گرچه مهاجرت به کشورهای خارجی و اعلام پناهندگی ورزشکاران ایرانی خبر تازه‌ای نیست، اما سال ۱۳۹۸ تعدادی از نامدارترین نخبه‌های ورزش ایران بار سفر همیشگی را بستند تا ورزش ایران مهاجرتی بدون سابقه را تجربه کند. این مطلب نگاهی دارد به سرشناس‌ترین چهره‌های ورزشکار ایران که محدودیت‌ها آنها را وادار کرد برای همیشه […]
گرچه مهاجرت به کشورهای خارجی و اعلام پناهندگی ورزشکاران ایرانی خبر تازه‌ای نیست، اما سال ۱۳۹۸ تعدادی از نامدارترین نخبه‌های ورزش ایران بار سفر همیشگی را بستند تا ورزش ایران مهاجرتی بدون سابقه را تجربه کند. این مطلب نگاهی دارد به سرشناس‌ترین چهره‌های ورزشکار ایران که محدودیت‌ها آنها را وادار کرد برای همیشه قید حضور در ایران را بزنند و ورزش حرفه‌ای را در جایی دیگر دنبال کنند.
سعید ملایی
در مسابقات قهرمانی جهان جودو که اواخر شهریور در توکیو برگزار شد، سعید ملایی در دسته ۸۱- کیلوگرم به نیمه‌نهایی رسید. او در صورت پیروزی باید در فینال با ساگی موکا، حریف اسرائیلی مسابقه می‌داد و اگر در دیدار رده‌بندی برنده می‌شد، آن گاه باید روی سکو کنار حریف اسرائیلی می‌ایستاد. ملایی اما هر دو مسابقه‌اش را به حریفان بلژیکی و گرجستانی باخت تا هیچ کدام از این اتفاق‌ها رخ ندهد. او بعدا گفت به دستور مسئولان ایرانی چنین کاری انجام داده است و از بازگشت به ایران خودداری کرد.
این نخستین باری نبود که طفره رفتن از مبارزه یا قرار گرفتن کنار حریف اسرائیلی برای ملایی گران تمام شد. در بهمن گذشته در مسابقات پاریس، سعید ملایی، که نفر اول رده‌بندی جهانی جودو در وزن خودش بود، در یک‌چهارم نهایی در کمتر از بیست ثانیه ضربه فنی شد و بازی را به حریفی از قزاقستان واگذار کرد.
در آن زمان، رسانه‌ها گزارش دادند که این شکست مصلحتی و برای روبرو نشدن با ورزشکار اسرائیلی در دور بعد بوده است. در آن مسابقه ملایی که چهره او هنگام ورود به تاتامی، گرفته و ناراحت به نظر می‌رسید، بر خلاف بازی‌های دیگر تلاش چندانی نکرد و خیلی زود تسلیم حریف شد.
سعید ملایی ابتدا به آلمان پناهنده شد و بعد هم ملیت مغولستان را پذیرفت تا در المپیک زیر پرچم این کشور مبارزه کند. فدراسیون جهانی جودو هم به دنبال این حوادث ایران را تعلیق کرد.
کیمیا علیزاده
کیمیا علیزاده با کسب مدال برنز در ریودوژانیرو تبدیل به نخستین و تنها زن مدال‌آور ایران در تاریخ بازی‌های المپیک شد. او پس از المپیک با مصدومیت‌های متوالی روبرو شد. علیزاده در حالی که برای تمرین به هلند رفته بود، تصمیم گرفت دیگر به ایران باز نگردد.
او که برخلاف بسیاری از ورزشکاران ایران مشکل باخت‌های مصلحتی مقابل حریفان اسرائیلی را نداشت در مورد دلیل عدم بازگشت به ایران در اینستاگرام نوشت: «من یکی از میلیون‌ها زن سرکوب شده در ایرانم که سال‌هاست هر طور خواستند بازی‌ام دادند. هر کجا خواستند بردند. هر چه گفتند پوشیدم. هر جمله‌ای دستور دادند تکرار کردم. هر زمان صلاح دیدند، مصادره‌ام کردند. مدال‌هایم را پای حجاب اجباری گذاشتند و به مدیریت و درایت خودشان نسبت دادند”. او که بعدا گفت قصد دارد برای تیم ملی آلمان مسابقه دهد.
علیرضا فیروزجا
هنگامی که در اواخر آذر محمدامین طباطبایی و پرهام مقصودلو در تورنمنت سیتخس اسپانیا با حریف اسرائیلی مسابقه دادند، کمتر کسی فکر می‌کرد که داستان سر و صدای زیادی به پا کند.
اما موضوع در رسانه‌ها به طور گسترده منعکس شد، گرچه مسئولان ایرانی گفتند که آنها از ملیت حریف اطلاع نداشتند، اما ماجرا آنقدر جدی شد که فدراسیون شطرنج ایران تصمیم گرفت با توجه به حضور پنج نماینده اسرائیل در بخش مردان، برای فرار از اتفاق مشابه و البته حساس نشدن مسئولان فدراسیون جهانی، فقط تیم زنان راهی مسابقات روسیه شوند.
علیرضا فیروزجا به فدراسیون اعلام کرد که قصد دارد در این تورنمنت شرکت کند و وقتی با مخالفت رئیس فدراسیون شطرنج ایران روبرو شد به او گفت که زیر پرچم فدراسیون جهانی مسابقه می‌دهد. این به معنای پایان حضور یکی از مستعد‌ترین شطرنج‌بازهای جهان زیر پرچم ایران بود.
در همان مسابقات میترا حجازی‌پور عضور تیم ملی ایران در مسابقات جهانی شطرنج سریع و برق‌آسای جهان به میزبانی مسکو، بدون حجاب اسلامی به مصاف حریفانش رفت و کمی بعد رئیس فدراسیون شطرنج خبر اخراج او از تیم ملی را اعلام کرد. حجازی‌پور در فرانسه تحصیل و زندگی می‌کند.
شهره بیات
شهر بیات، یکی از معدود داوران برجسته زن شطرنج جهان و همچنین تنها سر داور زن از قاره آسیا است. داستان او هم مانند علیرضا فیروزجا و میترا حجازی‌پور از روسیه آغاز شد. این داور ۳۲ ساله ایرانی در مسابقات قهرمانی جهان زنان در روسیه تصمیم گرفت بدون حجاب اجباری قضاوت کند.
این نخستین باری بود که او به عنوان سر داور در یک تورنمنت حاضر می‌شد. اما این دستاورد در حاشیه انتشار گسترده عکس بدون حجاب بیات در شبکه‌های اجتماعی قرار گرفت. پس از مشاهده واکنش کاربران شبکه‌های اجتماعی بیات احساس کرد در صورت بازگشت به ایران اخراج خواهد شد.
علیرضا فغانی
اواخر شهریور بود که فدراسیون فوتبال استرالیا اعلام کرد علیرضا فغانی، در فصل ٢٠-٢٠١٩، داور تمام وقت لیگ برتر فوتبال استرالیا موسوم به اِی‌لیگ خواهد بود.
علیرضا فغانی بهترین داور تاریخ فوتبال ایران و یکی از بهترین داوران حال حاضر جهان است. این داور ۴۱ ساله که دو بار در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۶ به عنوان بهترین داور قاره آسیا را تصاحب کرده، داوری تعدادی از معتبرترین مسابقات فوتبال از جمله رده‌بندی جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه بین انگلیس و بلژیک و فینال المپیک ۲۰۱۶ ریو بین برزیل و آلمان را در کارنامه دارد. فغانی مسائل خانوادگی را دلیل مهاجرتش به استرالیا اعلام کرد و گفت، تصمیم به مهاجرت آسان نبوده اما وقتی خانواده‌اش استرالیا را انتخاب کرد، فراهم شدن شرایط داوری در یکی از بهترین لیگ های آسیا و پیگیری داوری در سطح بین‌المللی برایش اتفاقی فوق‌العاده بوده است.
