامداران ایجاد کرده و اولویت نخست وزارت نیرو و آب منطقه ای، تامین آب شرب انسان، کشاورزان و دامداران است.