بزرگترین مدعی حقوق بشر، ثروت را به سلامت بشر ترجیح می دهد
بزرگترین مدعی حقوق بشر، ثروت را به سلامت بشر ترجیح می دهد
دونالد ترامپ رئیس جمهور جدید آمریکا اندکی پس از مراسم تحلیف و ادای سوگند، ده‌ها فرمان اجرایی را امضا کرد.

وی طی یک دستور اجرایی، فرمان خروج ایالات متحده از سازمان بهداشت جهانی را امضا کرد و گفت: این سازمان از همه گیری کووید ۱۹ و دیگر بحران های سلامتی جهانی، سوء استفاده کرده است.ترامپ افزود: این سازمان، در عملکرد مستقل از تاثیرات سیاسی نامتناسب کشورهای عضو خود، شکست خورده است و پرداخت های ناعادلانه سنگینی از آمریکا مطالبه دارد که با مجموع مبالغ پرداختی از سوی دیگر کشورهای بزرگتر مانند چین، تناسب ندارد.
« دونالد ترامپ »فرمان اجرایی دیگری را امضا کرد که براساس آن الزام به برقی بودن نیمی از خودروهای جدید فروخته شده در آمریکا تا سال ۲۰۳۰، لغو می شود.«جو بایدن »در سال ۲۰۲۱ این دستور اجرایی را امضا کرده بود که باید نیمی از خودروهای فروخته شده جدید در آمریکا تا سال ۲۰۳۰، خودروهای برقی باشند اما ترامپ اکنون این فرمان را لغو کرده است.« دونالد ترامپ » درهمین آغاز کاربرای باردوم طی یک دهه اخیر و طی یک فرمان اجرایی، ایالات متحده را از معاهده اقلیمی آب و هوایی پاریس خارج کرد.با این فرمان ترامپ، آمریکا بزرگترین کشور خارج شده از این توافق جهانی است که هدف از آن مبارزه با تغییرات آب و هوایی است. با خروج آمریکا از این توافق، نام این کشور در کنارکشورهای لیبی و یمن به عنوان معدود کشورهای خارج از این معاهده،قرارمی گیرد.توافق پاریس ( Accord de Paris‎) که ذیل چارچوب تغییر اقلیم(UNFCCC) سازمان ملل با کاستن از انتشارگازهای گلخانه ای، سازگاری و امور مالی است و از سوی نمایندگان ۱۹۵ کشور در۱۲ دسامبر ۲۰۱۵ تصویب شد.براساس این معاهده کشورهای باید میزان گرمایش جهانی را تا ۵/۱ درجه سلسیوس بالاتر از سطوح پیش صنعتی محدود کنند تا از تأثیرات مخرب آن بر تغییرات اقلیمی جلوگیری شود.
ترامپ پیش از امضای فرمان خروج از این پیمان گفت: « من به سرعت از این توافق غیرمنصفانه و یک جانبه که هدف آن کلاه گذاشتن بر سر آمریکاست، خارج می شوم.گفتنی است که درسال ۲۰۱۷ میلادی، نیز دونالد ترامپ، در اولین دوره ریاست جمهوری خود، فرمان به خروج آمریکا از از این پیمان داده بود،این تصمیم نه تنها ضربه ای سنگین به اعتبار معاهده وارد ساخت بلکه موجب نگرانی‌های گسترده در جهان شد. ترامپ در آن زمان نیز استدلال می‌کرد که معاهده پاریس به اقتصاد آمریکا آسیب خواهد زد و مانع رشد صنعتی کشور می‌شود.
با این حال،«جو بایدن » رئیس‌جمهور بعدی ایالات متحده،در ژانویه سال ۲۰۲۱ بلافاصله پس از روی کار آمدن، دستور بازگشت آمریکا به معاهده پاریس را صادرکرد. بازگشت بایدن به این پیمان به‌عنوان یک اقدام نمادین در راستای مقابله با تغییرات اقلیمی و بازسازی روابط ایالات متحده با جامعه جهانی تلقی شد. بایدن هدف خود را کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای ایالات متحده تا سال۲۰۳۰ به میزان ۵۰درصد نسبت به سطح سال ۲۰۰۵اعلام کرده بود.با این حال، به دنبال روی کار آمدن دوباره ترامپ،او تصمیم گرفت که ایالات متحده را دوباره از معاهده تغییرات اقلیمی پاریس خارج کند. ترامپ به محض شروع به کار خود در کاخ سفید بار دیگر بر این نکته تأکید کرد که چنین توافقی به منافع اقتصادی کشور آسیب می‌زند و بر اساس سیاست «اول آمریکا» از محدودیت‌های تحمیل‌شده به صنایع داخلی خود انتقاد کرد. این خروج مجدد آمریکا از معاهده پاریس، که برخلاف تعهدات جهانی است، بار دیگر نگرانی‌های جهانی را در مورد آینده تغییرات اقلیمی و اعتبار توافقات بین‌المللی افزایش داد.این در حالی است که ایالات متحده همچنان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گازهای گلخانه‌ای درجهان است، براساس گزارش‌های منتشر شده از سوی موسسات معتبر تحقیقاتی، ایالات متحده آمریکا عامل تولید حدود ۱۵ درصد از کل گازهای گلخانه‌ای جهان است، بطوری که پس از چین در رتبه دوم قرار دارد، ضمن آنکه از نظر تولید CO2 (دی‌اکسید کربن) در صدر جدول قرار می گیرد.
در حالی که دولت ایالات متحده با اجرای برخی سیاست‌های داخلی تلاش کرده تا میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای را کاهش دهد، اما بر اساس گزارش‌ها، سیاست‌های متناقض این کشور، به‌ویژه با تغییرات مدیریتی در دولت‌ها، مانع از اقدام جدی و پایداردراین زمینه شده است.نکته قابل تأمل در مورد ایالات متحده و معاهده پاریس این است که برخلاف نقش پررنگ این کشور در تولید گازهای گلخانه‌ای و تأثیرات جهانی آن، بسیاری از کشورها همچنان امیدوارند که ایالات متحده به تعهدات خود در قبال تغییرات اقلیمی عمل نماید. خروج از پیمان پاریس و تغییرات مکرر در سیاست‌های اقلیمی این کشور، نه تنها تهدیدی برای موفقیت این توافق جهانی است، بلکه سبب ساز بی‌اعتمادی در میان کشورهای دیگر نیز می‌شود.
در حالی که کشورهای دیگردرحال برنامه ریزی و اجرای استراتژی‌هایی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای هستند، ایالات متحده به‌عنوان یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان همچنان از برخی تعهدات کلیدی سر باز می‌زند. خروج از معاهده پاریس، خاصه در شرایطی که جامعه جهانی برای مقابله با بحران تغییرات اقلیمی به همکاری نزدیک تمامی اعضا نیاز مبرم دارد، بی‌توجهی به آن می‌تواند به بحران‌های جهانی بیشتری منجر شود.
گازهای گلخانه ای گازهای خاصی در جو زمین هستند که انرژی خورشید را به دام می اندازند. بدون وجود این گازها ، گرما دوباره به فضا برگشته و میانگین دمای زمین حدود ۶۰ درجه فارنهایت سردتر از حال حاضر بود.گازهای گلخانه ای شامل دی اکسیدکربن ، متان ، اکسید نیتروژن و سایر گازهایی است که در جو تجمع یافته و یک لایه انعکاسی برای گرما را ایجاد می کنند که زمین را در دمای قابل تحمل برای بشرنگه می دارند. این گازها درحقیقت همانند عایقی هستند که کره زمین را به اندازه مناسب گرم نگه می دارد تا بتواند حیات را در خود حفظ کند.برای هزاران سال،غلظت گازهای گلخانه ای و دمای کلی زمین به طور نسبتاً پایداری باقی مانده بود، ولی متأسفانه،افزایش شدید غلظت گازهای گلخانه ای ناشی از فعالیت های صنعتی طی دویست سال گذشته تعادل این سیستم را بر هم زده و باعث گرم شدن کره زمین شده است. دی اکسید کربن، متان،اکسید نیتروژن و…رایج ترین و نگران کننده ترین گازهای گلخانه ای هستند.هرگاه ذغال سنگ ، نفت ، گاز طبیعی و سایر سوخت های فسیلی غنی ازکربن سوزانده شوند دی اکسیدکربن ساطع می شود. اگرچه دی اکسید کربن قوی ترین گاز گلخانه ای نیست ، اما بیشترین تأثیر را در تغییرات آب و هوایی دارد، برای کاهش انتشار دی اکسیدکربن ، باید میزان سوختی را که در صنعت، حمل و نقل، خانه و زندگی خود استفاده می کنیم کاهش دهیم.
گاز متان نیز در اثر تجزیه مواد گیاهی ایجاد می شود و از محل دفن زباله ها ، باتلاق ها و شالیزارهای برنج آزاد می شود. گفته می شود که گاوها نیز یکی از مهمترین تولید کنندگان متان هستند. اگرچه میزان انتشار متان کمتر از میزان انتشار دی اکسید کربن است ، اما این گاز عمده گلخانه ای محسوب می شود زیرا هر مولکول متان ۲۵ برابر بیشتر پتانسیل گرم کردن کره زمین را نسبت به یک مولکول دی اکسید کربن دارد.اکسید نیتروژن هم از باکتری های موجود در خاک آزاد می شود. روش های مدرن کشاورزی، کشت و زراعت خاک،مدیریت پسماند دام و استفاده از کودهای غنی ازت به میزان قابل توجهی درانتشار اکسید نیتروژن نقش دارند. یک مولکول اکسید نیتروژن ۲۹۸ برابر بیشتر از یک مولکول دی اکسید کربن پتانسیل گرم کردن کره زمین را دارد.و گازهای گلخانه ای دیگر شامل هیدروفلوئوروکربن ها، هگزا فلورایدگوگرد و بخار آب هستند. نکته آخر اینکه هرچند وجود متعادل و متناسب گازهای گلخانه‌ای عامل حیات و مانایی ساکنان کره زمین است، از نقطه تعادل گذشتن این گازها، زمینه ساز افزایش دمای کره زمین و آب شدن یخ‌های قطبی و تغییر اکوسیستم می‌شود که نتیجه نهایی آن به خطر افتادن حیات انسان‌ها و دیگر موجودات زنده است.

  • نویسنده : محمد عمرانی / دبیر کمیته محیط زیست انجمن روزنامه‌نگاران مسلمان