دولت دوازدهم طرحهای حمایتی را برای توسعه تجدیدپذیرها در نظر گرفته که امکان صادرات برق و حمایت از بومی‌سازی فناوری نیروگاه‌های تجدیدپذیر و پاک از آن جمله است. ظرفیت نصب‌شده انرژی‌های تجدیدپذیر کشور تا برنامه ششم توسعه باید به ۵۰۰۰ مگاوات برسد، بر این اساس دولت دوازدهم در چهار ساله کاری خود هدف ۴۰۰۰ مگاواتی […]
دولت دوازدهم طرحهای حمایتی را برای توسعه تجدیدپذیرها در نظر گرفته که امکان صادرات برق و حمایت از بومی‌سازی فناوری نیروگاه‌های تجدیدپذیر و پاک از آن جمله است.
ظرفیت نصب‌شده انرژی‌های تجدیدپذیر کشور تا برنامه ششم توسعه باید به ۵۰۰۰ مگاوات برسد، بر این اساس دولت دوازدهم در چهار ساله کاری خود هدف ۴۰۰۰ مگاواتی را در نظر گرفته و این در شرایطی است که ظرفیت فعلی نصب شده تجدیدپذیرها به بیش از ۶۵۰ مگاوات رسیده و پیش‌بینی می‌شود که تا پیک تابستان سال ۱۳۹۸ حدود ۵۰۰ مگاوات ظرفیت جدید نیز به واحدهای فعلی افزوده شود.
در این راستا وزارت نیرو چتر حمایتی خود را برای انرژی‌های تجدیدپذیر باز کرده تا جایی که اخیرا دستورالعملی با عنوان حمایت از بومی‌سازی فناوری نیروگاه‌های تجدیدپذیر و پاک از سوی وزیر نیرو جهت اجرا ابلاغ شد که ظرفیت بسیار خوبی برای حمایت از توسعه فناوری و ساخت داخل تجهیزات و ملزومات تولید انرژی‌های تجدیدپذیرو پاک را فراهم می‌کند. بر اساس این دستورالعمل که در اجرای تبصره ماده ۶ آیین نامه اجرایی ماده ۶۱ قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی، ابلاغ شده است، نیروگاه‌های تجدیدپذیری که از تجهیزات بومی‌سازی شده استفاده کنند، از ضریب تشویق در نرخ خرید تضمینی برق برخوردار خواهند شد و متناسب با میزان بومی‌سازی فناوری، نرخ خرید برق این نیروگاه‌ها تا ۳۰ درصد نسبت به نرخ پایه افزایش خواهد یافت.
در این میان باید به این مساله نیز توجه کرد که چرخه فناوری از ایده‌پردازی و تولید علم آغاز و با تولید فناوری و صنعتی‌سازی تکمیل می‌شود و نهایتاً با تجاری‌سازی به تولید ثروت منجر خواهد شد که الزامات این چرخه به خوبی در آیین‌نامه مصوب پیش‌بینی شده به گونه‌ای که امتیاز فناوری و بومی‌سازی بر اساس سه شاخص ساخت داخل اجزای نیروگاه، طراحی داخل و دانش فنی بومی توسعه‌یافته برای هر یک از اجزای نیروگاه محاسبه می‌شود.
بر این اساس، امتیاز ساخت داخل متناسب با سهم تولید و اشتغال‌زایی در ایران، امتیاز بخش طراحی داخل بر اساس سهم به‌کارگیری توان مهندسی ایرانی در طراحی و امتیاز بخش توسعه دانش فنی بومی، متناسب با سهم دانش فنی توسعه‌یافته در ایران تعیین می‌شود و هر سه شاخص فوق وزنی برابر در تعیین امتیاز فناوری خواهند داشت. بر اساس این مصوبه مقرر شده تا پس از تعیین امتیاز فناوری اجزای مختلف بومی‌سازی شده، ضریب تشویق از جمع وزنی امتیاز فناوری اجزای نیروگاه بر اساس جداول مندرج در دستورالعمل تعیین شود؛ این امتیاز بر اساس گزارش تخصصی پژوهشگاه نیرو در کارگروهی متشکل از رئیس ساتبا و نمایندگان تام‌الاختیار وزارت صنعت، معدن و تجارت، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، صندوق نوآوری و شکوفایی و سازمان ملی استاندارد به تصویب می‌رسد.
در این راستا به‌منظور حمایت از سرمایه‌گذاری در بومی‌سازی نیز مقرر شده است ساتبا با شرکت‌هایی که برنامه فنی اجرایی مناسب برای توسعه دانش فنی و ساخت داخل تجهیزات داشته و گواهی مربوطه را اخذ کرده باشند، قرارداد بلندمدت خرید برق منعقد کند که این قراردادها قابل واگذاری به سایر سرمایه‌گذاران خواهد بود.
بی شک ایجاد فرصت و بازار سرمایه‌گذاری انرژی‌های تجدیدپذیر برای عموم مردم، ظرفیت و بستر مناسبی برای توسعه فناوری‌های مرتبط و نهایتاً رشد اقتصادی دانایی محور در کشور را فراهم می‌کند و با ایجاد ساز و کار شفاف و ساده حمایت از بومی‌سازی، صنعتگران و محققان کشور می‌توانند به‌راحتی از این تشویق‌های قانونی برخوردار شوند.
رضا اردکانیان – وزیر نیرو – نیز وعده‌هایی را برای حمیت از سرمایه گذاران این حوزه داده و صراحتا اعلام کرده است که امکانی را فراهم کرده‌ایم و دستورالعمل آن نیز ابلاغ شده است که سرمایه‌گذاران مختلف بخش خصوصی بتوانند نسبت به انعقاد قراردادهای صادرات برق به کشورهای همسایه اقدام کنند و ما تنها تسهیلات لازم برای این بخش را فراهم و شبکه را در اختیار آنها بگذاریم.
وی با اشاره به اینکه امکان صادارت برق به تمامی کشورهای همسایه وجود دارد، ابراز کرد: ما در این بخش صرفا بابت تسهیلی که فراهم می‌کنیم، حق ترانزیتی را دریافت خواهیم کرد که از این حیث فرصت‌های شغلی بیش‌تری به ویژه در دشت‌های وسیع کشور فراهم خواهد شد. اما با توجه به قراردادهای منعقدشده و پیگیری‌های صورت گرفته، قرار شده تا تابستان سال ۱۳۹۸ حدود ۵۰۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر جدید به بهره‌برداری برسد، همچنین با درنظر گرفتن اهداف مندرج در برنامه ششم توسعه مبنی بر افزایش سهم پنج درصدی ظرفیت مولدهای تجدیدپذیر تا پایان برنامه که رسیدن به ظرفیت ۵۰۰۰ مگاوات مولد تجدیدپذیر در کشور نصب شود.
در مجموع به اعتقاد کارشناسان، رویکرد دولت نسبت به تجدیدپذیرها بسیار امید بخش است اما باتوجه به پتانسیل‌های موجود در این حوزه انتظار می‌رود که نگاه پیگیر دولت در این بخش پررنگ بماند و در آینده نزدیک شاهد شکوفایی این حوزه باشیم.
