گروه سیاسی جمله – از حدود ۹ سال قبل و پس از حمله به سفارت عربستان در تهران توسط برخی در اعتراض به اجرای حکم اعدام «شیخ باقر النمر» که به قطع روابط دیپلماتیک این دو کشور بزرگ اسلامی انجامید، حج عمره که یکی از سفرهای رایج و بسیار مورد علاقه ایرانیان بود نیز لغو شد و در همه این سال‌ها ایرانیان تنها در قالب حج واجب توانستند به سرزمین وحی بروند و قدمگاه نبی مکرم اسلام(ص) را زیارت کنند.
با مذاکراتی که از حدود ۲۰ اسفند سال گذشته در پکن بین مقامات جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان و با وساطت چین آغاز شد و در نهایت در فروردین گذشته به دیدار وزرای دو کشور و عزم جدی طرفین برای از سر گرفتن روابط و باز کردن سفارت و کنسولگری منجر شد، به‌نظر می‌آمد یکی از گره‌هایی که گشوده خواهد شد آغاز تردد زائران حج عمره خواهد بود و مقامات دوطرف نیز در اظهارات خود آن را ممکن دانسته بودند.
برابر همین وعده‌های سیاسیون، بسیاری از زائران و مشتاقان خانه خدا از آذرماه گذشته و با اعلام سازمان حج و زیارت به سامانه omreh.haj.ir رفتند و اقدام به نام‌نویسی کردند و مدیران سازمان حج و زیارت نیز مشغول مذاکره با همتایان عربستانی خود شدند اما نتیجه‌ای حاصل نشد و اخیراً نیز رسماً اعلام شد که سفر تا اطلاع ثانوی لغو شده است و وجوه ثبت‌نام‌کنندگان به حساب آنان بازگردانده خواهد شد.
همه این اتفاقات در شرایطی است که عملیات عمره مفرده قرار بود بعد از گذشت ۹ سال بامداد چهارشنبه (۱۳ دی‌ماه) با اولین پرواز از فرودگاه امام (ره) از ساعت ۵.۴۵ از سر گرفته شود که به دلیل «صادر نشدن مجوز پرواز از سوی عربستان» لغو شد و مشخص نیست در چه زمانی از سر گرفته خواهد شد.
معاون امور حج و عمره سازمان حج و زیارت کشور در این زمینه گفت: با توجه به نامشخص بودن زمان صدور مجوز ورود هواپیماهای ایران به عربستان، سازمان حج و زیارت تصمیم گرفت وجوه واریزی همه ثبت‌نام‌کنندگان را به حسابشان بازگرداند.
«غلامرضا رضایی» درباره آخرین وضعیت اعزام زائران عمره به سرزمین وحی اظهار کرد: صدور مجوز ورود هواپیماهای ایران ایر به عربستان با تأخیر مواجه شد و هنوز هم مشخص نیست که این مجوز چه زمانی صادر می‌شود بنابراین باتوجه به طولانی شدن این روند و برای‌این‌که بیش‌از این شرمنده متقاضیان نباشیم و ارزش پول آنها کاهش پیدا نکند سازمان حج و زیارت تصمیم گرفت وجوه واریزی آنها را به حسابشان بازگرداند.
وی افزود: به‌محض اینکه طرف سعودی مجوز ورود هواپیماهای ایران را صادر کند، روند ثبت‌نام عمره‌گزاران و تعیین کاروان آنها مجدداً آغاز خواهد شد و طبیعتاً افرادی که ثبت‌نام کرده بودند در اولویت اعزام خواهند بود.
معاون امور حج و عمره سازمان حج و زیارت تصریح کرد: عودت وجوه همه عمره‌گزاران که شامل حدود ۳۰ هزار نفر می‌شود به حساب آنها از روز شنبه ۲۸ بهمن ماه آغاز شد و ظرف چهار روز کاری به اتمام می‌رسد.
این اظهارات موجب ناامیدی افراد و مومنانی شد که بنا به هر دلیلی، توان یا امکان شرکت در حج واجب را نداشتند و آرزو داشتند در عمره مفرده، اماکن مقدس مکه و مدینه و قدمگاه رسول راستین را ببینند ضمن اینکه برای افکار عمومی نیز سوال بزرگی ایجاد کرد که قرار بود با نزدیکی سیاسی و دیپلماتیک دو کشور، بسیاری از مراودات تجاری و از جمله تردد مسافران و زائران بین این دو کشور اسلامی تسهیل شود و آیا در این میانه، دستگاه دیپلماسی کم‌کاری کرد یا سازمان حج و زیارت نتوانست ارتباط موثری بگیرد یا اینکه مقامات عربستان زیر حرف و قول خود زدند آن هم در شرایطی که «فیصل بن فرحان» وزیر امور خارجه عربستان حدود دو ماه قبل در گفتگوی تلفنی با «حسین امیرعبداللهیان» همتای ایرانی خود اظهار امیدواری کرده بود «عمره‌گزاران ایرانی به‌زودی سفر خود به مکه و مدینه را از سر بگیرند زیرا در مورد حضور ایرانیان در حج عمره هیچ ملاحظه سیاسی
وجود ندارد.»
برخی تحلیل‌گران بر این باور هستند که این ضعف دستگاه دیپلماسی دولت سیزدهم است که به‌رغم امضای توافق مهم بین تهران و ریاض، هنوز نتوانسته است فضایی سرشار از اعتماد بین دو کشور ایجاد کند چون سابقه نشان داد با ایجاد چنین فضایی، می‌توان امیدوار بود موانع مربوط به تجارت و موانعی مشابه را از سر راه برداشت و شواهد نشان می‌دهد سطح روابط بین دو کشور، با وجود تعارفات دیپلماتیک، هنوز به چنین مرحله‌ای نرسیده است.
- نویسنده : ارسالی از سرویس سیاسی
